پروتزهای شهری

زندگی روزمره یک نظام تفسیری است . زندگی روزمره از یک سو " امری  خصوصی " است و از سوی دیگر مأمنی برای سامان دهی کار ، تفریح ، خانواده و روابط  فرد ، به شیوه ای در خور . زندگی روزمره از منظری کلی و عینی ، حقیر و ناچیز است ، اما از سوی دیگر به خاطر تلاشش جهت خود سامانی کامل و تفسیر مجدد جهان به منظور " کاربرد درونی " پیروزمند و نشاط آور است . در این جاست که میان زندگی خصوصی و ارتباطات جمعی نوعی تباین عمیق و ارگانیک شکل می گیرد. در همین زندگی روزمره است که مکان مصرف شکل میگیرد  و مکان مصرف چیزی جز این نیست .

امروزه در اطراف ما شواهد بسیار زیادی از مصرف و فراوانی به چشم می خورد ، از انواع و اقسام اشیا گرفته  تا خدمات و کالاهای مادی که پدید آورنده نوعی جهش بنیادی در اکولوژی نوع بشر هستند . سخن دقیق تر آن که امروزه ، افراد مرفه مانند گذشته ، بیش از آن که در محیط اطراف خود با دیگر انسان ها سر و کار داشته باشند ، با اشیا در  ارتباط اند.  مراودات روزمره آنان چندان با هم نوعان شان صورت نمی گیرد و براساس آمارها ، این مراودات  با سیری صعودی در جهت دریافت کالاها و پیام ها  انجام  می شود و وجود چنین مراوداتی پیدایش جامعه مصرفی را رقم می زند . جامعه مصرفی ، برای بقاء به اشیای خود نیاز دارد و دقیق تر این که به نابودی آن ها نیاز دارد.  
شهرها به عنوان بستری برای ظهور و بروز جامعه مصرفی نیز ، از این تحولات مصون نیستند . به عبارتی شهرها نیز برای بقای خود به فنای اشیاء نیاز دارند . به طور مثال اگر شهر مدرن را به مانند یک بدن مدرن در نظر بگیریم و در جوامع مدرن آن را موجودی پیر اما زنده شده توسط  عمل هایی موضعی مشاهده کنیم ، می بینیم همانطور که فرد جهت زیبا ترشدن هرچه بیشتر ، نشان دادن شادابی و تندرستی افزون تر ، بدن خود را به دست عمل های پی در پی می سپارد ، شهر نیز با مصرف اشیاء گوناگون پاسخی شایسته در جهت ترمیم و پاکسازی زائده های نامطلوب خود پیدا می کند .

و یا در مثالی دیگردر رابطه با جداره های شهر می توان اینطور بیان کرد  که  اگر جداره های شهر قابل مرمت می بود ترجیح داده میشد با توجه به تاریخ شکل گرفته آن ،که حاصل انباشت فرهنگی را در درون خود آبستن است و خاطرات جمعی را یادآوری می کند ، آن را حفظ و نگهداری کرد . مانند پوست که بعنوان لایه بیرونی و تنیده شده و شکل داده شده به بدن حافظ گذشت زمان بر فرد می باشد  و با چین و چروک هایی که بر خود دارد حاصل چند دهه تجربه را منتقل می کند ؛ اما امروزه با عمل های مختلفی که بر روی پوست صورت و گردن و پیشانی صورت می پذیرد به مانند لیفتینگ ، بلفاروپلاستی و.... سعی بر ترمیم دوباره و جوان سازی پوست می شود . در شهر نیز با تخریب و نابودی یک عنصر به هر دلیلی سعی می شود ، جایگزین مناسبی انتخاب شود ، که عضوی یکپارچه از لحاظ کالبدی ، فرهنگی ، ارزشی ، نمادین ودر کل تطبیق پذیر با بستر طرح باشد و یا همانطور که در بدن، پروتز به عنوان یک وسیله مصنوعی، جایگزین یک قسمت از دست رفته می شود . امروزه پروتزهای شهری به مانند تافته ای جدابافته قصد خودنمایی و جداشدن از زمینه خود را دارند و تلاش می کنند جلب توجه ای را برای مخاطب خود به وجود بیاورند.
 بنابراین باید گفت که ستایش انسان از اشیاء بی گمان تفکر از جان را بسوی جسم فرامی خواند. تبلور و توسعه این پدیده در فرم تازه شهر ها قابل مشاهده و اندازه گیری است. "استراتژی مصرف " نماد و نشانه حیوانیت را در درون ، آبستن است چراکه جامعه انسانی را به طرف زوال هدایت می کند و چه بسا در دام خود گرفتار . شهرها جوامعی هستند که بر اساس خرده فرهنگ های متفاوت و ارتباطات قوی پدیدار شده اند. فرهنگ شهری از نهاد و درون جامعه ای سر باز می زند که افرادش آن را شکل داده اند و در تولد ، رشد و مرگ آن سهیم می باشند. بدین ترتیب با دست آویز شدن روح و فطرت انسانی جهت ترویج و ترغیب جامعه برای میل به مصرف ، می توان شهر و مردمانش را به قهقرا کشاند و در انتظار نابودی آن نشست.

منابع :
-شهر در گذر زمان /ماکس وبر / شیوا کاویانی / ناشر شرکت سهامی انتشار
-طراحی شهرها / ادموند بیکن/فرزانه طاهری /مرکز مطالعات و  تحقیقات شهرسازی و معماری ایران
-جامعه مصرفی /ژان بودریار/ پیروز ایزدی / نشر ثالث
-تاریخ شکل شهر / جیمز موریس / راضیه رضا زاده /دانشگاه علم و صنعت ایران

مطالب مرتبط:

منظر شهری در یک نگاه

فرهنگ عنصری هویت بخش به منظر شهری