تبیان، دستیار زندگی
در قسمت اول تحت عنوان«اولین عاشق زیبایی» به تعریف زیبایی پرداختیم و زیبایی خداوند را در دعاهایی که به ما رسیده بازگو کردیم
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

لباس نازک گلبرگ ها


در قسمت اول تحت عنوان«اولین عاشق زیبایی» به تعریف زیبایی پرداختیم و زیبایی خداوند را در دعاهایی که به ما رسیده بازگو کردیم در قسمت دوم با نام «دنیای زشت؟» به بیان زیبایی های عالم وجود همچون آسمان و خلقت انسان پرداختیم، در این قسمت زیبایی حیوانات و زمین و دریا را از نظر می گذرانیم.

گل

ترسیم زیبایی در حکمت حیوانات
قرآن کریم به تصویر جامعی از فواید حیوانات برای انسان می پردازد؛ زیرا وسیله پوشش، استفاده از گوشت، حمل بارهای سنگین و منفعت های دیگر، توسط چهارپایان صورت می گیرد.  ولی تنها به سودرسانی مادی آن ها برای انسان بسنده نمی کند، بلکه با توجه به زیبایی حرکت آنان برای انسان می فرماید:
«و لکم فیها جمال حین تریحون و حین تسرحون»  و در آن ها برای شما منظره زیبایی است که در هنگام شامگاهان آن ها را به جایگاه خود بر می گردانید و صبحگاهان که آنها را به چرا می برید.
در آیه ای دیگر نیز می فرماید: «والخیل و البغال و الحمیر لتر کبوها و زینة و یخلق ما لا تعلمون»  و همچنین اسب ها و استرها و الاغ ها را آفرید تا بر آن ها سوار شوید و هم مایه زینت شما باشد و چیزهایی می آفریند که شما نمی دانید.
این آیه نیز زینت بودن این حیوانات را برای انسان آن هنگام که بر آن ها سوار می شود؛ تصویر می کند و این نوعی از زیبایی است که در زندگی اجتماعی ظاهر می گردد؛ زیرا سواره به حرکت در آمدن نشاط و وقار بیشتری دارد. 
و امیرالمومنین علی (علیه السلام) به توصیف طاووس پرداخته است و آن را از شگفت انگیزترین پرندگان در آفرینش معرفی می کند؛ زیرا پرهایش همچون دسته گلی است که از شکوفه های رنگارنگ گل های بهاری فراهم آمده است و ... .
در زیبایی حیوانات و مخصوصا پرندگان همین بس که امروزه یکی از منابع گردشگری در جهان watching birds یا birding به معنی تماشای پرندگان است،سرگرمی عمومی که محبوبیتش در سرتاسر جهان روز به روز افزایش پیدا می کند، ایجاد باغ وحش، باغ پرندگان، مناطق حفاظت شده و محوطه های بازی که در آن  حیوانات و پرندگان به آزادی در آن مشغول زندگی هستند، نشان دیگر علاقه بشر به زیبایی است.

مولای سخن، امیرالمومنین (علیه السلام) در سخنی زیبا، زینت زمین را این گونه بیان می کند:«پس زمین به وسیله باغ های زیبا، همگان را به سرور و شادی دعوت کرده است. با لباس نازک گلبرگ ها که بر خود پوشید، هر بیننده ای را به شگفتی واداشت و با زینت و زیوری که از گل و بند گل های گوناگون، فخر کنان خود را آراست هر بیننده ای را به وجد آورد.»

زمین و زیبایی
در آیات متعددی از قرآن، در باره زیبایی منظره های زمین، سخن به میان آمده است که خداوند انسان ها را به این مناظر زیبا توجه می دهد و به تفکر و دقت در آن فرا می خواند:«و انزل لکم من  السّماء ماء فانبتنا به حدایق ذات بهجة» . برای شما از آسمان آبی فرستاد و به وسیله آن آب باغ هایی سرورانگیز و شادی آور رویانیدیم.
در این آیه، نمودهای زیبایی زمین به وسیله گل ها، درختان و چمن زارها و دیگر روییدنی ها، به خداوند نسبت داده شده است تا سبب سرور و شادی انسان بیننده آن ها شود. در آیه دیگری نیز می فرماید: «الم تر أنّ الله انزل من السّماء ماء فتصبح الارض مخضرة إنّ الله لطیف خبیر» .آیا ندیدی که خداوند از آسمان آب فرستاد و زمین سبز و خرم گشت، بی شک خداوند لطیف و آگاه است. فرستادن آب از آسمان و به دنبال آن سبز و خرم شدن زمین لطفی از سوی خداوند به شمار رفته است.
مولای سخن، امیرالمومنین (علیه السلام) در سخنی زیبا، زینت زمین را این گونه بیان می کند:«پس زمین به وسیله باغ های زیبا، همگان را به سرور و شادی دعوت کرده است. با لباس نازک گلبرگ ها که بر خود پوشید، هر بیننده ای را به شگفتی واداشت و با زینت و زیوری که از گل و بند گل های گوناگون، فخر کنان خود را آراست هر بیننده ای را به وجد آورد.»
در برخی از آیات نیز به جنبه دیگری از زیبایی زمین اشاره شده است که شما انسان ها در زمین های هموار قصرها ساختید و از کوه ها خانه ها برای خویش تراشیدید.  این سخن، اشاره ای است که به وجود آوردن آنچه که زینت و زیور به حساب می آید از دیدگاه قرآنی جایز است؛ اما در پایان آیه به این نکته توجه می دهد که به یاد آوردن این نعمت های خداوندی در زمین کار زشت انجام ندهید و فساد به راه نیندازید تا خلق و ابداع زیبایی مطلوب بودن خویش را از دست ندهد.


دریا و زیبایی
همه ما هر چند وقت یکبار هوس دریا می کنیم ، بار و بندیلمان را می بندیم و راهی می شویم، کنار دریا که قدم می زنی و به آبهای نیلگون که می نگری، آرامشی عجیب به انسان دست می دهد، انگار که دیگر در دنیا هیچ مشکلی ندارد، جالب است بدانید که در دین اسلام نگاه کردن به دریا عبادت است.
هر انسانی که به دریا بنگرد و یا از آنچه در اعماق اقیانوس ها وجود دارد اطلاع داشته باشد، به زیبایی آن اذعان می کند و ما می خواهیم بگوییم در بیان دین نیز به این زیبایی ها توجه شده است و بر جواز استفاده از این زینت ها اشاره می کند:
«و هو الّذی سخّر البحر لتاکلوا منه لحما طریّا و تستخر جوا منه حلیة تلبسونها» . او خدایی است که شما را بر دریا مسلط کرد، تا از آن گوشت تازه بخورید و وسائل زینت را که می پوشید از آن بیرون بیاورید.
در این آیه برای مسلط ساختن انسان بر دریا دو علت و غایت ذکر شده است: استفاده از گوشت ماهیان دریا و استخراج مواد زینتی. آب های نیلگون دریاها- آن گاه که کشتی های غول پیکر بر روی آن به حرکت در می آیند- برای هر بیننده ای در عین زیبایی نشانه ای برای تنظیم در برابر قدرت لایزال الهی است و آیه آنها را غرض و هدف از خلقت و تسخیر دریا معرفی می نماید.

فرآوری: زینب عشقی

بخش زیبایی تبیان

با نگاهی به مجله رواق اندیشه، مقاله اسلام و زیبایی نوشته محمدعلی قاسمی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.