حواس پنجگانه در فضای مجازی

این آینده ای نزدیک است که دیوید چئوک، استاد سیستم های فراگیر دانشگاه لندن در نظر دارد با توسعه طیف وسیعی از دستگاه های منحصربه فرد آنها را عملی کند.

فضای سایبر در معنا به مجموعه‌هایی از ارتباطات درونی انسان‌ها از طریق کامپیوتر و وسائل مخابراتی بدون در نظر گرفتن جغرافیای فیزیکی گفته می شود. زمانی که نخستین بار واژه "فضای سایبر" را ویلیام گیبسون (William Gibson)  نویسنده داستان علمی تخیلی در کتاب نورومنسر Neuromancer در سال 1984 به کار برد کسی فکر نمی کرد به این اندازه گسترده شود و روزی تمام واقعیات را به شکل مجازی در دسترس قرار دهد. با وجود اینکه بر خلاف فضای واقعی، در فضای سایبر نیاز به جابجایی‌های فیزیکی نیست و کلیه اعمال فقط از طریق فشردن کلیدها یاحرکات ماوس صورت می‌گیرد اما کارهایی زیادی در فضای مجازی رقم می خورد که تصورش دور از ذهن بوده.
شما تقریبا بی حرکت و آرام می نشینید، چشمانتان روی پرده ای درخشان خیره می‌شود، اتاق کاملا تاریک است، تنها منبع نور در درون شما است و در حالیکه همه توجه و ذهنتان بر کلمات و تصاویر این پرده درخشان متمرکز است، انگشتانتان کلیدهای کی بورد را می‌نوازد. در این لحظه دوست دارید با  ذهنیات و تصورات خود یگانه شوید. مرز بین دنیای درون و بیرون تقریبا ناپدید می‌شود و دیگر گذر زمان معنایی ندارد.
البته این سناریوی هر روز کاربران کامپیوتر نیست. زیرا اغلب اوقات ما  صرفا به جهت انجام کاری مشخص و بدون آنکه به درون جهان مجازی فرو رویم به صفحه کلید ضربه می زنیم اما اگر از استفاده های دم دستی کامپیوتر صرف نظر کنیم و از کاربران حرفه ایی و پروپاقرص کامپیوتر پرس و جو کنیم درخواهیم یافت که بسیاری از آن ها به راحتی لحظاتی را به یاد می‌آورند که گویی هیچ حائل و فاصله ای بین خود و کامپیوتر شان احساس نمی‌کردند.

در واقع می توان گفت که فضای سایبر گستره ایی از ذهن است که می تواند تمامی اشکال زندگی منطقی را بسط و معنا دهد. شما می توانید حالت های متنوع و متفاوت ذهنی را از قبیل تخیلات(خیالپردازی ها) خیالپروری ها، توهمات، حالات هیپنوتیستیک و سطوح گوناگونی از هوشیاری را در فضای مجازی تجربه کنید. تحت این چنین شرایط است که فضای سایبر همانند دنیای "رویا" می شود.
حس های مجازی
حالا دیوید چئوک می خواهد این تعامل همه حواس ما را در بر گیرد. تصور کنید در حال نگاه کردن به رایانه یا گوشی هوشمند یا لپ تاپ خود هستید. همه چیزها در پشت یک صفحه شیشه ای قرار دارد که شما فقط آنها را می بینید. اما در دنیای واقعی شما می توانید پنجره خانه تان را باز کنید و آن چیزی را که پشت شیشه هست لمس کنید، بو کنید یا مزه آن را بچشید. چیزی که ما نیاز داریم این است که روش تعامل با رایانه ها را به حالتی شبیه دنیای واقعی تبدیل کنیم و بتوانیم از هر پنج حس در دنیای مجازی بهره ببریم.

این دانشمند قصد دارد تا با کارنریج های مخصوصی که در گوشی و یا لپ تاپ قرار می گیرد بتوانید هر نوع بویی را منتشر کنید و در فضای خانه خود آن را پخش کنید. قیمت هر دستگاه با کارتریج معادل 240 هزار تومان می باشد اما این دانشمند می خواهد فراتر رفته و به کاربران این فرصت را بدهد که علاوه بر بو، لامسه را هم از طریق اینترنت به اشتراک بگذارند. به همین نیت او به کمک محققان ژاپنی ابزاری موسوم به «حلقه آغوش ارتباطی جهانی» را توسعه داده است.

این حلقه به گوشی متصل می شود و شما می توانید با استفاده از آن با هر فردی که دوست دارید در هر جای دنیا ارتباط بر قرار کنید به طور مثال مادری می خواهد دست فرزندش را که چندین سال از او دور بوده بگیرد و نوازش کند و فرزند او در دورترین نقطه جهان می تواند دستان مادرش را احساس کند .

انتقال مزه یکی از هیجان انگیز ترین مراحل این فناوری است که با اختراع ماشین مزه الکترونیکی امکان پذیر شده است. با قرار دادن زبان بین دو حسگر فلزی زبان شما مزه های مختلفی را از ترش تا تلخ و شور یا شیرین از طریق فرکانس جریان الکتریکی عبورکننده از الکترودها تجربه می کند. مانند دو ابزار قبل، سیگنال های الکتریکی مربوط به طعم از طریق اینترنت قابل ارسال است.
البته می توان به یکی از معایب آن نیز اشاره کرد که اگر این تنکنولوژی عملی شود و به دست هر فردی بی افتد او می تواند گاز های سمی انتشار دهد و باعث مرگ چندین نفر شود که این محققان باید تمام جوانب کار را در نظر بگیرند.
شاید زمانی نه چندان دور ما هم با این گفته هم کلام شویم؛ آیا این ما هستیم که در فضای سایبر به عنوان کاربر سیر می کنیم یا اینکه این فضای سایبر است، که به عنوان بخشی از برنامه های خود ما را تعریف می کند.

فرآوری: علی احمدی

بخش ارتباطات تبیان

مطالب مرتبط:
تازه های فناوری
اطلاعاتی از فضای مجازی