پیک نوروزی یا معمای خانوادگی تعطیلات عید؟!

تکالیف سنگین عید چند سالی است که تعطیل شده و جای خود را به پیک های نوروزی و پیک شادی داده است.

به گفته مسئولان وزارت آموزش و پرورش این پیک ها با هدف تنوع بخشی در تکالیف پایان سال و ایجاد نشاط میان جامعه دانش آموزی و دور نبودن دانش آموزان از مفاهیم درسی و آموزشی تهیه و انتشار یافته است.

کارشناسان نظام آموزشی و صاحب نظران حوزه تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان اما در این باره اعتقاد دیگری دارند. آن ها می گویند پیک هایی که در حال حاضر توسط سازمان ها و ادارات آموزش و پرورش تهیه و منتشر می شود، به دلیل نا آشنایی کافی طراحان و برنامه ریزان با ویژگی های یک رسانه آموزشی جذاب و

استاندارد باعث مدرسه گریزی دانش آموزان و اتلاف وقت آنان و خانواده هایشان در طول تعطیلات عید نوروز می گردد.

● سوال های پیک با کتاب درسی مغایر است

مادر یکی از دانش آموزان دوره راهنمایی نیز در گفتگو با گزارشگر ما در حالی که به سوال های بخش عربی پیک نوروزی فرزندش اشاره می کند از دشواری و خارج از کتاب بودن سوال ها شکایت دارد و می گوید: به دلیل مغایرت سوالات عربی با متن درس من و پدر دانش آموز برای یافتن جوابها دو روز از وقتمان را در کتابخانه گذراندیم.

وی می افزاید: همچنین سوال های مربوط به زبان انگلیسی و ریاضیات وقت زیادی را از خانواده ما گرفت و در نهایت هم تعدادی از سوال ها حل نشده باقی ماند و یادداشتی را برای مدیر مدرسه و معلم مربوط ارسال کردیم.

این سرپرست دانش آموز در ادامه به هدف اصلی پیک های نوروزی در ابتدای طراحی و انتشار اشاره کرده و می گوید: واقعیت این است که پیک های نوروزی از هدف اصلی خود دور مانده و باعث سردرگمی دانش آموزان و در برخی از موارد تنفر آنان از درس و مدرسه گردیده است.

وی در توضیح گفته هایش تصریح می کند: زمانی که در دهه ۷۰ قرار شد تکلیف نوروزی حذف شود، خلاء دور بودن ۲۰ روزه دانش آموزان از درس و مدرسه به شدت ملموس بود، به همین دلیل قرار شد پیک نوروزی با محوریت ایجاد نشاط و سرگرمی و محملی برای مرتبط بودن دانش آموز با مباحث درسی و کتاب در قالب سرگرمی و تفریح همراه دانش آموز باقی بماند که این گونه شد.

● پیک نوروزی یا معمای آخر سال؟

پدر یکی از دانش آموزان سال پنجم ابتدایی در گفتگو با گزارشگر ما اظهار می دارد: پیک های نوروزی به دلیل مشکلاتی که در طراحی، تدوین و انتشار دارند، بیشتر به معما شبیه هستند تا پیک ویژه ای برای سرگرمی و آموزشی علمی جامعه هدف در نظام آموزشی.

وی با اشاره به سوال های چاپ شده در بخش ریاضی این پیک که به گونه ای غیرقابل فهم طراحی شده، خاطر نشان می کند: تا جایی که من در ذهن دارم، این گونه سوال ها که تداعی کننده تست های هوش و استعداد است، در آزمون های جامع و کنکور دانشگاه ها رواج داشته است، به همین دلیل داشتن انتظار از دانش آموز ابتدایی برای حل این معماها کار چندان منطقی و عاقلانه ای به نظر نمی رسد.

این پدر دانش آموز همچنین در ادامه مشکلات ناشی از پیک های نوروزی و استرس وارد شده به دانش آموزان، طی روزهای تعطیلات نوروز را مورد اشاره قرار داده و اظهار می دارد: دانش آموزان به دلیل روبرو شدن با سوال ها و مجهولاتی که در پیک های نوروزی وجود دارد، نه تنها روزهای تعطیل خودشان را بلکه تعطیلات خانواده را نیز خراب شده می بینند و با یک استرس مداوم، در انتظار سپری شدن روزهای تعطیل و دستیابی به معلم برای حل این مجهولات و مشکلات هستند که معمولاً هم به پاسخ صحیحی دست نمی یابند و در نهایت تصورشان از درس و مدرسه خراب می شود.

● ۲۸ مورد ایراد در یک پیک نوروزی

ثریا ذبیحی، معلم دوره ابتدایی و عضو گروه های آموزشی پایه پنجم ابتدایی که به همراه تعدادی از همکارانش پیک نوروزی این مقطع را مورد بررسی قرار داده اند، به گزارشگر ما اظهار می دارد: با بررسی پیک نوروزی ۲۸ مورد ایراد با نحوه طراحی و چاپ مطالب وارد شد که لازم است اصلاح شود.

وی ایجاد خلاقیت، شادی آور بودن و توجه دادن دانش آموزان به مباحث اجتماعی و خانوادگی را از جمله محورهایی توصیف کرد که در پیک دانش آموزی پایه پنجم ابتدایی مورد غفلت طراحان قرار گرفته و لازم است این موارد در برنامه ریزی های آینده لحاظ شود.

این عضو گروه های آموزشی اضافه می کند: در برخی از موارد جای کافی برای توضیح و نوشتن جواب سوال ها وجود ندارد و دانش آموز امکان برقراری ارتباط با پیک نوروزی را پیدا نمی کند.

به گفته ذبیحی استفاده از نثرهای مسجع کتاب گلستان سعدی بدون در اختیار بودن معلم و راهنما برای دانش آموز مشکل است و رنگ های به کار رفته در این پیک نمی تواند کمک چندانی به دانش آموز برای حل مسایل بنماید و اطلاعات عمومی این پیک ها روند منطقی و علمی را طی نمی کنند که باعث سردرگمی دانش آموز می شود.

این معلم نظام آموزشی همچنین بیان می دارد: نکته دیگری که لازم است درباره آن تجدیدنظر صورت گیرد نگاه جنسیتی به دختران و پسران در طراحی پیک است که متأسفانه تاکنون درباره موضوع های مربوط به دختران کوتاهی شده است.

● حل مشکل با بومی سازی پیک های نوروزی

مهدی نوید ادهم، رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش در این باره به گزارشگر ما اظهار می دارد: در گذشته مشکلات زیادی در بحث طراحی و انتشار پیک های نوروزی وجود داشت، اما هم اکنون با بومی کردن پیک ها مشکلات دانش آموزان حل شده است.

وی می افزاید: وزیر آموزش و پرورش در شورای معاونان این وزارتخانه دستور لازم را برای بانشاط کردن حال و هوای پیک های نوروزی و برنامه ریزی برای گذراندن تعطیلاتی بانشاط صادر کرده و معاونت آموزش عمومی مسئولیت اصلی پیگیری این مصوبات را داشته و تاکنون روند کاری مثبتی در میان نیروهای ستادی و گروه های آموزشی وجود داشته است.

این مقام مسئول در نظام آموزشی تصریح می کند: بر اساس مصوبات وزارت آموزش و پرورش باید همه ادارات و سازمان های آموزشی که در کار تهیه و تدوین پیک های نوروزی فعال هستند، باید نشاط آور بودن و تنوع در روش های حل مسائل را به عنوان یک اولویت در دستور کار خود قرار دهند.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزش و پرورش همچنین عنوان می کند: گرچه ممکن است در فرآیند تهیه و کاربردی کردن پیک های نوروزی و پیک شادی خانواده ها در برخی موارد دچار مشکل شوند، اما با توجه به این که طولانی بودن تعطیلات نوروزی تأثیر منفی در رشد تحصیلی دانش آموزان دارد، لازم است والدین در این رابطه همکاری لازم را با نظام آموزشی داشته باشند.

● پیک ها کارشناسی شده اند

منوچهر فضلی خانی، مدیر کل آموزش راهنمایی وزارت آموزش و پرورش در این باره به گزارشگر ما اظهار می دارد: پیک های نوروزی برخلاف تصور برخی از افراد کاملاً بر اساس اصول آموزشی و علمی تدوین شده و در طراحی و تدوین آن ها شاخص های استاندارد و کارشناسی لحاظ شده اند.

وی می افزاید: کار تولید پیک های نوروزی با توجه به اهمیت موضوع بومی سازی به استان ها واگذار شده و در همه سازمان های آموزش و پرورش هم گروه های مجرب و ورزیده بر روی پیک کار کرده و کارشناسان وزارت آموزش و پرورش نظارت لازم را برای تدوین و انتشار این ویژه نامه ها دارند که تاکنون نیز بازخوردهای خوبی را شاهد بوده ایم.

این مقام مسئول در نظام تعلیم و تربیت همچنین عنوان می کند: استفاده از افراد نخبه و صاحب نظر در تدوین پیک های نوروزی به عنوان یک فرآیند در وزارت آموزش و پرورش مطرح شده و همین موضوع ضمانت اجرایی لازم را برای در اختیار قرار دادن پیک های نوروزی دقیق و کم غلط فراهم کرده است.

مدیر کل آموزش و پرورش راهنمایی وزارت آموزش و پرورش اضافه می کند: با توجه به نظرسنجی های انجام شده، پیک های نوروزی در یکی دو سال اخیر از خشک بودن محتوا فاصله گرفته و سعی شده مفاهیم علمی و آموزشی در قالب نقاشی، گزارش مطالعه علمی و کاردستی بیان گردد و در نهایت از یک بستر متناسب با حال و هوای تعطیلات نوروز رشد و ارتقای علمی و اخلاقی دانش آموزان را باعث شود.

مرکز یادگیری سایت تبیان

روزنامه قدس