اندر فواید کاهو سکنجبین سیزده به‌در

معمولا سیزدهم فروردین روز پایانی دوره نوروز است؛ در این روز که زیاد هم خوشایند بچه مدرسه ای ها و کارمندان نیست، خانواده ها به دشت و دمن و باغ و صحرا می روند و ناهار، غذاهای سبزی دار مثل آش رشته، کوکو و خورش های سبزی دار که اغلب با سبزی های کوهی درست می شود، می پزند و به عنوان عصرانه خوراکی های باقی مانده نوروز را مصرف کرده و کاهو با سکنجبین می خورند، اما دلیل خوردن کاهو سکنجبین چیست و چه مزیتی دارد؟

سکنجبین با طبع گرم یا سرد؟
کاهو سکنجبین یکی از خوردنی ها با طبع معتدل است. کاهو سرد و سکنجبین طبع میانه ای دارد و برای آن هایی که در ایام عید به وفور تنقلات و شیرینی با طبع گرم خورده اند بسیار لازم و تعدیل کننده مزاج است.
سکنجبین منافع سرکه را دارد و می تواند متعادل کننده حرارت و التهابات کبد باشد و در بریدن صفرا شهرت فراوانی دارد.
نام اصلی سکنجبین، سرکه انگبین بوده چون در قدیم آن را از ترکیب سرکه و عسل یا سرکه و شیره درست می کردند که در مقایسه با سکنجبین های امروزی که از سرکه و شکر تهیه می شود، مغذی تر بوده است البته لازم است بدانید، می توانید طبع سکنجبین را برای افراد گرم و سرد مزاجان تا حدودی تغییر دهید.
می پرسید چگونه؟ اگر گرم مزاج هستید و در عید هله هوله زیاد خورده اید بهتر است به سکنجبین مقداری عرق کاسنی که مزاج سرد و خنکی دارد بیفزایید و همراه کاهو میل کنید، اما اگر سرد مزاج هستید خوب است چند شاخه نعنای تازه که طبع گرمی دارد، در سکنجبین قرار دهید تا عطر و اسانس نعنا را به خود بگیرد و مزه دار شود.

نقش کاهو با سکنجبین پررنگ تر می شود!
کاهو یک سبزی مغذی و پرفیبر است که به رفع یبوست کمک می کند و طبع سرد آن از خشکی و گرمی مزاج می کاهد.
هرچه برگ های آن تیره تر باشد مواد مغذی زیادتری در خود ذخیره کرده و نسبت به برگ های جوان و روشن کاهو ارزش بیشتری دارد. ساقه کاهو در مقایسه با برگ کاهو فیبر بیشتری داشته و با لینت مزاج به دفع سموم و کنترل کلسترول خون کمک می کند. کاهو در مقایسه با برخی سبزیجات، نیترات کودهای شیمیایی را به میزان بیشتری در خود ذخیره می کند، اما اگر برگ های خارجی کاهو را که معمولا ضخیم و از بین رفته هستند قبل از خوردن جدا کرده و دور بریزید، عامل انتقال سموم آفت کش به دیگر برگ های کاهو از بین می رود.
جالب است بدانید کاهوهای تلخ با تحریک و تولید بزاق و شیره معده به هضم بهتر غذا کمک کرده و هر چه هضم بهتر باشد، میزان جذب موادمغذی دریافتی بالاتر خواهد رفت.
کاهو همراه سکنجبین نیکوترین اثر را در اعتدال و لینت مزاج دارد و بهتر است سکنجبین را به صورت خانگی و با عسل یا شیره تهیه کنید.
توجه داشته باشید اگر میزان سرکه سکنجبین از اعتدال خارج شود طبع آن سرد و برای مبتلایان به زخم معده و روده زیانبار می شود و اگر شیرینی آن زیاد شود طبع آن گرم و بسیار چاق کننده خواهد شد.

سکنجبین مصلح کاهو
هر غذایی در طب سنتی دارای یک یا چند مصلح است؛ منظور از مصلح یعنی نوعی ماده ی غذایی یا گیاهی دارویی که مصرف آن به همراه غذای مورد نظر، اصلاح و تعدیل عوارض جانبی احتمالی آن غذا و جذب غذا و اثرگذاری غذا را در بدن و ارگان‌های مربوطه مضاعف خواهد کرد. در تغذیه سنتی ایرانیان مصرف مصلحات به طور کامل مراعات می شده است و تقریباً غذایی و میوه های یافت نمی شود که بدون مصلحات مصرف شود. سکنجبین نیز از آن جمله است:
اگر کاهو را با سکنجبین یا سرکه بخورند، اشتها آور است.
اگر آب پخته کاسنی را با سکنجبین میل کنید بهترین داروی تب های طولانی و مداوم است.

خواص گیاه كاهو
كاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و مرطوب است  و خواص زیر را دارد:
1) كاهو تمیز كننده خون است.
2) كاهو به علت داشتن آهن خونساز است.
3) ضد تورم است.
4) كاهو خواب آور و آرام بخش است.
5) كاهو برای ضعف اعصاب مفید است.
6) كاهو ملین و ادرار آور است.
7) خوردن كاهو برای مالیخولیا مفید است .
8) كاهو زخم های مجاری ادرار و مثانه را درمان می كند .
9) اگر كاهو را با سكنجبین و یا سركه بخورند اشتها آور است .
10) كاهو اثر ضد تشنج دارد .
11) درد معده را تسكین می دهد.
12) برای برطرف كردن درد سینه كاهو را بپزید و بخورید.
13) زنان شیرده اگر می خواهند كه شیرشان زیاد شود باید كاهوی پخته بخورند.
14) ورم غدد لنفاوی را برطرف می كند.

منابع:
جام جم - فاخره بهبهانی
لقمه

مطالب مرتبط:
سالاد بلغور فرانسوی برای سیزده بدر ایرانی