٥) جزء پانزدهم قرآن کریم، آیات ٥٦ الى ٧١ سوره‌ی اسراء
از عذابش مىترسند
مشركان، گروههاى مختلفى بودند و خدایان گوناگونى داشتند. برخى از آنان فرشتگان را دختران خدا مىنامیدند، بعضى حضرت مسیح(ع) را پسر خدا مىدانستند، گروهى جنها را معبود خود قرار داده بودند، و عدهاى خورشید و ماه را مىپرستیدند. خداوند یگانه به آنان اعلام مىنماید كه خدایان آنان، خودشان تلاش مىكنند به وسیلهاى، به درگاه خدا نزدیكتر شوند و مىفرماید:
بگو: كسانى را كه به جاى او مىپندارید، بخوانید. پس نه اختیار دارند ضررى از شما دور كنند و نه تغییرى ایجاد كنند. آن كسانى را كه ایشان مىخوانند خودشان به سوى پروردگارشان، وسیله‌ی نزدیكى مىجویند كه كدام یك نزدیكترند و به رحمت او امیدوارند و از عذابش مىترسند. به راستى كه عذاب پروردگارت پرهیز كردنى است.
آیات 56 و 57
پایان جهان
پیش از روز قیامت، عمر جهان پایان مىپذیرد و همه چیز نابود مىشود. عمر نسل بشر معلوم و محدود است. گروهى به مرگ طبیعى مىمیرند و گروهى به علت گناهكارى به عذاب الهى دچار مىشوند. خداوند یكتا مىفرماید:
و هیچ دیارى نیست، مگر این كه ما آن را قبل از روز قیامت هلاك مىكنیم یا آن را به سختى عذاب مىكنیم. این در كتاب نوشته شده است.
آیه‌ی 58
مانند پیشینیان
مشركان و كافران، نزد پیامبر(ص) مىرفتند و از او معجزات گوناگون مىخواستند. آنان نیز مانند پیشینیان، بهانهجویى مىكردند. اگر خداوند معجزاتى را كه درخواست مىكردند، برایشان نازل مىفرمود، باز هم ایمان نمىآوردند؛ همانگونه كه اقوام پیشین به معجزات الهى كافر شدند و ایمان نیاوردند. خداوند توانا مىفرماید:
و چیزى ما را از فرستادن معجزات باز نداشت؛ جز این كه پیشینیان، آنها را دروغ خواندند و به ثمود، شتر ماده ای دادیم كه روشنگر بود؛ پس به آن ستم كردند. و ما معجزات را جز براى بیم دادن نمىفرستیم.
آیه‌ی 59
كافران سركشى مىكنند
كافران و مشركان به پیامبرى حضرت محمد(ص) ایمان نمىآوردند. پیامبر(ص) آنان را از عذاب روز قیامت بیم مىداد؛ اما آنان همچنان به سركشى و نافرمانى ادامه مىدادند. خداوند مهربان فرمود:
و هنگامى كه به تو گفتیم به راستى پروردگارت بر مردم احاطه دارد، ما آن رویایى كه به تو نشان دادیم و آن درخت لعنت شده در قرآن را، جز آزمایشى براى مردم قرار ندادیم و ما آنان را بیم مىدهیم، ولى چیزى جز سركشىِ بزرگ، به آنان نمىافزاید.
آیه‌ی 60
سجده نكرد
خالق یكتا آدم را آفرید و به فرشتگان فرمان داد، براى او سجده كنند. همه سجده كردند جز ابلیس، كه تكبر كرد و گفت: «من از او برترم! مرا از آتش آفریدى و او را از گِل.» خداوند، شیطان را از بهشت بیرون راند كه بهشت، جاى خودپسندان و متكبران نیست. شیطان از خداوند مهلت خواست و خداوند تا وقتى معلوم به او مهلت داد. شیطان قسم خورد در مهلتى كه دارد فرزندان آدم را گمراه كند و آنان را به شكلهاى گوناگون فریب دهد. و خداوند فرمود كه جهنم، سزاى شیطان و كسانى است كه از او پیروى مىكنند. در قرآن چنین مىخوانیم:
و هنگامى كه به فرشتگان گفتیم، براى آدم سجده كنید؛ پس سجده كردند، جز ابلیس. گفت: آیا براى كسى كه از گل آفریدى، سجده كنم؟ گفت: به من بگو: این كسى است كه بر من برترى دادى؟ اگر تا روز قیامت، به من مهلت دهى حتماً فرزندانش را به جز تعداد كمى، در بند مىكشم. گفت: برو! هر كس از آنان از تو پیروى كند، پس به راستى، جهنم، كیفرتان است كه كیفرى كامل است. با صدایت هر یك از آنان را كه توانستى بفریب و با سواران و پیادههایت بر آنان بتاز و با آنان در اموال و فرزندان شریك شو و به آنان وعده بده؛ و شیطان، جز فریب، به آنان وعده نمىدهد. به راستى تو را بر بندگان من تسلطى نیست و كافى است كه پروردگارت وكیل باشد.
آیات 61 الى 65
آیا ایمن شدید
خالق مهربان، انسان را آفرید و به او دانش و توانایى بخشید تا براى بهتر زندگى كردن، ابزار و لوازم بسازد. از جمله، به او قدرت داد تا كشتى بسازد و دریاها را تسخیر كند. اما انسان با همه‌ی تلاشى كه كرده و لوازم و تجهیزاتى كه ساخته، گاه در دریا دچار توفان یا خرابىِ كشتى مىشود و هر لحظه امكان دارد غرق شود. در چنین لحظاتى، انسان به سوى خدا متوجه مىشود و فقط به او پناه مىبرد؛ اما هنگامى كه خداوند مهربان به او لطف مىكند و از امواج خروشان دریا، نجاتش مىدهد و او را به خشكى مىرساند، گرفتارىاش را فراموش مىكند و باز هم ناسپاسى را آغاز مىكند، گویا گمان كرده كه خطرات، فقط در دریا گریبانش را مىگیرد و در خشكى و در محلهاى امنِ زندگى، مشكلى برایش پیش نمىآید یا بار دیگر به دریا بازنمىگردد. خداوند بخشنده مىفرماید:
پروردگارتان كسى است كه براى شما كشتى را در دریا به حركت درمىآورد تا از فضل او طلب كنید. به راستى كه او به شما مهربان است و هنگامى كه در دریا به شما آسیبى برسد هر كسى را كه جز او مىخوانید، فراموش مىشود و چون شما را به سوى خشكى نجات داد، رویگردان مىشوید و انسان، همیشه ناسپاس است. آیا ایمن شدید از این كه شما را در خشكى فرو برد یا توفانى از سنگریزه بر شما بفرستد، سپس براى خود نگهبانى نیابید؟ یا ایمن شدید از این كه شما را بار دیگر در آن برگرداند و تندبادى شكننده بر شما بفرستد و به سزاى آن كه كافر شدید، غرقتان كند؟ سپس براى خود، كسى را نیابید كه در برابر ما آن را دنبال كند و به یقین ما فرزندان آدم را گرامى داشتیم و آنان را در خشكى و دریا سوار كردیم و از پاكیزهها به آنان روزى دادیم و آنان را بر بسیارى از آفریدههاى خود برترى آشكار دادیم.
آیات 66 الى 70
ستم نمىشود
روز قیامت، مردم با پیشوایشان در پیشگاه خداوند حاضر مىشوند و نامه‌ی اعمالشان به دستشان داده مىشود. نامه‌ی اعمال پرهیزكاران به دست راستشان داده مىشود و گناهكاران كارنامهشان را در دست چپ مىگیرند. در این روز، هر كس نتیجه‌ی اعمالش را مىبیند و به هیچ كس ستم نمىشود. در قرآن چنین مىخوانیم:
روزى كه تمام مردم را با پیشوایشان مىخوانیم. پس هر كس كتابش به دست راستش داده شود، آنان كتابشان را مىخوانند و به اندازه‌ی رشته‌ی باریكِ میان هسته‌ی خرمایى، به آنان ستم نمىشود.
آیه‌ی 71
فرزانه زنبقی
نشر لک لک
منبع: آشنایی با قرآن کریم برای نوجوانان
جزء پانزدهم قرآن کریم، آیات ١ الى ١١١ سوره‌ی اسراء
