٦) جزء یازدهم قرآن کریم، آیات ١ الی ١٠٩ سوره ی یونس

سرگردانند

اگر خداوند همه گناهكاران را در این جهان مجازات كند و به آنان مهلت توبه ندهد تا به راه راست بازگردند، عمر انسان به سرعت به پایان مى‏رسد و نسل بشر نابود مى‏شود؛ اما خداوند مهربان مى‏فرماید:

 اگر با همان شتاب كه مردم براى خود خیر مى‏خواهند، خدا برایشان بدى مى‏خواست، حتماً عمرشان تمام مى‏شد. پس كسانى را كه به دیدار ما امید ندارند رها مى‏كنیم تا در سركشى خود سرگردان بمانند.

آیه‌ی ١١

 انسان فراموشكار

انسان وقتى مشكلى دارد و دستش از همه جا كوتاه مى‏شود، متوجه تكیه‏گاهى بزرگ مى‏شود كه توان حل هر مشكلى را دارد. به درگاه خدا مى‏رود و او را مى‏خواند. اما بعد از آن كه خداوند او را از گرفتارى نجات مى‏دهد، فراموش مى‏كند كه چه كسى او را نجات داده است. خداوند مهربان مى‏فرماید:

 و هنگامى كه به انسان، گرفتارى مى‏رسد، ما را به پهلو خوابیده یا نشسته یا ایستاده مى‏خواند. پس هنگامى كه گرفتاریش را از او برطرف مى‏كنیم، مى‏رود؛ انگار براى گرفتارى كه به او رسیده بود، ما را نخوانده است. این‏گونه، كار اسرافكاران در نظرشان زیبا جلوه داده شده است.

آیه‌ی ١٢

 سنت الهى

این سنت خداوند است كه هرگاه ظلم و گناه در جامعه‏اى فراوان شود، عذاب الهى نازل مى‏شود و ستمكاران به سزاى اعمالشان مى‏رسند. خداوند قهار مى‏فرماید:

 و به یقین، مردمِ دوره‏هاى قبل از شما را، هنگامى كه ستم كردند، هلاك كردیم و پیامبرانشان برایشان دلایل آشكار آوردند و آنان نمى‏خواستند ایمان بیاورند. این چنین گناهكاران را كیفر مى‏دهیم. آن‏گاه شما را پس از آنان جانشین قرار دادیم تا ببینیم شما چگونه عمل مى‏كنید.

آیات ١٣و ١٤

 قرآن دیگرى بیاور

پیامبر(ص) آیات قرآن را براى مردم مى‏خواند و آنان را از بت‏پرستى و ظلم و گناه نهى مى‏كرد. مشركان و بت‏پرستان كه دوست نداشتند از كارهاى گذشتة خود دست بردارند، به پیامبر(ص) مى‏گفتند: «اگر مى‏توانى قرآن دیگرى بیاور یا بعضى از آیات آن را عوض كن!» خداوند مهربان به آنان چنین پاسخ مى‏دهد:

 و هنگامى كه آیات روشن ما بر آنان خوانده مى‏شود، آنان كه به دیدار ما امید ندارند، مى‏گویند: قرآنى به جز این بیاور یا آن را عوض كن. بگو: من حق ندارم آن را به اختیار خود عوض كنم. چیزى را به جز آن‏چه به من وحى شده، پیروى نمى‏كنم. اگر پروردگارم را نافرمانى كنم، از عذاب روزى بزرگ مى‏ترسم. بگو: اگر خدا مى‏خواست، آن را بر شما نمى‏خواندم و شما را به آن آگاه نمى‏كردم. به یقین، پیش از آن، عمرى در میان شما بودم. آیا فكر نمى‏كنید؟ پس چه كسى ستمكارتر از كسى است كه بر خدا دروغ بندد یا آیات او را دروغ بداند. به راستى گناهكاران رستگار نمى‏شوند.

آیات ١٥الى ١٧

 نه سود نه زیان

بت‏پرستان معتقد بودند كه بت‏ها شفیعان آنان نزد خدا هستند و مى‏توانند مشكلاتشان را حل كنند. آنان براى نزول باران، شفاى بیماران و رفع شدن گرفتارى‏هایشان به بتخانه‏ها مى‏رفتند و براى بت‏ها نذر مى‏كردند. مشركان گمان مى‏كردند، بت‏ها شریكان خدا هستند. خداوند یگانه مى‏فرماید:

 و غیر از خدا چیزهایى را مى‏پرستند كه به آنان نه ضرر مى‏رساند و نه سودى برایشان دارد. و مى‏گویند: اینان شفیعان ما نزد خدا هستند! بگو: آیا خداوند را به چیزى كه در آسمان‏ها و زمین نمى‏داند، آگاه نمى‏كنید؟ او منزه است و از آن‏چه شریك قرار مى‏دهید، برتر است.

آیه‌ی ١٨

 همه‌ی مردم، یك امت بودند

در ابتداى آفرینش، تمام مردم خداپرست بودند. اما با گذشت زمان افكار تازه‏اى پیدا شد و مردم گروه گروه شدند. اگر خدا مى‏خواست مشركان را عذاب مى‏كرد تا همه، خداپرست باقى بمانند؛ اما خداوند نمى‏خواهد مردم از روى اجبار پیرو دین و آیین یگانه‏پرستى باشند. او به مردم مهلت داده تا بیندیشند و راه درست را انتخاب كنند. در قرآن مى‏خوانیم:

 و مردم، جز یك امت نبودند پس اختلاف كردند و اگر فرمان پیشین پروردگارت نبود، در آن‏چه اختلاف داشتند، میانشان داورى مى‏شد.

آیه‌ی ١٩

 منتظر باشید

كافران و مشركان از پیامبر(ص) تقاضاى معجزات گوناگون داشتند. آنان انتظار داشتند هر معجزه‏اى بخواهند، پیامبر(ص) برایشان انجام دهد؛ گویى پیامبر(ص) فقط مأمور انجام كارهاى خارق‏العاده براى این بهانه‏جویان است. خداوند مهربان مى‏فرماید:

 و مى‏گویند: چرا معجزه‏اى از جانب پروردگارش بر او نازل نمى‏شود؟ پس بگو: به راستى كه غیب مخصوص خداست. پس منتظر باشید! من هم با شما از منتظرانم!

آیه‌ی ٢٠

منبع: آشنایی با قرآن کریم برای نوجوانان
جزء یازدهم قرآن کریم، آیات 1 الی 109 سوره ی یونس