وقتی قفسه سینه تان تیر می کشد

البته درد قفسه سینه بیماری نیست، بلکه صرفا یک علامت هشداردهنده محسوب می‌شود که ممکن است ناشی از دردهای عصبی در اثر التهاب اعصاب بین‌ دنده‌ای باشد، یا این‌که از بعضی بیماری‌های ویروسی مثل زونا ناشی شود.

جالب آن‌که در گذشته، درد ناشی از التهاب اعصاب بین دنده‌ای و عوارض ناشی از آن، قولنج تلقی می‌شد که با خوددرمانی از طریق مصرف مسکن به‌طور موقت تسکین پیدا می‌کرد. غافل از این‌که درد قفسه سینه می‌تواند به دردی بسیار جدی و شدید و حتی مرگبار تبدیل شود.

دکتر پرویز دریایی، متخصص جراح عمومی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این‌باره می‌گوید:

بیشترین علل درد قفسه سینه از نظر پزشکان داخلی، بیماری‌های قلبی و ریوی است.

در بیماری‌های قلبی انواع بیماری‌هایی که به هر شکل بتوانند باعث نرسیدن اکسیژن یا خون به قلب شوند، درد آنژین یا درد قفسه صدری را به وجود می‌آورند.

حتی در بیماری‌های ریوی نیز اگر اختلال در حرکات تنفسی و اکسیژن‌رسانی به قلب مطرح باشد، در آن صورت نیز ممکن است درد قفسه سینه ایجاد شود.

نوع دیگری از درد قفسه صدری یا قفسه سینه ناشی از بیماری‌های گوارشی، بویژه ریفلاکس معده با علامت سوزش پشت جناغ است که مشخصات خاص خود را دارد.

به بیان دیگر، هر کدام از سه دلیل ذکر شده با علامت خاصی از یکدیگر قابل تفکیک هستند.

مقابله با دردهای قلبی قفسه سینه
اگر درد قفسه سینه بیمار علت ریوی یا قلبی داشته باشد، با مصرف آسپیرین یا داروهای زیرزبانی بلافاصله در مراحل اولیه بروز درد، قابل پیشگیری و درمان است.

تشخیص مقدماتی دردهای قفسه سینه از نوع قلبی و ریوی در مراحل اولیه ممکن است. به این ترتیب بیمار به واحد درمانی تخصصی برای تشخیص قطعی و تمهیدات درمانی خاص ارجاع داده می‌شود.

گاهی درد قفسه سینه ناشی از مشکلات گوارشی است. در چنین شرایطی چاق نبودن بیمار و نیز نحوه خوابیدن وی، یعنی این‌که زاویه‌دار و یک‌طرفه بخوابد در بهبودی علائم نسبی درد قفسه سینه موثر است. به بیان دیگر در صورت کاهش درد در چنین شرایطی، باید به ریفلاکس معده ظنین بود.

راه‌های تسکین درد قفسه سینه را بیاموزید
مهم‌ترین اصل برای کاهش درد قفسه سینه چه قلبی، ریوی یا گوارشی آن است که بیمار در استراحت کامل به سر برده و از هر نوع تلاش و حرکت بی‌مورد و اضافی پرهیز کند.

همچنین باید بیمار را به آرامش کامل تشویق کرد، چراکه استرس، هیجان و هر نوع اضطراب، ترس و خشم می‌تواند موجب تشدید بیماری شود. حتی اگر لازم باشد از داروی آرامبخش با مقدار مناسب نیز می‌توان به طور مقطعی و موقت استفاده کرد.

گاهی بیمار با بیماری‌های حاشیه‌ای مثل دل درد ناشی از سوراخ شدن زخم اثنی‌عشر، کیسه صفرای ملتهب یا فتق‌هایی که به ریفلاکس منجر می‌شود، مبتلا به درد قفسه سینه می‌شود. در چنین شرایطی با توجه به سابقه پزشکی بیمار و شرح حال وی و نیز بررسی عواملی که به بروز سنگ کیسه صفرا و زخم اثنی‌عشر کمک می‌کند، تشخیص درست و قطعی عامل اصلی درد قفسه سینه ممکن می‌شود.

البته در مواردی نیز دردهای عصبی، درد‌های موضعی در قفسه سینه ایجاد می‌کند. همچنین بیمارانی که سابقه بیماری قند، فشار خون و بیماری کلیوی دارند نیز طی مدت طولانی به سوزش پشت جناغ و قفسه سینه مبتلا می‌شوند.

درد ناشی از تومورهای ریه
گاهی درد قفسه سینه ناشی از تومورهای ریه، بویژه تومورهایی است که در مجاورت پرده قلب یا ریه می باشد.

تومورهای مری و نیز ضربه‌هایی که به پارگی و آسیب بافت ریه و عروق ریوی منجر می‌شود و حتی در افراد جوان، ایجاد هوا خودبه‌خود در قفسه صدری نیز به بروز درد در این ناحیه منجر می‌شود.

شکستگی دنده‌ها نیز با ایجاد خونریزی و هوا در داخل قفسه صدری به بروز درد شدید قفسه سینه منجر می‌شود. در چنین شرایطی تنگی نفس، افت فشار خون و کمبود اکسیژن در قلب و مغز به درد قفسه سینه منتهی می‌شود.

البته در برخی موارد، جراحی‌های بزرگ و طولانی نیز در بروز درد قفسه سینه موثر است که حتی ممکن است ناشی از آمبولی ریوی ـ قلبی و انفارکتوس قلبی باشد.

خوشبختانه بروز چنین اتفاقاتی در زمانی است که بیماران مقیم بیمارستان هستند و معمولا برای کنترل وضع بیمار مدیریت درمانی در دسترس است.

درد ناشی از استرس
در تعداد قابل توجهی از بیماران، علت مشخصی برای درد قفسه سینه تشخیص داده نمی شود. بدان معنا که درد، ناشی از بیماری قلبی یا سایر ناخوشی‌ها نیست.

برخی افراد دچار حملات عودکننده و مکرر قفسه سینه می شوند و درد قفسه سینه تاثیر منفی در زندگی روزمره آنها به شکل خستگی، اضطراب و ترس از مرگ بر جای می گذارد.

در تعداد زیادی از این افراد علت درد، استرس می باشد.
در یک بررسی مشخص شده که تفاوت اصلی بین زنان و مردان مبتلا به درد قفسه سینه که علت قلبی عروقی ندارد، این است که مردان مبتلا، مشاغل پر استرس داشته و زنان دچار این مشکل، علایم افسردگی و اضطراب دارند.

در مقایسه با درد قفسه سینه ناشی از آنژین و حمله قلبی، مرگ و میر کمتری در بین بیماران با درد نامعلوم قفسه سینه در یک سال وجود دارد.

البته نباید فراموش کنیم که در بیماران دچار مشکل گرفتگی عروق کرونر، استرس می‌تواند باعث ایجاد یک حمله قلبی شود.

با توجه به اهمیت این موضوع، توجه به مسئله سلامت روان، بیش از پیش ضروری به نظر می رسد.

منابع:
جام جم - پونه شیرازی
سیمرغ ـ دکتر مژگان شریفی

مطالب مرتبط:
بیماری آنژین با درد قفسه‌سینه
چطور بفهمیم سکته قلبی سراغمان آمده؟
این حمله قلبی است یا سوزش سر دل؟
علائمی که آقایان باید جدی بگیرند
علائم قلبی را نادیده نگیرید