١٦) جزء دهم قرآن کریم، سوره ی توبه آیات ٩٠ الی ٩٣
عذرخواهان
هنگامى كه فرمان جهاد داده شد، گروهى از اعراب نزد پیامبر(ص) رفتند و عذرخواهى كردند كه اسلحه، اسب و مالى ندارند كه بتوانند در راه خدا جهاد كنند. خداوند دانا مىفرماید:
و عذرخواهان از اعراب آمدند تا به آنان اجازه داده شود و كسانى كه به خدا و پیامبرش دروغ گفتند، در خانه نشستند. به زودى به كسانى از آنان كه كافر شدند، عذابى دردناك خواهد رسید.
آیه‌ی 90
چشمان پر از اشك
در مقابل دروغگویان، مومنانى بودند كه بسیار علاقه داشتند در جهاد شركت كنند، اما توان جسمى یا مالى نداشتند. براى مثال، یكى از مومنان نزد پیامبر(ص) رفت و گفت: «اى پیامبر خدا! من مردى نابینا و ناتوانم. حتى كسى كه دستم را بگیرد و به میدان جهاد بیاورد ندارم. آیا اجازه دارم در جهاد شركت نكنم؟»
در موردى دیگر، هفت نفر از انصار كه فقیر بودند نزد پیامبر(ص) رفتند و عرض كردند به ما هم وسایل جهاد بدهید كه در جهاد شركت كنیم. اما پیامبر(ص) فرمود كه وسیلهاى ندارد و نمىتواند آنان را تجهیز كند و آنان با چشمان پر از اشك بازگشتند. خداوند مهربان مىفرماید:
بر ضعیفان و بیماران و بر كسانى كه چیزى براى خرج كردن ندارند در صورتى كه براى خدا و پیامبرش خیرخواهى كنند، تكلیفى نیست. بر نیكوكاران ایرادى نیست و خدا آمرزنده‌ی مهربان است. و نه بر كسانى كه چون پیش تو آمدند تا سوارشان كنى، گفتى: چیزى پیدا نمىكنم تا بر آن سوارتان كنم، برگشتند و در اثر اندوه چشمانشان پر از اشك بود كه چیزى نمىیابند تا خرج كنند. ایراد فقط بر كسانى است كه با این كه ثروتمندند، از تو اجازه مىخواهند. راضى شدهاند كه با خانهنشینان باشند و خدا بر دلهایشان مُهر گذاشته است؛ پس آنان نمىدانند!
آیات 91 الى 93
1) غنایم: جمع غنیمت، همه‌ی چیزهایى كه در جنگ از دشمن گرفته مىشود.
2) روز فرقان: روز جدایى حق و باطل، در اینجا منظور روز جنگ بدر است.
3) فدیه: بازخرید
4) مشركان، برهنه خانه‌ی خدا را طواف مىكردند.
5) غزوه ی حُنین در سال هشتم هجرى روى داد.
6) كلمه‌ی كافران: همان تصمیم مشركان است كه مىخواستند دسته جمعى پیامبر(ص) را به قتل برسانند.
7) كلمه‌ی خدا: وعده‌ی پیروزى و كامل شدن دین خدا.
8) یعنی به همه‌ی حرف های شما گوش می دهد.
نشر لک لک
منبع: آشنایی با قرآن کریم برای نوجوانان
جزء دهم قرآن کریم- آیات 41 الى 75 سوره‌ی انفال- آیات 1 الى 93 سوره‌ی توبه
