٥) جزء دهم قرآن کریم، سوره ی انفال آیات ٧٠ الی ٧٥
به خدا خیانت كردند
عباس، عموى پیامبر(ص) در میان اسیران جنگ بدر بود. مسلمانان مىخواستند به احترام پیامبر(ص) از او فدیه نگیرند؛ اما پیامبر(ص) اجازه نداد و به عباس فرمود: «باید براى خودت و فرزند برادرت، عقیل بن ابىطالب، فدیه بپردازى!» او گفت: «آیا مىخواهى مرا چنان حقیر كنى كه پیش قریش دست دراز كنم؟»
پیامبر(ص) فرمود: «از همان ذخیرهاى كه نزد همسرت گذاشتى و گفتى اگر در میدان جنگ كشته شدم این را خرج خود و فرزندانم قرار بده، فدیه را بپرداز!» عموى پیامبر(ص) با تعجب بسیار پرسید: «چه كسى این خبر را به تو داده؟» پیامبر(ص) پاسخ داد: «جبرئیل از سوى خداوند!» عباس گفت: «از این موضوع فقط من و همسرم آگاهى داشتیم؛ شهادت مىدهم كه تو رسول خدایى؛» و مسلمان شد. خداوند مهربان به پیامبر اكرم(ص) فرمان داد كه اسیران را به اسلام دعوت فرماید و اگر متوجه شد كه آنان قصد خیانت دارند، تعجب نكند، زیرا آنان قبلاً به خدا هم خیانت كردهاند:
اى پیامبر! به كسانى كه در دست شما اسیرند بگو: اگر خدا بداند در دلهاى شما خیرى هست، بهتر از آنچه از شما گرفتهاند به شما مىدهد و شما را مىبخشد و خداوند بخشنده‌ی مهربان است. و اگر بخواهند به تو خیانت كنند، پیش از این به خدا خیانت كردهاند. و تو را بر آنان مسلط كرد؛ و خدا داناى حكیم است.
آیات 70 و 71
دوستان شما نیستند
بعضى از مردم مكه مسلمان شدند، اما حاضر نشدند از خانه و اموال خود بگذرند و به مدینه مهاجرت كنند و در مكه ماندند. چنین مردمانى حاضر نیستند در راه عقیده و ایمان خود فداكارى كنند.
مومنان نیز در برابر این دسته از مسلمانان هیچ مسئولیتى ندارند، مگر این كه براى حفظ دینشان یارى بخواهند، كه البته این یارى رساندن نیز شرط دارد و نباید به ضرر همپیمانان مومنان باشد. خداوند مهربان، مهاجرین و انصار را مومنان واقعى مىخواند و مىفرماید:
به راستى كسانى كه ایمان آوردند و هجرت كردند و در راه خدا با مال و جانشان جهاد كردند و كسانى كه پناه دادند و یارى كردند، آنان یاران یكدیگرند و كسانى كه ایمان آوردند ولى مهاجرت نكردند، هیچ گونه دوستى با شما ندارند مگر این كه هجرت كنند و اگر در دین از شما یارى بخواهند باید آنان را یارى كنید، مگر این كه علیه گروهى باشد كه میان شما و آنان پیمانى است؛ و خدا به آنچه انجام مىدهید بیناست.
آیه‌ی 72
كافران یاران یكدیگرند
مسلمانان نباید با كافران دوستى و پیوند داشته باشند. این یك دستور مهم است و خداوند مهربان به مسلمانان هشدار مىدهد:
و كسانى كه كافر شدند یاران یكدیگرند. اگر آن را انجام ندهید، در زمین فتنه و فساد بزرگى پدید مىآید.
آیه‌ی 73
مومنان حقیقى
خداوند مهربان مومنان را چنین معرفى مىفرماید:
و كسانى كه ایمان آوردند و هجرت كردند و در راه خدا جهاد كردند، و كسانى كه پناه دادند و یارى كردند، آنان مومنان حقیقى هستند. براى ایشان بخشش و روزىِ نیكوست. و كسانى كه بعداً ایمان آوردند و هجرت كردند و همراه شما جهاد كردند، پس آنان از شما هستند؛ و در كتاب خدا، بعضى از خویشاوندان به یكدیگر سزاوارترند. به راستى كه خدا بر هر چیزى داناست.
آیات 74 و 75
نشر لک لک
منبع: آشنایی با قرآن کریم برای نوجوانان
جزء دهم قرآن کریم- آیات 41 الى 75 سوره‌ی انفال- آیات 1 الى 93 سوره‌ی توبه
