٤) جزء دهم قرآن کریم، سوره ی انفال آیات ٦٣ الی ٦٩
نمىتوانستى
پیش از اسلام، در مدینه دو طایفه «اوس» و «خزرج» زندگى مىكردند كه سالیان طولانى با یكدیگر در جنگ بودند، اما بعد از اسلام و ورود پیامبر(ص) به مدینه، آنان با یكدیگر دوست و مهربان شدند و از دشمنى و كینه دست برداشتند. مسلمانان مكه هم با یكدیگر مأنوس و مهربان شدند. از خانه و اموالشان در مكه گذشتند و همراه پیامبر(ص) به مدینه هجرت كردند و به مهاجران مشهور شدند. مسلمانان مدینه كه پیامبر(ص) و مهاجران را یارى كردند و دست دوستى و مهربانى به سویشان دراز كردند، به انصار یعنى یاران شهرت یافتند. خداوند یگانه مىفرماید:
و میان دلهایشان مهربانى انداخت. اگر تمام آنچه در زمین است، خرج مىكردى، نمىتوانستى میان دلهایشان مهربانى برقرار كنى، ولیكن خدا میان آنان مهربانى برقرار كرد. به راستى كه او عزیز حكیم است. اى پیامبر! خدا و مومنانى كه از تو پیروى مىكنند، برایت كافى است.
آیات 63 و 64
خداوند با صابران است
مسلمانان نباید از جنگیدن و دفاع از محرومان بترسند، یا زیادى نفرات دشمن را دلیل بر ضعف خود بدانند؛ زیرا خداوند مهربان فرموده است كه اگر صبور و با استقامت باشند، بر ده برابر سپاه خود پیروز مىشوند. حتى اگر افرادى ضعیف و سست در میان مومنان باشند، باز هم مىتوانند بر دو برابر سپاه خود پیروز شوند؛ زیرا مسلمانان ایمان و هدف دارند و مطمئن هستند كه قدرت عظیم خداوند پشتیبان آنان است، ولى دشمنانشان نمىدانند براى چه مىجنگند. در قرآن چنین مىخوانیم:
اى پیامبر! مومنان را به جهاد تشویق كن. اگر از شما بیست نفر صبور باشند بر دویست نفر پیروز مىشوند و اگر از شما صد نفر باشند، بر هزار نفر از كافران پیروز مىشوند، زیرا آنان مردمى هستند كه نمىفهمند. اكنون خداوند بر شما آسان گرفت و دانست در شما ضعفى است؛ پس اگر از شما صد نفر صبور باشد بر دویست نفر پیروز مىشوند و اگر از شما هزار نفر باشند به فرمان خدا بر دو هزار نفر پیروز مىشوند، و خداوند با صابران است.
آیات 65 و 66
آخرت از دنیا بهتر است
یكى از رسمهاى جنگى اعراب پیش از اسلام این بود كه اسیر مىگرفتند و اسیران را برده‌ی خود مىكردند یا فدیه(3) مىگرفتند و آزاد مىكردند. بنابراین، آنان از اسیر خود محافظت مىكردند تا دیگرى به او آسیبى نرساند و قیمتش كم نشود. به همین دلیل، در جنگ بدر نیز مسلمانان به جاى آن كه به فكر از بین بردن دشمنان و استحكام و پایدارى دین خدا باشند، به فكر گرفتن اسیر بودند. بعد از جنگ هم از پیامبر(ص) خواستند كه اجازه فرماید در مقابل گرفتن فدیه، اسیران را آزاد كنند تا پول فراوانى به دست آورند. خداوند یگانه مسلمانان را براى این كار سرزنش كرد، اما چون قبلاً هیچ دستورى از جانب خدا در این مورد نیامده بود، آنان را بخشید. این قانون الهى است كه هیچ امتى را قبل از هشدار و فرمان، عذاب نمىكند:
شایسته نیست هیچ پیامبرى اسیرانى داشته باشد تا وقتى كه در زمین كاملاً قدرت پیدا كند. شما سود دنیا را مىخواهید و خدا آخرت را مىخواهد؛ و خدا شكستناپذیر حكیم است. اگر پیش از این، از جانب خدا حكمى نشده بود، به سبب آنچه گرفته بودید، عذابى بزرگ به شما مىرسید. پس، از آنچه به غنیمت گرفتهاید، حلال و پاكیزه بخورید و از خدا بترسید. به راستى كه خدا آمرزنده‌ی مهربان است.
آیات 67 الى 69
نشر لک لک
منبع: آشنایی با قرآن کریم برای نوجوانان
جزء دهم قرآن کریم- آیات 41 الى 75 سوره‌ی انفال- آیات 1 الى 93 سوره‌ی توبه
