ارابه های مرگ در خیابان های شهر
پیاده روها، آزاد راهها، خیابان های یک طرفه، آلودگی هوا.... هیچ کدام جلو دار این ارابه های مرگ نیست که آمار تصادفات آنان و هزینه های مترتب بر آن هم اکنون زنگ خطر را به صدا در آورده است...
موتورسیکلت وسیلهای است که در دنیای مدرن برای شهروندان دردسرهای زیادی به وجود آورده است. این وسیله نقلیه عامل ایجاد نیمی از آلودگی های صوتی شهر تهران بوده و در 40 تا 45 درصد از تصادفات نقش کلیدی دارد.
موتورسواران که با سرعت از لابه لای خودروها رد می شوند و از معابری که عرض آنها بسیار کم است عبور می کنند، امروز برای بسیاری از شهروندان مشکلات زیادی به وجود آورده اند، به طوری که شهروندان بسیاری خواستار بررسی این معضل و توجه بیشتر مسئولان بخصوص پلیس به ناهنجاری های آنها شده اند. اما چه باید کرد؟
دارید از پیاده رو عبور می کنید، گوشی تلفن همراهتان را در دست دارید و مشغول صحبت با آن یا ارسال پیامک هستید که موتورسواری با سرعت از کنارتان رد می شود. وقتی به خودتان می آیید دیگر گوشی تلفن همراه در دستتان نیست و قبل از این که بخواهید کاری کنید سارقان محل را ترک کرده اند.
عده ای از راکبان این وسیله نقلیه به راحتی و بدون دغدغه قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی را نقض می کنند که این موضوع علاوه تهدید سلامت مردم، خطراتی نیز برای خود موتورسواران به وجود آورده است.
حرکت در خلاف مسیر عبور و مرور، تردد در پیاده روها، بی توجهی به عابران، عبور از چراغ قرمز، حمل بار، تردد در خطوط ویژه و استفاده نکردن از کلاه ایمنی از جمله تخلفاتی است که برخی از موتورسواران مرتکب می شوند.
بی انضباطی ترافیکی، آلودگی هوا و آزار و اذیت شهروندان از دیگر تخلفاتی است که این افراد به دلیل رعایت نکردن قوانین به وجود می آورند.
لایی کشی و عبور در مسیر خلاف جهت، گذشتن از چراغ قرمز و انجام سایر تخلفات از سوی برخی موتوسواران، موجب برهم زدن نظم عبور و مرور شده و چهره نازیبایی به خیابان ها و معابر عمومی بخشیده است.
عبور و مرور بی محابای آنان در پیاده روها، مشکلاتی را برای مردم به خصوص پیرمردان، زنان سالخورده و کودکان بوجود می آورد و این افراد برای تردد در پیاده روها همواره نگران هستند تا خطری جان آنان را تهدید نکند.
ای کاش، همانند مراحل اخذ گواهینامه اتومبیل، گرفتن گواهینامه موتورسیکلت نیز، منوط به گذراندن دوره های تئوری و عملی بود. شاید با این کار ، بسیاری از موتورسواران متوجه می شدند که موتورسیکلت نیز همانند اتومبیل، یک وسیله نقلیه است و ملزم به رعایت مقررات باشند
صدمات جسمی و روحی ناشی از تخلفات این افراد در برخی از موارد غیرقابل جبران بوده و پشیمانی موتورسواران نیز هیچ سودی برای مصدومان ندارد.
هرچند رسیدن به محل کار، حمل بار و جابجایی مسافر از مهمترین دلایل استفاده از این وسیله نقلیه است، اما نکته مشترک اغلب رکبان، بی توجهی به قوانین و مقررات است.
کاهش زمان سفرهای درون شهری، کم شدن هزینه ها، تردد در محدوده طرح ترافیک، توان مالی کم خانواده ها و عدم نظارت دقیق پلیس بر رفتار موتورسیکلت سواران موجب شده تا این وسیله نقلیه مورد توجه شهروندان فراوانی قرار بگیرد.
هرچند متولیان این حوزه در سال های اخیر اقداماتی را برای ساماندهی این معضل انجام داده اند، اما هنوز شاهد تخلفات فراوانی از این افراد در مناطق مختلف شهر به خصوص نقاط مرکزی شهر تهران هستیم.
متاسفانه اکثر موتور سواران، خود را ملزم به رعایت مقررات، مخصوصا ایستادن پشت چراغ قرمز نمی بینند چرا که همیشه و در همه جا چراغ برای آن ها سبز است ! رانندگان اتومبیل ها هنگام عبور از چراغ سبز، باید توجه کامل به راست و چپ داشته باشند که موتورسیکلتی به طور ناگهانی جلوشان سبز نشود.
در این بین، بیشترین تخلف رانندگی، مربوط به موتورسیکلت سواران می باشد. بیشترین درصد تلفات رانندگی، مربوط به راکبان موتور می باشد .
گذشته از تک چرخ زدن ها که برای برخیحس عقابی را دارد که روی ابرها در حال پرواز است بعضی ها موتورسیکلت را با اتومبیل اشتباه گرفته و خانوادگی، سوار می شوند. موتورسیکلت هایی که ۴ نفره سوار می شوند، در شهر، به وفور یافت می شوند. با زیادتر شدن تعداد سرنشینان، کنترل راننده بر روی این وسیله دوچرخ، کاهش می یابد و با کوچکترین سهل انگاری، خدای ناکرده، اتفاق ناگواری رخ می دهد. شاید اگر رانندگان این وسیله می دانستند که با استفاده از کلاه ایمنی، چند درصد از مرگ ناشی از ضربه مغزی کاهش می یابد، حتما از آن استفاده می کردند.
ای کاش، همانند مراحل اخذ گواهینامه اتومبیل، گرفتن گواهینامه موتورسیکلت نیز، منوط به گذراندن دوره های تئوری و عملی بود. شاید با این کار ، بسیاری از موتورسواران متوجه می شدند که موتورسیکلت نیز همانند اتومبیل، یک وسیله نقلیه است و ملزم به رعایت مقررات باشند. بسیاری از موتورسواران، با حرکات نمایشی و تک چرخ زدن و عدم رعایت حق تقدم، باعث اضطراب در رانندگی و به خطر افتادن جان همشهریان و ترس کودکان و کهنسالان می شوند.
ریشه این رفتارهای پرخطر جوانان و نوجوانان چیست؟
به عقیده دکتر فاطمه بیان فر، روانشناس و عضو هیأت علمی دانشگاه، در دوره نوجوانی سطح عزت نفس تغییر مییابد و بالارفتن آن هیجان خواهی زیاد و احساس غرور را به دنبال دارد که این امر عاملی برای ایجاد رفتارهای پرخطر در جوانان میشود:«خود مرکزبینی و خودمحوری نوجوانان دلیل این گونه رفتارهاست. بسیاری از نوجوانان تجارب زندگی خود را منحصر به فرد میدانند و خود را موجوداتی خاص و متفاوت میپندارند و معتقدند وقایع زندگی آنها با دیگران فرق دارد.شدت این تفکر گاهی بهاندازهای است که نوجوان از قوانین حاکم بر طبیعت و جهان پیروی نمیکند و فکر میکند اگر با سرعت براند هیچ اتفاقی برایش نمیافتد. این ویژگی باعث خطرپذیری متعدد و بیپرواییهای جوانان است.»
عده ای از راکبان این وسیله نقلیه به راحتی و بدون دغدغه قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی را نقض می کنند که این موضوع علاوه تهدید سلامت مردم، خطراتی نیز برای خود موتورسواران به وجود آورده است
آنطور که دکتر بیان فر میگوید، در واقع آنها در درون خود به نوعی پندار و افسانه شخصی اعتقاد دارند، ولی بتدریج میفهمند که هم با دیگران تفاوتی ندارند و هم از قوانین حاکم بر طبیعت مستثنی نیستند. از طرفی جلب توجه و محبوبیت بین همسالان باعث این رفتارها میشود و این تشویقها به واکنشهای پرخطرتری میانجامد، گاهی حتی این افراد رهبر گروه میشوند و کسانی که این طور نیستند از گروه کنار گذاشته میشوند.
تصویر تماشاگران خیالی عامل دیگری است که باعث این رفتارها میشود و جوان فکر میکند همه او را تماشا میکنند و خود را روی صحنه نمایش میبیند و عقیده کاذبی را در مورد خود پرورش میدهد. او میپندارد با این کار به تجربیاتی دست یافته که دیگران درک نمیکنند و به قلههای سربلندی رسیده که البته همه این حالتها در نوجوانان سالم رویت میشود که با گذشت زمان و عبور از دوره نوجوانی و جوانی بر طرف میشود، اما گاهی برخی نوجوانها دارای افسردگیهای دو قطبی هستند و زمانی که دچار سرخوشی میشوند این تیپ رفتارها را انجام میدهند. برخی جوانان هم از مواد مخدر و الکل استفاده میکنند که این رفتارها را تشدید میکند.
به گفته دکتر بیان فر برخی از جوانان دچار اختلال سکون هستند که به شکستن هنجارهای اجتماعی علاقه دارند و عدهای هم بیشفعالی درمان نشده از دوران کودکی دارند که این رفتارها میتواند علائم اختلالات روانی در آنها باشد و با عبور از دوران نوجوانی و جوانی هم بر طرف نمیشود و این رفتارها میتواند به عنوان یک هشدار و یک چراغ قرمز باشد.
اما از داستان تک چرخ و جذابیت موتور برای گروهی از نوجوانان و جوانان هم که بگذریم بازهم رفتارهای پر خطر را در بین بیشتر استفاده کنندگان از این وسیله نقلیه میبینیم. وسیلهای که حالا طبق آمارها رشد استفاده از آن با رشد خودروها برابر است و به همان تعداد که خودروهای پایتخت روز به روز در حال افزایش است بر تعداد موتورسیکلتها هم اضافه میشود. چنانکه براساس آمارها 2 میلیون موتورسیکلت در تهران تردد دارند که مقصر 24 درصد آلودگی هوا و 49 درصد آلودگی صوتی شهر هستند.
بر اساس تحقیقات پزشکی قانونی نیز گروه سنی 18 تا 24 سال با 3/32 درصد بیشترین تعداد کشتههای ناشی از تصادفات موتورسیکلتها را دربرمیگیرند و پس از آن افراد بالای 50 سال. افراد 30 تا 39 سال با 16 درصد موارد در رتبههای بعدی قرار میگیرند.
به امید روزی که رعایت مقررات راهنمایی، نه به خاطر ترس از جریمه شدن توسط ماموران عزیز راهنمایی، بلکه به خاطر فرهنگ بالای ما باشد و موتورسواران نیز با رعایت کامل قوانین و مقررات ، در کاهش رعب و وحشت همشهریان و رانندگان خودروها نسبت به موتورسواران نقش موثری ایفا نمایند .
منابع : خبرگزاری دانا / پیک شوشتر / عصر خودرو / خبر آنلاین