فرهنگ آپارتمان‌نشینی داریم!؟
اهالی یک آپارتمان، چه مالک و چه مستأجر، نسبت به سایر همسایگان خود از حقوق و تکالیف مشخصی برخوردار هستند که به‌صورت فردی و جمعی شامل حال تمام ساکنان یک ساختمان می‌شود.
خانه‌های بزرگ حیاط‌دار، با حوض‌های آبی‌رنگ و ماهی‌های قرمز و بالکن‌های چنددرچند دلباز و باغچه‌های کوچک دوست‌داشتنی، قسمتی از خاطرات ما هستند که روزبه‌روز بیشتر فراموش می‌شوند، برای همین، اغلب ما هنوز که هنوز است، بعد از این همه سال، نتوانسته‌ایم با زندگی در آپارتمان‌ها کنار بیاییم و تا فرصت می‌یابیم، فیلمان یاد هندوستان، همان خانه‌های قدیمی می‌کند.
به‌طور کلی، سکونت در مجتمع‌های مسکونی و زندگی تنگاتنگ با دیگر شهروندان، ادبیات و فرهنگ خاص خود را می‌طلبد و نبود آشنایی با این موارد و رعایت آن‌ها، موجب بروز مشکلات و اختلاف‌های فراوانی بین اهالی یک آپارتمان می‌شود. مسلماً ناآشنا بودن همسایگان به حقوق و تکالیفشان باعث شده که میزان اختلافات در مجتمع‌های آپارتمانی ما تا حدی بالا باشد. در این مطلب، تلاش می‌کنیم شما را بیشتر با قوانین و فرهنگ درست آپارتمان‌نشینی آشنا کنیم.
لطفاً یک مدیر ساختمان داشته باشید
بسیاری از اختلافاتی که در میان اهالی یک آپارتمان اتفاق می‌افتد، ناشی از بی‌اطلاعی آن‌ها نسبت به قوانین و حقوق همسایگی و نبودن یک میانجی میان آن‌هاست. در صورت داشتن یک مدیر کارآمد، اهالی می‌توانند بر اغلب این مسائل غلبه کرده و سوءتفاهم‌های پیش‌آمده را بین خودشان برطرف کنند. بیشتر افرادی که در این زمینه به کلانتری مراجعه می‌کنند، با مسائلی نظیر پرداخت نکردن حقوق مشاع، ایجاد سر و صدا، پارک اتومبیل و نزاع و رعایت نکردن وظایف همسایگی مواجه هستند که غالباً در ابتدا با انجام فرایند مشاوره و طرح مسئله، در خود کلانتری برطرف می‌شود، اما در صورت بروز نزاع میان دو طرف دعوا، پرونده به محاکم قضایی ارجاع داده خواهد شد. طبق قانون رسمی آپارتمان‌نشینی، در هر ساختمان مشمول قانون تملک آپارتمان‌ها که مالکان آن بیش از ۳ نفر باشند، باید مدیر یا مدیرانی انتخاب شود.
آپارتمان‌نشینی، قانون دارد یا ندارد؟
پاسخ این سوال، مثبت است. اهالی یک آپارتمان، چه مالک و چه مستأجر، نسبت به سایر همسایگان خود از حقوق و تکالیف مشخصی برخوردار هستند که به‌صورت فردی و جمعی شامل حال تمام ساکنان یک ساختمان می‌شود. بد نیست بدانید نخستین قانون رعایت حقوق همسایه‌ها در سال ۱۳۴۳ تصویب‌شده و در سال ۱۳۶۷ با اصلاحاتی که در برخی از مواد آن صورت گرفت، جنبه اجرایی‌تری پیدا کرد. با این حال در مفاد مشترک این قانون، بر اشتراک امکانات مشاع ساختمان نظیر تأسیسات، آب، پمپ، سیستم تهویه گرم و سرد، پارکینگ، پشت‌بام، انبار، آنتن مرکزی، آسانسور، سیستم لوله‌کشی، نحوه اداره و نگهداری ساختمان و... تأکید شده و در مفاد اختصاصی آن به رعایت حال فردی و اجتماعی همسایه‌ها و جلوگیری از ایجاد هرگونه مزاحمت و سلب آسایش، تأکید شده است.
قانون درباره پرداخت شارژ چه می‌گوید؟
مواد ۲۵ تا ۳۳ قانون آپارتمان‌نشینی، مربوط به پرداخت شارژ ساختمان هستند. متأسفانه موضوع پرداخت شارژ و برخی مسائل داخلی، همواره مشکل‌ساز بوده است. آپارتمان‌نشینان تقریباً یاد گرفته‌اند با ریش‌سفیدی و مدیریت‌های توافقی، قسمتی از آن را با خوبی و خوشی فیصله بدهند. به‌هرحال قانون می‌گوید که برای پرداخت هزینه‌های عمومی ساختمان، هرساله مبلغی توسط مجمع عمومی تعیین می‌شود. تمام ساکنان مکلّف خواهند بود شارژ ماهانه را بر اساس مصوبه مجمع، حداکثر تا پانزدهم هرماه، مستقیماً یا توسط سرایدار به مدیر ساختمان تحویل داده و رسید دریافت کنند. این نکته را هم بدانید که عدم سکونت در واحد، دلیلی بر عدم پرداخت شارژ نیست. چنانچه خسارتی به اموال عمومی ساختمان از جانب هر یک از ساکنان وارد شود، آن واحد شخصاً مکلّف به جبران خسارت بر اساس تصمیم مدیر خواهد بود.
چگونگی محاسبه هزینه انشعابات مشترک
ساختمان‌های نوساز شهرهای بزرگ، انشعابات گاز و آب را از هم جدا کرده‌اند و به همین دلیل، نیازی به محاسبه سهم هر یک از ساکنان نیست، اما تقریباً بیشتر آپارتمان‌ها با این مشکل مواجه هستند. خب، حالا قانون برای محاسبه این سهم مشترک چه گفته است؟
قانون گفته است که هزینه گاز در ماه‌های گرم سال که رادیاتورها بسته است، به نسبت مساوی میان واحدها تقسیم می‌شود؛ اما در سایر ماه‌ها، سهم هر یک از ساکنان ساختمان باید بر اساس ضریب متراژ محاسبه شود؛ یعنی هرچقدر متراژ یک واحد آپارتمانی نسبت به واحدهای دیگر بزرگ‌تر باشد، مسلماً هزینه گاز آن واحد بیشتر خواهد شد. محاسبه هزینه مصرف آب هم بر اساس تعداد نفرات خواهد بود. فرمول زیر برای محاسبه هزینه گاز در قانون آمده است:
هزینه گاز واحد= کل هزینه گاز × ضریب متراژ
ضریب حضور= میزان حضور در دوره، تقسیم بر دوره قرائت کنتور
ضریب متراژ= (متراژ واحد × ضریب حضور) تقسیم بر متراژ کل
لطفاً محل بازی کودکان ایجاد کنید
در شهرهای بزرگی مثل تهران به‌دلیل کمبود فضاها و سرانه‌های تفریحی برای کودکان، اغلب آپارتمان‌ها با مسئله مزاحمت ناشی از سروصدای بچه‌ها روبه‌رو هستند. با این حال می‌توانید با فراهم کردن برخی امکانات در حیاط یا پارکینگ مشاع ساختمان، از شدت این مزاحمت‌ها بکاهید. قرار دادن یک تاب ساده، یک میز پینگ‌پنگ یا یک فوتبال دستی ساده در حیاط یا پارکینگ می‌تواند بسیاری از این مشکلات را حل کند؛ البته به‌شرط اینکه زمان مشخصی برای استفاده از آن‌ها در نظر گرفته شود. همچنین برخی مشکلات آپارتمانی باید در جلسه مجمع عمومی ساکنان مطرح و برای آن تصمیم‌گیری شود. مدیران ساختمان‌ها باید بدانند برپایی جلسات عمومی با اهالی و شورای ساکنان، کنترل تردد از طریق سرایداری و ایجاد تعامل با شهرداری، از جمله مسائلی است که می‌تواند به کاهش مشکلات آپارتمان‌ها کمک کند.
نوسازی ساختمان را فراموش نکنید
قسمتی از بافت شهری تهران و چند شهر بزرگ دیگر کشور، فرسوده است. در بافت‌های فرسوده، گونه‌های مختلفی از زندگی آپارتمان‌نشینی با تناقضات فرهنگی و میزان توقعات و انتظارات مختلف وجود دارد که اغلب آن‌ها به‌دلیل نداشتن اطلاعات کافی با اختلاف‌هایی مواجه می‌شوند. آپارتمان‌هایی که هم‌اکنون در پهنه بافت فرسوده قرار گرفته‌اند، به‌طور متناوب با مشکلات ساختاری نظیر آسیب‌دیدگی بنا و تأسیسات، نظافت و امنیت مواجه هستند. در صورت تبدیل این ساختمان‌ها به بناهای اصولی، نه‌تنها وسعت بافت‌های فرسوده موجود در شهرها کاهش می‌یابد، بلکه تمایل همسایگان ساکن در آپارتمان‌های جدید نسبت به نگهداری از ساختمانشان بیشتر می‌شود. در ضمن، حفظ مناسب نمای ساختمان، طبق قانون، بر عهده تمام اهالی ساختمان است. مثلاً نگذاشتن وسایل اضافه در بالکن که نمای ساختمان را شکل می‌دهد، باید توسط همه رعایت شود.
طبق قانون، این‌ها را حتماً رعایت کنید
آپارتمان‌نشینان باید بدانند که مواد ۴۷ تا ۶۲ قانون آپارتمان‌نشینی، به مسائل فرهنگی ریزی اختصاص یافته است که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: قرار دادن اشیای اضافی، گذاشتن میز و صندلی و هر نوع اشیای دیگر و همچنین نگهداری حیوانات در قسمت‌های مشترک ساختمان و پارکینگ اختصاصی و همچنین نگهداری سگ، گربه، مرغ و خروس، کلاً در تمامی قسمت‌های ساختمان (حتی در آپارتمان) ممنوع است. گذاشتن کفش، دمپایی و جاکفشی در پشت در آپارتمان و در محوطه راهروها، ممنوع است. تغییر شکل و رنگ در آپارتمان به‌گونه‌ای که موجب ناهماهنگی واحدها شود، ممنوع است. ساختمان صرفاً محل مسکونی بوده و هرگونه استفاده اداری و تجاری از آپارتمان ممنوع است. قرار دادن کیسه زباله و سطل آشغال در پشت در آپارتمان، ریختن زباله و آشغال در حیاط و راهروها ممنوع است.
۱5 نکته کاربردی درباره فرهنگ آپارتمان‌نشینی
به شکل طبیعی، هر شخصی وظایفی در قبال دیگر ساکنان آپارتمان دارد که به گوشه‌ای از این موارد اشاره می‌کنیم؛ البته باید توجه داشت که برخی از این موارد ممکن است در قانون نیامده باشد و در حقیقت، حاصل تجربه همه ما در این سال‌های آپارتمان‌نشینی است. به‌هرحال آنچه بیش از هر چیز دیگر مهم و مورد توجه است، چگونگی کنار آمدن خانواده‌های مختلف از قشرهای متفاوت در کنار یکدیگر است. در زیر به چند مورد دیگر از موارد فرهنگ آپارتمان‌نشینی اشاره می‌شود.
1- زندگی خصوصی دیگر ساکنان آپارتمان، باید محترم شمرده شود.
2- انتظار می‌رود ساکنان، رفتاری محترمانه داشته باشند و از ظاهر شدن با پوشش نامناسب در راه‌پله‌ها و مکان‌های عمومی ساختمان، خودداری کنند.
3- کفش‌های سخت یا پاشنه‌بلند را تنها باید هنگام خروج از ساختمان پوشید. برای تردد در ساختمان، باید از دمپایی یا کفش‌هایی با کف نرم استفاده شود تا سروصدا به حداقل برسد.
4- از روشن کردن ماشین لباسشویی و جاروبرقی در ساعات سکوت، خودداری کنید.
5- از تجمع در محل‌های عمومی ساختمان پرهیز کنید و هنگامی که در بالکن، راهرو، پلکان و آسانسور هستید، سروصدا را به حداقل برسانید.
6- برای صدا کردن کسی یا صحبت کردن با دوستان یا همسایه‌ها، از تلفن یا آیفون داخلی استفاده کنید. برای فراخواندن آن‌ها داد نزنید و از پنجره یا بالکن با آن‌ها صحبت نکنید.
7- هنگام جابه‌جا کردن لوازم منزل، آن‌ها را بلند کنید، روی زمین نکشید. از جابه‌جا کردن لوازم منزل در ساعات سکوت، بپرهیزید.
8- مهمانی‌های شبانه خود را به‌گونه‌ای تدارک ببینید که تا قبل از ساعت سکوت، به پایان برسد.
9- پرتاب کردن یا ریختن هر چیزی به خارج از پنجره یا بالکن، اکیداً ممنوع است. همچنین مطمئن شوید که وسایلی که کنار پنجره یا بالکن قرار می‌دهید، در اثر وزش باد قوی، نمی‌افتند.
10- در آسانسور باید به‌درستی بسته شود تا دیگران در سایر طبقات هم بتوانند از آن استفاده کنند. هیچ‌گاه آسانسور را نگه ندارید. محدودیت وزن آسانسور را جدی بگیرید، در غیر این صورت، ترمز آن آسیب می‌بیند یا ممکن است حوادث ناگوارتری رخ دهد.
11- هیچ‌گاه کسی را که انتظار ملاقاتش را ندارید و کاملاً نمی‌شناسید، به داخل آپارتمان راه ندهید. تا زمانی که مطمئن نشدید چه کسی پشت در است، او را به داخل ساختمان راه ندهید و به خاطر داشته باشید که امنیت ساختمان، در گرو هوشیاری و همکاری همه ساکنان است.
12- همه درها و پنجره‌ها باید به‌آرامی بسته شوند. در مواقع وزیدن باد، آن‌ها را کاملاً ببندید.
13- شب‌ها و نیز هنگام خروج از آپارتمان، باید همه درها را قفل کنید و پرده‌ها را بکشید.
14- وقتی ناشناسی زنگ شما را می‌زند و خود را آشنا یا فامیل همسایه‌تان معرفی می‌کند، در را به روی او باز نکنید.
