موزه طبیعت و حیات وحش ایران، دارآباد
محلی مناسب برای بازدید دانش پژوهان

اگر شما از جمله دانش پژوهانی هستید که به انجام پروژه های زیست محیطی و حیات وحش علاقمندید، اگر پروژه های انتخابی شما از جمله پروژه های، "اکولوژی چیست؟"، "پرنده شناسی و پرنده نگری"، "تنوع زیستی"، "جمع آوری پروانه ها"، می باشد. حتماً از موزه طبیعت و حیات وحش دارآباد بازدید نمایید.

موزه آثار طبیعی و حیات وحش دارآباد، در زمینی به مساحت 12000 متر مربع در منتهی الیه شمال شرقی تهران در محله دارآباد، بنا شده است. این موزه با هدف بررسی میراث طبیعی و انتقال این دانش از طریق آموزش و به نمایش گذاردن نمونه های قابل نگهداری در جهت افزایش دانش زیست محیطی مردم و تشویق به حفاظت از آنها تأسیس گردید.
موزه طبیعت و حیات وحش دارآباد در بخش های مختلف، نمونه های زیستی متنوع ایران را به نمایش درآورده و در سالن های آن پنج راسته از پستانداران شامل خرگوش ها، جوندگان، گوشتخواران، فردسمان، زوج سمان در 13خانواده در برگیرنده خرگوش، سنجاب، موش، سگ سانان، خرس ها، راسو، کفتار، گربه سانان، اسب و الاغ، گوزن، گاوسانان، خوک ها و فک ها بیش از 26 گونه از موجودات را به نمایش گذاشته است.

در بخش فضای باز مجموعه، نمونه هایی از پستانداران و پرندگان به صورت زنده نگهداری می شوند. ساختمان موزه شامل دو طبقه با زیر بنای ۲۵۰۰ مترمربع است که در طبقه اول بخش آبزیان، پرندگان و پستانداران را می توانید مشاهده کنید.
در بدو ورود با دو نمونه از نادر ترین و زیباترین پستانداران ایران و جهان یعنی گور ایرانی و یوز پلنگ ایرانی که در خطر انقراض قرار دارند مواجه می شوید و با نگاهی به بالا متوجه حضور "دال" از انواع لاشخور ها می شوید. در این بخش در کنار "پیتون" بلندترین مار دنیا از خانواده بوئیده، طاووس نر و ماده هند و سریلانکا و ببر بنگال و نمونه های برگزیده دیگری از آسیا به نمایش در آمده است. پستانداران به نمایش درآمده در این قسمت شامل "موس" بزرگ ترین گوزن دنیا، شاموا، گوزن زرد اروپایی، خرس قهوه ای آمریکای شمالی و ببر سیبری است. در این بخش پرندگان قاره های آسیا و اروپا مشترک است.

با حرکت در سمت چپ گونه هایی نظیر قوچ ارمنی، آهو، قوچ البرزی، شوکا، شاه بوف، قرقاول، فلامینگو و...که نمایش دهنده فون شمال غرب ایران است. در قسمت شمال سالن فیل ماهی خزر با طول بیش از 4 متر و گونه های جنگلی خزر به نمایش در آمده اند.
در سالن آفریقا، برخی از پستانداران آفریقا و پرندگان مهاجر این قاره به نمایش گذاشته شده است. در ورودی سالن شاخ و جمجمه گاو وحشی افریقایی و عاج فیل آفریقایی، کرگدن سیاه، سگ وحشی، پلنگ و گراز زگیل دار افریقایی در معرض نمایش قرار گرفته است. در سمت راست سالن نمونه های متنوعی از گاو سانان این قاره مانند آنتیلوپ ها به نمایش درآمده اند.

در سالن آفریقا راه رویی نسبتاً تاریک شما را به بخش آبزیان و خزندگان راهنمایی می کند. جانوران زنده این سالن در بخش آبزیان نمونه های گوناگونی از ماهیان آب شیرین شامل نمونه هایی از آسیا، آفریقا، آمریکای جنوبی و ماهیان آب شور شامل نمونه هایی از خلیج فارس است. تنوع رنگی این موجودات همراه با حرکات زیبای آنها در آب چشم نواز است.

در بخش خزندگان انواع مارهای سمی، نیمه سمی نگهداری می شوند که در بر گیرنده گونه هایی است که در ایران نیز پراکندگی دارند. در این سالن هم چنین نمونه هایی از خزندگان و آبزیان تاکسیدرمی شده نیز به چشم می خورد.

طبقه دوم مجموعه شامل سالن زمین شناسی است. در این سالن دوران های مختلف زمین شناسی به صورت شماتیک به نمایش درآمده است. همچنین سنگوارهای متنوعی که قدمت برخی از آنها به بیش از یک میلیارد سال می رسد، را می توان دید. این نمونه ها شامل سنگوارهای "پر کامبرین" یعنی قبل از دوران اول است.

از دوران "پالئوزوئیک" یعنی 542 تا 251 میلیون سال قبل نیز تعدادی اسفنج، مرجان، خار پوست، سفالوپود گردآوری شده است. از دوران "مزوئیک" یعنی 251 تا 65 میلیون سال پیش نیز تعدادی دو کفه ای، خار پوست، سفالود پود و شکم پا گرد آوری شده و در معرض نمایش قرار گرفته اند. از دوران "سنوزوئیک" که در بر گیرنده 65 میلیون سال پیش تا عصر حاضر است نیز نمونه های بسیاری از شاخه های مختلف گرد آمده است.

در شمال محوطه موزه، سالن حشرات قرار دارد. این بخش به منظور آشنایی با انواع بومی و غیر بومی پروانه ها که جزء زیباترین حشرات هستند بر پا شده است. در این سالن علاوه بر به نمایش گذاشتن پروانه ها انواع مختلفی از قاب بالان، عقرب ها و رتیل ها نیز دیده می شود.
در بخش غربی سالن حشرات کارگاه تاکسیدرمی قرار دارد. در این بخش با چگونگی حفظ و نگهداری موجودات به صورت غیر زنده آشنا می شوید. این کارگاه شامل قسمت های مختلف تاکسیدرمی پرندگان، پستانداران، خزندگان، آبزیان و اتاله حشرات است. در کارگاه تاکسیدرمی نمونه ای از ماهی های تاکسیدرمی شده و تعدادی از سخت پوستان و حشرات اتاله شده نیز به نمایش در آمده است.

کتابخانه ی موزه با داشتن بیش از پانزده‌هزار جلد کتاب فارسی و لاتین در زمینه‌های تخصصی مربوط به محیط زیست، از معتبرترین کتابخانه‌های علوم گیاهی، جانوری و زمین شناسی در تهران به شمار می رود.
در سال ۱۳۸۰ مجسمه ی دایناسور گیاهخوار "کامپتوزوروس" که در دوران ژوراسیک در ایران می‌زیسته‌است، در محل ورودی موزه نصب گردیده‌است.
این موزه همه روزه از ساعت 12-8 و 18-13:30بجز روزهای شنبه و ایام سوگواری در خدمت شما عزیزان می باشد.
جهت هماهنگی بازدید با شماره های 02122803539 - 02122290002 تماس حاصل نمایید.
آدرس موزه: تهران - میدان نیاوران - خ دارآباد - بعد از آجودانیه - خ موزه

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
تهیه: الهام گارسچی، تنظیم: یگانه داودی