تبیان، دستیار زندگی
در این جلسه می خواهیم بر روی محیط کشت هایی که در جلسه سوم ساختیم باکتری کشت دهیم و با اضافه کردن عصاره های گیاهی که در جلسه دوم تهیه کرده ایم میزان رشد باکتری ها را بررسی کنیم...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : زینب باقری
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

درست کردن شمع هایی با خاصیت آنتی باکتریال - جلسه چهارم

روش کشت باکتری های محیطی و سنجش میزان رشد آنها در برابر عصاره گیاهی

اهداف جلسه

در این جلسه می خواهیم بر روی محیط کشت هایی که در جلسه سوم ساختیم باکتری کشت دهیم و با اضافه کردن عصاره های گیاهی که در جلسه دوم تهیه کرده ایم میزان رشد باکتری ها را بررسی کنیم. اگر گیاه منتخب ما توانسته بود مانع رشد باکتری ها شود یعنی گزینه مناسبی برای استفاده در شمع هایمان می باشد.

وسایل مورد نیاز

محیط کشت آماده

عصاره گیاهی

پانچ و کاغذ صافی

لوله آزمایش و آب استریل

فیلدوپلاتین (لوپ) و سواب

پنبه و الکل

شعله

هزینه

متوسط

روش کشت باکتری

چندین روش برای کشت باکتری ها وجود دارد. ما در این پروژه نیاز داریم تا کمی از باکتری های محیطی اطرافمان را به روش چمنی برروی محیط کشت، کشت دهیم و عصاره های گیاهی مان را که به صورت دیسک های آنتی بیوتیکی درآورده ایم بر روی آن کشت دهیم. برای این کار به روش زیر عمل می کنیم:

ساخت دیسک از عصاره هایمان

قبل از شروع به روش آنتی بیوگرام باید ابتدا با کاغذ صافی دیسک هایی بسازیم که آغشته به عصاره گیاهی است. بدین صورت که  کاغذ صافی را با پانچ سوراخ سوراخ می کنیم و بعد دایره های درآمده از پشت پانچ را به عنوان پایه دیسک استفاده می کنیم. سپس کاغذ ها را که قبلا استربل کرده ایم درون عصاره هایمان که آنها را نیز قبلا استریل کرده ایم (اتوکلاو نموده ایم) می اندازیم. به این ترتیب ما دیسک های آغشته به عصاره استریل خواهیم داشت.

روش کشت چمنی

برای انجام این نوع کشت از وسیله ای به نام سواب استفاده می کنیم که شبیه گوش پاک کن است اما برای نمونه برداری باکتری از سطوح مختلف ازجمله بدن خودمان(!) کاربرد دارد.

سوابی که در اتوکلاو استریل شده است را آغشته به باکتری کرده و بر روی محیط کشت در سه جهت مخالف می کشیم و در پایان نیز دور محیط را سواب می کشیم تا هیچ جای خالی برسطح محیط نمانده باشد.

روش آنتی بیوگرام

لوله آزمایشی استریل برداشته و در آن حدود 4 سی سی سرم فیزیولوژی می ریزیم سپس کمی از باکتری خالص مان را به کمک سواب در آن حل می کنیم به اندازه ای که کدورت محلول باکتری مثل کدورت 2 گرم نمک در 4 سی سی آب مقطر شود. سواب را از محلول باکتری در آورده و بر تمام سطح پلیت می کشیم (کشت چمنی می دهیم) طوری که جایی از سطح محیط نمانده باشد که آغشته به باکتری نباشد. 5 دقیقه صبر می کنیم تا محلول باکتری جذب محیط شود.

سپس پنسی را برداشته روی شعله می گیریم تا استریل شود و به کمک آن دیسک های آنتی بیوتیک را با فاصله بر روی محیط قرار می دهیم. بهتر است در هر محیط از 3 دیسک استفاده شود به طوری که حداکثر فاصله را با یکدیگر و با دیواره پلیت داشته باشند تا هاله ها به طور کامل قابل مشاهده باشند. بعد از قرار دادن دیسک ها کمی آنها را باپنس فشار می دهیم تا هنگام برگرداندن پلیت از سطح محیط کنده نشوند.

توجه!!

تمام مراحل بالا باید در شرایط استریل یعنی کنار شعله و در صورت امکان زیر هود میکروبیولوژی انجام شوند.

پلیت ها را وارونه کرده و در دمای 37 درجه سانتی گراد (دمای بدن انسان) در انکوباتور قرار می دهیم. 48 ساعت زمان می دهیم تا باکتری ها رشد کنند.

انکوباتور

وسیله ای است که برای رشد و تکثیر باکتری ها گرمای بهینه ایجاد می کند. به این دستگاه که ظاهری شبیه ماکروفرهای خانگی دارد می توان دما و زمان مورد نیاز برای رشد میکروارگانیسم را داد و محیط های کشت داده شده را درون آن قرار داد.

شمع با خاصیت آنتی باکتریال - جلسه چهارم

در روش آنتی بیوگرام عصاره ای بهتر است که اطراف آن هاله عدم رشد بزرگتری دیده شود. یعنی عصاره تا شعاع بیشتری توانسته مانع رشد باکتری ها شود.

روش دیگری که برای ارزیابی خاصیت آنتی باکتریال عصاره ها وجود دارد: روش مخلوط کردن عصاره با محیط

زمانی که محیط کشت جامد را درست می کنیم بعد از مرحله حرارت دادن و ذوب آگار محیط را در چند ارلن جداگانه ریخته  و به جز یک ظرف در باقی آنها مقدار 10 سی سی از عصاره های گیاهی مختلف را اضافه می کنیم. به این ترتیب یک ارلن حاوی محیط کشت به عنوان شاهد و چند ارلن حاوی محیط کشت و عصاره های گیاهی داریم. سر ظرف ها را پنبه گذاشته و اتوکلاو می کنیم. بعد از پلیت ریزی و بستن محیط ها از باکتری هایی که قبلا کشت داده ایم برداشته و به روش چمنی بر روی محیط کشت، کشت می دهیم. و یا در پلیت را باز گذاشته تا باکتری های هوا برروی آن بنشیند و بعد از 20 دقیقه درب آن را بسته و در انکوباتور قرار می دهیم.

در پایان این جلسه باید تعداد کلنی ها را بر روی محیط جامد شمارش کنید و مقایسه پلیت ها را به صورت تعداد کلنی گزارش دهید و عصارهای که پلیت آن تعداد کلنی های کمتری داده است را به عنوان بهترین گزینه برای استفاده در شمع خود استفاده کنید.

برای شمارش کلنی وسیله ای به نام کلنی شمار نیز وجود دارد که خطای ما را در شمارش کلنی باکتری ها کمتر می کند.

کلنی شمار:

این دستگاه دارای صفحه ایست شطرنجی که با قرار دادن پلیت بر روی آن نوری از پلیت عبور می کند که بواسطه آن و ذره بینی که بالای آن وجود دارد ما قادر به شمارش کلنی های موجود برسطح پلیت خواهیم بود. (هر کلنی نشانگر یک باکتری است و در واقع با شمارش آنها پی به تعداد اولیه باکتری می بریم)

شمع با خاصیت آنتی باکتریال - جلسه چهارم

بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان

تهیه: مهبان رحیمی فرد

درست کردن شمع هایی با خاصیت آنتی باکتریال - جلسه اول

درست کردن شمع هایی با خاصیت آنتی باکتریال - جلسه دوم

درست کردن شمع هایی با خاصیت آنتی باکتریال - جلسه سوم

درست کردن شمع هایی با خاصیت آنتی باکتریال - جلسه چهارم

درست کردن شمع هایی با خاصیت آنتی باکتریال - جلسه پنجم