تبیان، دستیار زندگی
در روزگار نه چندان دور، قلیان ابزار دست پدربزرگ ها و مادربزرگ هایی بود که در کسالت عصرها به دودهای مه آلودش پناه می بردند، این روزها اما قلیان نه در کنج خانه ها، که به متن خانه ها راه یافته و پای ثابت مهمانی ها ،دورهمی های جوانان و خانواده های ایرانی ها ش
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

قلیان در اماکن عمومی آزاد است!

در روزگار نه چندان دور، قلیان ابزار دست پدربزرگ ها و مادربزرگ هایی بود که در کسالت عصرها به دودهای مه آلودش پناه می بردند، این روزها اما قلیان نه در کنج خانه ها، که به متن خانه ها راه یافته و پای ثابت مهمانی ها ،دورهمی های جوانان و خانواده های ایرانی ها شده است

فرآوری: طاهره رشیدی - بخش اجتماعی تبیان
قلیان

امروزه با وجود اینکه بسیاری از جوانان از مضرات قلیان کشیدن اطلاع و آگاهی دارند باز هم به سراغ آن می‎روند.

از سویی برخی از جوانان به ویژه نوجوانان آن را تفریح دانسته و ادعا می‎کنند که مصرف تفننی است در حالی که آنها کاملا به این تفریح مضر عادت می‎کنند.

در واقع کشیدن یک یا دو بار قلیان در روز سبب اعتیاد به آن می‎شود.

این روزها وقتی در جمع تعدادی از جوانان قرار می‎گیرید سخن از طعم‎های مختلف چون دو سیب، هلو، پرتقال، نعناع، آلبالو، انگور، دارچین و لیمو می‎زنند حتی شوخی‎های جوانان نیز تبدیل به این مطالب و عناوین شده و به قول خود آنها « چه طعمی میل دارید» یکی از جملات معروفی است که امروزه حتی بین نوجوانان نیز به شوخی یا جدی رد و بدل می‎شود.

بسیاری از خانواده‎ها حتی از قلیان کشیدن فرزندان خود آگاهی ندارند و این امر خود اثرات منفی دارد، امروزه تعداد زیادی از دانش‎آموزان نیز به مصرف موادی چون سیگار و قلیان روی آورده‎اند.

با وجود نظارت‎های مختلف، صرف هزینه‎های بالا و دادن آگاهی باز هم نوجوانان دانسته و یا ندانسته در دام مصرف دخانیات افتاده و شاید هرگز راه بازگشت خود را پیدا نکنند.

کاهش سن مصرف‎کنندگان قلیان در جامعه

کاهش سن مصرف قلیان و سیگار در جامعه به یکی از نگران‎کننده‎ترین مسائل در بین مردم و مسئولان تبدیل شده است.

البته مسئولان امر در زمینه کاهش سن مصرف قلیان هشدارهای لازم را به خانواده‎ها می‎دهند اما تاکنون نتایجی از این هشدارها گرفته نشده است.

دکتر جمال باقری با بیان این که میزان مضرات توتون،تنباکو و سیگار با هم برابر است،گفت:برخی ها تصورشان بر این است که مصرف قلیان ضررش کمتر از سایر مواد دخانی است اما به یاد داشته باشیم که قلیان هم زمینه اعتیاد را فراهم می کند

برای جلوگیری با استعمال قلیان اقدامات زیادی چون پلمب مراکزی که قلیان ارائه می‎شود، انجام شد، اما در حال حاضر استفاده از قلیان در چای‎خانه‏ها و قهوه‎خانه‎ها یک امر عادی تلقی شده و مسئولان مربوط نیز از این امر اطلاع دارند.

علاوه‎بر سکوت برخی از مسئولان در این زمینه، امروزه شاهد فروش آزاد قلیان در مراکز مختلف و فروشگاه‎های مختلف نیز هستیم.

سرگردانی قانون جامع کنترل و مبارزه با دخانیات

هر چند قانون جامع کنترل و مبارزه با دخانیات در سال ۸۵ تصویب شد و بر اساس آن استعمال انواع دخانیات از جمله قلیان در همه اماکن عمومی ممنوع است اما این قانون سال‌ها در پیچ‌وخم نظام اداری کشور سرگردان است و بر اساس آن، گاهی عرضه قلیان در قهوه‌خانه‌ها ممنوع و گاهی نیز آزاد می‌شود. این در حالی است که خطرات استفاده قلیان از سیگار نیز بیش‌تر است و مواد سمی که از طریق قلیان وارد ریه فرد می‌شود به‌ مراتب از سیگار زیان آورتر است.

از این‌ها گذشته، مصرف قلیان علاوه بر خطراتی که برای مصرف‌کننده دارد، اطرافیان را نیز با خود درگیر کرده و دیگران نیز در معرض خطرات ناشی از دود آن قرار می‌گیرند. همچنین به گفته کارشناسان، سرطان ریه در ایران در حال افزایش است که خطر بزرگی را متوجه کشور خواهد کرد و قطعاً آثار جبران ناپذیری خواهد داشت.

قلیان، معضل فرهنگی و اجتماعی

در سال‌های گذشته استفاده از قلیان محدود به سنین بالا می‌شد، در حالی‌ که در چند سال اخیر ضمن افزایش استفاده از قلیان متأسفانه نوجوانان و جوانان به طرفداران اصلی آن تبدیل‌ شده‌اند. نکته قابل‌ تأمل اینکه اخیراً قلیان مصرف خانوادگی پیدا کرده است؛ یعنی بعضی از پدر و مادرها همراه با فرزندان جوان و نوجوان خود، در مکان‌های تفریحی و عمومی، قلیان مصرف می‌کنند.

به گفته کارشناسان، خانوادگی شدن قلیان باعث از بین رفتن قباحت و زشتی مصرف دخانیات در نوجوانان می‌شود و به تبع آن افزایش مصرف و عادت به نیکوتین را در پی خواهد داشت. همین امر باعث می‌شود به‌مرور زمان مصرف قلیان به مصرف سیگار تبدیل شود، چرا که قلیان به لحاظ دشواری برای آماده شدن و تدارک امکانات در هر مکان و زمانی قابل ‌استفاده نیست اما سیگار به ‌راحتی در هر مکان و زمانی قابل‌ دسترسی است. به همین دلیل بعد از مدتی نوجوانی که به مصرف نیکوتین قلیان عادت کرده است، جهت تأمین نیکوتین بدن خود به سیگار روی می‌آورد.

کسب شخصیت اجتماعی کاذب بااستعمال دخانیات

یک مدرس دانشگاه در این رابطه می گوید: یک نگاه تاریخی در این ارتباط مطرح است و بعد از وقوع انقلاب صنعتی  در اروپا ،زنان به عرصه اجتماع و فعالیت های اجتماعی  وارد شدند.

احمد علی باقری با بیان این که در آن مقطع زنان آمادگی لازم را برای ورود به تمام عرصه های اجتماع نداشتند،گفت:عدم آمادگی لازم برای ورود به اجتماع باعث شده تا زن ها در معرض خطرات وآسیب های اجتماعی قرار گیرند.

وی افزود: اشتغال والدین و نظارت کافی آن ها بر فرزندان زمینه را برای آسیب های اجتماعی فرزندان بیشتر کرده است.

باقری با بیان این که در جامعه امروز والدین بیشتر به فکر تامین نیازهای مالی فرزندان خود هستند تانیازهای  روحی روانی آن ها،تصریح کرد:عدم برنامه ریزی مناسب و پر کردن اوقات فراغت فرزندان،زمینه گرایش دختران به تفریحات نامناسب را فراهم می کند.

وی خاطر نشان کرد: البته نباید از نقش رسانه های نوین مانند ماهواره و اینترنت در گسترش و اشاعه انحرافات اجتماعی غافل ماند.

این مدرس دانشگاه با تاکید بر این که عدم آشنایی و آموزش کافی دختران جوان از مضرات و معایب مواد دخانی خود به عنوان عامل مهم در این بخش می باشد،بیان کرد:جوانان روحیه کنجکاوی دارند و برای این که بخواهند با پسرها رقابت کنند در صدد شبیه سازی با مردان بر می آیند.

وی افزود: دختران جوان برای کسب پرستیژ اجتماعی کاذب در بین دوستان و هم سن و سالان اقدام به کشیدن سیگار و قلیان می کنند.

برای جلوگیری با استعمال قلیان اقدامات زیادی چون پلمب مراکزی که قلیان ارائه می‎شود، انجام شد، اما در حال حاضر استفاده از قلیان در چای‎خانه‏ها و قهوه‎خانه‎ها یک امر عادی تلقی شده و مسئولان مربوط نیز از این امر اطلاع دارند

باقری، عدم برنامه ریزی مناسب برای غنی سازی اوقات فراغت،عدم اشتغال و نداشتن فعالیت های مثبت را از جمله عوال تاثیرگذار در گرایش جوانان به تفریحات کاذب عنوان کرد.

وی یادآورشد: عوامل متعددی در آسیب و انحرافات اجتماعی نقش دارد،گرایش به سیگار و مواد دخانی یکی از انحرافات اجتماعی به شمار می آید.

مسولان سلامت کشور هوشیار باشند

یک متخصص ترک اعتیاد در این ارتباط می گوید:وجود رطوبت در قلیان باعث جذب بیشتر مواد سمی به بدن می شود.دکتر جمال باقری با بیان این که میزان مضرات توتون،تنباکو و سیگار با هم برابر است،گفت:برخی ها تصورشان بر این است که مصرف قلیان ضررش کمتر از سایر مواد دخانی است اما به یاد داشته باشیم که قلیان هم زمینه اعتیاد را فراهم می کند.

وی تاکید کرد:مواد شیمیایی در توتون های صنعتی همانند “هیدروکربن های آروماتیک” که باعث معطر شدن توتون ها می شود، حساسیت و آلرژی را در بدن  به دنبال داردو اثرات سرطان زایی آن همانند سایر مواد دخانیات است.

باقری با اشاره به  اختلاف دولت با وزارت بهداشت بر سر منع استعمال قلیان در مکان های عمومی  و سفره خانه ها، تصریح کرد:هنوز بعد از سال ها دولت نتوانسته قانون مدونی را در این زمینه ارایه دهد.

وی  با بیان این که گرایش سن مصرف در جامعه پایین آمده است،خاطر نشان کرد: گرایش جنسی استعمال به انواع مواد دخانی و مخدرنسبت خانم ها به آقایان نیز بالارفته است.

باقری تصریح کرد: این مساله همانند زنگ خطری است که به صدا در آمده و باید مورد توجه مسئولان سلامت کشور قرار گیرد.


منابع : فارس/ هراز نیوز / ایران / دانا

دردسرهای قلیان های جدید 

حالا هی قلیان بکشید! 

قلیان هایی با طعم سوسک و کروکدیل!