تبیان، دستیار زندگی
نهج البلاغه، شفاى دردهاى روحى بشر و راز هدایت اجتماعى و سیاسى است. این كتاب، منشور انسان سازى و دریچه اى به نور و راهى از ملك تا ملكوت است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

درمانگر بیماری های روح و روان!

نهج البلاغه

 نهج البلاغه کتابی است که تاریخ نشان می دهد خداوند اراده فرموده تا سندی بر حقانیت امیرالمومنین باشد...

زیبایى هاى نهج البلاغه

مطالب و مباحث نهج البلاغه از امام معصومى است كه خود فرمود: و انا لامراء الكلام و فینا تنشبت عروقه و علینا سدلت غصونه "همانا، ما فرماندهان سپاه سخن مى باشیم و درخت سخن در میان ما ریشه دوانده و جا گرفته است، و شاخه هاى تنومند آن بر سر ما گسترده و آویخته مى باشد". (خطبه ى 233:1 نهج البلاغه المعجم المفهرس)

سید رضى یكى از دانشمندان ادیب و فقیه قرن چهارم هجرى و جمع آورى كننده سخنان امام در كتاب نهج البلاغه مى گوید:

"سخنان امام على علیه السلام در بردارنده ى عجایب ''بلاغت'' و شگفتیهاى ''فصاحت '' و گوهرهاى درخشنده ى ادبیات عرب و مطالب ارزشمندى در رابطه با مسائل دینى و دنیوى است كه امتیازات یاد شده در هیچ كلامى گرد نیامده است زیرا امام على علیه السلام یگانه سرچشمه ''فصاحت'' و منشا و ماخذ ''بلاغت'' است كه رموز بلاغت از آن بزرگ رهبر معصوم آشكار شده و آئین و راه و رسم فصاحت از او باور گردیده است و از آن پس هر گوینده ى سخن پرورى از او پیروى كرده و هر واعظ توانایى از سخنان آن حضرت كمك و یارى طلبیده است" .(مقدمه ى سید رضى)

یكى از دانشمندان مسیحى، استاد امین نخله مى نویسد:

"هرگاه كسى بخواهد بیمارى روح و روان خود را درمان كند باید به گفتار امام على علیه السلام در نهج البلاغه روى آورد و راه و روش زندگى را در پرتو این كتاب ارزشمند بیاموزد". (مصادر نهج البلاغه ص 100 سید عبدالزهرا)

و در جواب كسى كه از او درخواست نمود تا صد كلمه، از نهج البلاغه را برایش انتخاب كند، نوشت:

"با توجه به عظمت و ارزش مطالب نهج البلاغه، به خدا قسم نمى دانم چگونه از میان صدها كلمه نورانى فقط صد كلمه آن را انتخاب نمایم؟ من كه از انتخاب یك كلمه آن هم عاجزم، به هر حال در صورتى كه دستم یاقوتهاى درخشنده را زیر و رو مى كرد چشمانم از پرتو آنها خیره مى شد به درخواست شما جامه ى عمل پوشاندم". (ما هو نهج البلاغه ص 60 شهرستانى)

و یكى از دانشمندان اهل سنت، استاد حسین نائل مرصفى، استاد فن بلاغت و بیان در دانشكده ى دارالعلوم مصر و یكى از مدرسین دانشگاه الازهر مى نویسد: "نهج البلاغه كتابى است كه خداوند آن را دلیل روشنى قرار داد تا ثابت كند كه امام على "رضى الله عنه" بهترین شاهد زنده ى نورانیت و پرتو بخش قرآن و حكمت و دانش و هدایت و اعجاز و فصاحت آن كتاب آسمانى است" .

نهج البلاغه، شفاى دردهاى روحى بشر و راز هدایت اجتماعى و سیاسى است. این كتاب، منشور انسان سازى و دریچه اى به نور و راهى از ملك تا ملكوت است

آیات و نشانه هاى حكمت ارزنده و قوانین صحیح سیاست و پندهاى روشن و دلنشین و برهان هاى گویا و استوارى كه  امام على علیه السلام در این كتاب آورده خود دلیل فضیلت مافوق تصور و بهترین آثار یك پیشواى به حق است كه هیچ یك از حكماى بزرگ و فلاسفه ى عالى مقام و نوابغ روزگار نظیر آن را نیاورده اند." (ما هو نهج البلاغه ص 61 شهرستانى)

نهج البلاغه یعنى چه؟

'نهج' یعنى راه، راه و روش، راه و رسم. 'بلاغت' یعنى كلام رسا، گویا، روشن.

نهج البلاغه یعنى راه و رسم زیبا سخن گفتن، رسا و گویا و روشن حرف زدن، خوب سخن گفتن، و سخنان خوب را مطرح كردن، كه فصاحت و بلاغت یكى از هنرهاى با ارزش ادبى است و نهج البلاغه پس از قرآن كریم از این نظر بى مانند است.

تمام دانشمندان جهان، مسلمان و غیرمسلمان، شیعه و اهل سنت و حتى دشمنان امام علیه السلام به این حقیقت اعتراف كردند كه از نظر فصاحت و بلاغت پس از قرآن كریم، نهج البلاغه نظیر و مانندى ندارد.

احادیث آسمانی(جهاد)

جایگاه نهج البلاغه

نهج البلاغه، بى تردید پس از قرآن كریم گرانقدرترین و ارزشمندترین میراث فرهنگى اسلام است. این كتاب مجموعه اى است به ابعاد وجودى یك انسان كامل، زیرا نازلات و صادرات وجودى است كه والاترین وجود پس از پیامبر اكرم "صلی الله علیه و آله" است.

نهج البلاغه، شفاى دردهاى روحى بشر و راز هدایت اجتماعى و سیاسى است. این كتاب، منشور انسان سازى و دریچه اى به نور و راهى از ملك تا ملكوت است.

نهج البلاغه، مكتوب مبارزه با بیدادگرى و زراندوزى و بت پرورى است و راه برپایى حدود الهى و افق ارزشهاى آرمانى است.

نهج البلاغه، صحیفه ى ساختن فرد و جامعه و آموزگار كفرستیزى و فقرستیزى است، و نه تنها راه روشن بلاغت "نهج البلاغه" كه راه روشن هدایت است.

نهج البلاغه، پركننده ى خلاهاى عمیق فكرى، اجتماعى و سیاسى و پاسخگوى مسائل و مشكلات گوناگون مسلمانان و جوامع بشرى در همه ى زمانها و در تمام مكان هاست.

نهج البلاغه، دریاى معرفت بى انتها و نور هدایت بدون خاموشى است و دستورالعملى براى سیادت این جهانى و سعادت آن جهانى است. امام خمینى "ره" در توصیف جایگاه این كتاب شریف فرموده است:

یكى از دانشمندان مسیحى، استاد امین نخله مى نویسد: "هرگاه كسى بخواهد بیمارى روح و روان خود را درمان كند باید به گفتار امام على علیه السلام در نهج البلاغه روى آورد و راه و روش زندگى را در پرتو این كتاب ارزشمند بیاموزد"

'كتاب نهج البلاغه كه نازله ى روح اوست، براى تعلیم و تربیت ما خفتگان در بستر منیت و در حجاب خود و خودخواهى، خود معجونى است براى شفا و مرهمى است براى دردهاى فردى و اجتماعى و مجموعه اى است داراى ابعادى به اندازه ى ابعاد یك انسان و یك جامعه ى انسانى از زمان صدور آن تا هر چه تاریخ به پیش رود و هر چه جامعه ها به وجود آید و ملت ها متحقق شوند و هر قدر متفكران و فیلسوفان و محققان بیایند و در آن غور كنند و غرق شوند.' [ امام روح الله موسوى خمینى، صحیفه ى نور، مجموعه رهنمودهاى امام خمینى، چاپ اول، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1371-1361 ش. ج 14، ص 224 "بخشى از پیام امام خمینى به مناسبت برگزارى كنگره هزاره نهج البلاغه، 27 اردیبهشت 1360"]

آیا همه سخنان امام على در نهج البلاغه موجود است؟

باید بدانیم كه در كتاب نهج البلاغه، برخى از سخنان و آثار امام على علیه السلام به دلائل فراوانى ممكن نبود زیرا:

اولا- دشمنان اسلام و رسول خدا، در طول 400 سال قبل از تالیف نهج البلاغه با تمام امكانات سیاسى، نظامى، سعى در نابودى آثار گرانقدر امام علیه السلام داشته و بسیارى از كتب دانشمند شیعه را به آتش كشیدند و به جرم نام و یاد و محبت و پیروى از على علیه السلام تعداد فراوانى را به شهادت رساندند.

ثانیا- شیعیان و پیروان امام على علیه السلام در زمان هاى گذشته، آثار امام را مخفى مى كردند و حق تبلیغ و نشر آنها را نداشتند و با پنهان كارى و مبارزه ى مخفى، براى حفظ جان خود، نمى توانستند سخنان امام را جمع آورى و به صورت یكپارچه به جامعه ى مسلمین تقدیم نمایند. در نتیجه ى قتل عام هاى خونى، در مهاجرتهاى غمبار و در پنهان كاریهاى ناگوار و در آتش سوزی هاى خیانت بار، برخى از سخنان و آثار امام علیه السلام به ما نرسیده و بشریت امروز از آن همه انوار تابناك محروم مانده است.

فرآوری: آمنه اسفندیاری

بخش نهج البلاغه تبیان 


منابع:

جوانى و اخلاق در نهج البلاغه ـ محمد دشتی

حکومت حکمت ـ حکومت در نهج البلاغه ـ مصطفى دلشاد تهرانى

راه مقابله با مشکلات جوانی از دیدگاه نهج البلاغه ـ محمد دشتی

سایت تعلیمات اسلامی واشنگتن

مطالب مرتبط:

نهج البلاغه شناسی

نهج البلاغه در بیانات رهبری

نگاهى به شرح هاى نهج البلاغه(2)

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.