پایان نامه – ورزش

شطرنج موجب افزایش مهارت حل مسأله در افراد می شود

نتایج یك پایان نامه نشان داد كه بازی شطرنج می تواند موجب افزایش مهارت حل مساله در افراد گردد.

به گزارش سرویس پایان نامه ایسنا، مهنازامین رنجبر در پایان نامه كارشناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی خود با عنوان " تأثیر بازی شطرنج بر مهارت های حل مسأله در دانشجویان دانشگاه الزهرا(س) " آورده است: بنا به نظریه انتقال در یادگیری، در برخورد با مسائل مختلف ( مثل بازی شطرنج كه از جهت مراحل شبیه به مراحل حل مسأله به طور كلی است) فرد می تواند توان خود را در موقعیت های مختلف بیازماید و با تكرار و تمرین مسائل مختلف ، نحوه برخورد مناسب با مسائل را یافته و آنها را به موقعیت های مشابه در زندگی تعمیم دهد.

درادامه این پایان نامه آمده است: می توان اظهار داشت كه شطرنج به عنوان یك بازی، محیطی را ارائه می كند كه با هرآرایش در صفحه ، مسأله ای خاص شكل گرفته و مستلزم حل آن جهت پیشبرد بازی است.

هر بازیكن در بازی شطرنج، زمانی كه با حركت تازه ای از جانب حریف  یا با وضعیت تازه و به عبارت دیگر با مسأله ای جدید روبرو می گردد، ابتدا با بررسی موقعیت مهره ها در حالت جدید، به بررسی وضعیت كلی صفحه می پردازد. فرضیه سازی در خصوص هر حركت یا مجموعه ای از حركات، مرحله ای است كه فرد را در جهت پیش بینی حركات ممتد وموفقیت آمیز آماده می سازد . زمانی كه فرد با موقعیتی ساده روبرو می گردد، به راحتی فرضیه مورد نظر خود در خصوص آن وضعیت را طرح نموده و به سرعت ، آن را می آزماید.

دراین پایان نامه اضافه شده است: حركات سریع بازیكنان در ابتدای بازی می تواند نشان دهنده سادگی مسائل درابتدای بازی باشد به نحوی كه حتی بازیكنان مبتدی نیز بعد از چند بازی ابتدایی، پیش بینی های اولیه را به سادگی انجام داده و به سرعت حركات خود را انجام می دهند. به عبارت دیگردر خصوص مسائل ساده ، روند مراحل فرضیه سازی، فرضیه آزمائی و نهایتاً حل مساله در زمان كوتاهی طی می شود.

درادامه این پایان نامه كه در سال 1380 با راهنمایی دكترحسین رضا بخش در دانشكده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهرا(س) " تدوین شده، آمده است: كمی بعد از شكل گیری كل بازی ، به تدریج مسائل ، پیچیده تر می گردد. فرضیه سازی و فرضیه آزمایی دراین زمان مستلزم صرف وقت و دقت بیشتر است هر حركت در ارتباط با پیش بینی چندین حركت بعدی طرح ریزی می شود. در این مرحله ، بازیكن می آموزد كه برای حل هرمسأله راه های متعددی وجود دارد و انتخاب بهترین راه ، مستلزم درایت و اندیشه بالا است و نهایتاً تصمیم گیری در خصوص مسائل اساسی است كه نتیجه بازی را مشخص می كند.

محقق در خاتمه می افزاید : در بازی شطرنج ، بازیكن مراحلی را كه باید درحل مسئله طی نماید، طی می كند . این مراحل دقیقاً شبیه مراحلی است كه در حل مسائل كلی، فرد با آن ها مواجه می گردد. همان طور كه در موقعیت زندگی، فرد در برخورد بامسائل تكراری به سهولت از عهده حل آن ها برمی آید در بازی شطرنج نیز در برخورد با مسائل ساده به راحتی واكنش نشان می دهد. اما درموقعیت های دشوار و تازه تر با صرف دقت كافی راه حل احتمالی را بررسی نموده و بهترین راه حل را برمی گزیند. گفتنی است، جامعه آماری این پژوهش ، شامل 3300 دانشجو در رشته های مختلف دانشگاه الزهرا در نیمسال اول سال تحصیلی 80-79 در مقطع كارشناسی به استثنای دانشجویان رشته های ریاضی ، فنی و مهندسی بوده است. دانشجویان اخیر( رشته های ریاضی و فنی و مهندسی) با فرض سر و كار داشتن و تمرین حل مسأله كه اقتضای رشته تحصیلی آنهاست از جامعه آماری حذف گردیدند.