حضور چهره ها در تبلیغات
تبلیغات در دنیای مصرف‌گرای امروز، عنصری بااهمیت برای تولیدکنندگان تلقی می‌شود و در این عرصه کارآفرینان و مدیران اقتصادی کشورهای مختلف جهان تلاش می‌کنند با بهره‌گیری از امکانات و ایده‌های خاص و جدید از جمله استفاده از ستارگان هنری و ورزشی، کالاهای خود را معرفی و ترویج کنند. استفاده از این ستاره‌ها که اصطلاحا با عنوان سلبریتی‌ها شناخته می‌شوند، سبب می‌شود نام آن بِرَند بیش از قبل با ذهن مصرف‌کننده گره بخورد و منجر به افزایش تقاضا شود.
همه ما تبلیغات برندهای خارجی با حضور ستاره‌های دنیای سینما و ورزش را به خاطر داریم؛ مثلا تبلیغ روغن موتور کاسترول با حضور دیوید بکهام، یا تبلیغ نایک با حضور کریس رونالدو، یا تبلیغات پپسی و آدیداس با حضور لیونل مسی و حتی تبلیغ ژیلت با حضور راجر فدرر تنیسور مشهور جهان. با این حال در کشور ما هرگز قوانین و ضوابط مشخصی در زمینه حضور چهره‌های هنری و ورزشی در تبلیغات وجود نداشته است؛ تا آنجا که در دوره‌هایی صحبت از ممنوعیت حضور سلبریتی‌ها در تبلیغات به میان آمد یا هرازگاهی شاهد چهره آنها در کنار برندهای مختلف بر بیلبوردهای شهری بوده‌ایم.
حدود یک ماه پیش در نشستی با عنوان هم‌اندیشی بررسی نقش هنرمندان و ورزشکاران در امر تبلیغات، که به همت دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها برگزار شد، کارشناسان و هنرمندان به بررسی موانع و مشکلات امکان حضور هنرمندان و ورزشکاران در صحنه‌های تبلیغاتی و همچنین ارائه راهکارهای اجرایی و قانونی پرداختند. در این نشست که چهره هایی مانند مهناز افشار, محمدرضا فروتن، بهرام رادان و... حضور داشتند نظراتی را در این باره مطرح کردند.
بهرام رادان نسبت به ممنوعیت استفاده از چهره ها در تبلیغات و همچنین به کارگیری کلمه «شخصیت فرهنگی» برای هنرمندان، انتقاد کرد و گفت: "در سال 58 که قانونی برای ممنوع بودن چهره ها در تبلیغات تصویب شد، اگر فکرش را می کردند که 36 سال بعد عده ای تحصیل کرده می نشینند و فکر می کنند برای قانونی که تصویب شد چه کار کنیم، شاید فکر دیگری برای کلمه شخصیت فرهنگی می کردند. سال 82 اولین تصاویر از چهره ها بالا رفت که متعلق به استاد جمشید مشایخی بود و ایشان کولرهای گازی را تبلیغ می کردند. مدتی بعد محمدرضا گلزار به تبلیغات آمد و سپس آقای بازغی، فروتن و من آمدیم. دی ماه 85 بود که از کنار پل سیدخندان به سمت شرق عبور می کردم و مشاهده کردم که چندین نفر در حال کندن تبلیغات من هستند طی تماس ها و پرس و جوهایی که داشتم اعلام شد که گفته اند همه تصاویر جمع شود که من آن زمان فکر می کردم طی چند هفته آینده مجددا تبلیغات نصب می شود. در طی این مدت اتفاقاتی افتاد و من خدمت وزیر آن وقت، محمد حسین صفارهرندی رفتم و درباره این ممنوعیت ها پرس و جو کردم و گفتند ممنوعیت وجود دارد؛ حالا اینکه چرا این ممنوعیت هست آن زمان هیچ کس از قانون صحبت نکرد. بگذارید مردم در این خصوص تصمیم بگیرند و خودشان اعلام کنند که اگر فلان هنرمند یا ورزشکار فلان کالا را تبلیغ کرد ما دیگر دوستش نداریم... "
لغو ممنوعیت حضور ستاره‌ها در تبلیغات
به گفته حسین انتظامی، معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد با تغییر و بازنگری ضوابط مربوط به تبلیغات، حضور چهره‌های هنری - ورزشی در تبلیغ صنایع و تولیدات داخلی، مجاز شد تا با استفاده از این ظرفیت به توسعه بازار صنایع ملی کمک شود.
وی افزود: روح حاکم بر سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، توجه، باور و حمایت از صنایع و تولیدات داخلی است. این نگاه درون زا علاوه بر جنبه‌های ملی، خودباورانه و استحکام اقتصاد کشور به اشتغال‌زایی نیز کمک می‌کند.
هر بخشی از مدیریت کشور باید ببیند در جهت هم‌افزایی با این سیاست کلّی چه سیاست‌ها یا اقداماتی باید انجام دهد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خود را در حوزه‌های فرهنگ سازی برای این رویکرد، مسئول می‌داند. مطابق بسته حمایتی که ابتدای امسال اعلام شد، رسانه‌هایی که موضوع آنان و حجم اکثر خروجی آنان تقویت‌کننده هر یک از محورهای 24 گانه اقتصاد مقاومتی باشد یارانه سه برابری می‌گیرند.
انتظامی در همین زمینه توضیح داد: دوره‌های آموزشی فشرده برای سردبیران و دبیران اقتصادی رسانه‌های اصلی کشور هم با همین هدف صورت گرفت تا مفاهیم و پایه‌های این رویکرد، ابتدا برای خود رسانه‌ها روشن شود تا بتوانند با اثربخشی بیشتری حرکت کنند. البته طبیعی است که سایر ضوابط از جمله معارض نبودن با فرهنگ اسلامی و ایرانی برای همه نوع تبلیغات و از جمله این نوع تبلیغات، جاری است و بر آن نظارت خواهد شد. به علاوه در ضوابط جدید و با توجه به ضرورت رعایت حقوق کودکان، از این نوع تبلیغات برای محصولاتی که مصرف‌کننده آن عمدتاً کودکان هستند نمی‌توان استفاده کرد.
موج حضور در تبلیغات محدود به حضور ورزشکاران نشد و هنرمندان را روی بیلبوردها برد. نام محمدرضا گلزار و پژمان بازغی با یک تولیدی پوشاک گره خورد، جمشید مشایخی در کنار ابراهیم میرزاپور دروازه‌بان سابق تیم ملی فوتبال روی بیلبوردهای یک شرکت لوازم خانگی رفتند و حتی مهران مدیری یک فنجان چای را تبلیغ می‌کرد و محمدرضا فروتن هم برای تبلیغ یک منطقه آزاد تجاری نامش مطرح شد، اما این حضور گاهی دردسرساز هم شد، مثلا ستاره سنگین‌وزن وزنه‌برداری جهان یعنی حسین رضازاده پس از تبلیغ چند تولیدی داخلی، حضور تبلیغاتی او در تیزری که شبکه‌های غیرمجاز ماهواره‌ای پخش می‌کردند حسابی سر و‌صدا کرد. حالا باید دید وقتی معاون وزارت ارشاد از اصلاح ضوابط مربوط به تبلیغات سخن می‌گوید، تا چه حد این بار چنین اتفاقی بدون دردسر عملی می‌شود؛ اتفاقی که در همه جای دنیا یکی از منابع درآمد چهره‌های مشهور هنری و ورزشی است و البته یاری‌کننده صنعت تولید و تبلیغ.
فرآوری: زهرا فرآورده
بخش ارتباطات تبیان
منابع: جام جم/ ایسنا/ ابتکار
مطالب مرتبط:
