درآمدی بر محلول ها
چکیده:
محلول ها نقش بسیار مهمی در زندگی ما دارند. ما در محیط پیرامون خود با محلول های گوناگونی سر و کار داریم . هوا، نوشیدنی ها، پاک کننده ها، سوخت، آب و حتی یک سکه همگی محلول هستند. در این درس ابتدا به مقدمه ای پیرامون محلول ها پرداخته و در مقالات بعد با خواص و کاربرد محلول ها بیشتر آشنا می شویم.
شرح درس:
می دانید که مواد را در دو دسته مهم خالص و ناخالص (مخلوط) طبقه بندی می کنند. مواد خالص شامل عنصرها ( H2 ,O2 ,Na و...) و ترکیب ها ( H2O ,NaCl و... ) شده و مواد ناخالص به انواع همگن (محلول) و ناهمگن تقسیم می شوند.
در یک ماده خالص تمامی ذرات یکسان هستند، برای مثال الماس که یکی دیگر از شکل های کربن است یک ماده خالص به فرمول C(s) محسوب می شود. اما ماده ناخالص (مخلوط) از ذره های متفاوتی تشکیل شده است مانند مخلوط آب نمک. مخلوط ها را به دو دسته همگن و ناهمگن تقسیم می کنند.
مخلوط همگن (محلول) مخلوطی است که ذره های تشکیل دهنده آن به طور یکنواخت در یکدیگر پخش شده اند و خواص آن در همه بخش ها یکسان است. هوایی که در آن زندگی می کنیم یک محلول گازی است. در این محلول گازی، بیشتر گازهای N2 و O2 و مقداری نیز گاز CO2، بخار آب و سایر گازها وجود دارند. همچنین سکه طلا، هوا و آب نمک جزو محلول ها هستند، زیرا از بیش از یک نوع ماده تشکیل شده اند. سکه طلا یک محلول جامد است چون مخلوط همگنی از عنصر طلا و برخی فلزهای دیگر بوده که بستگی به عیار طلای مورد نظر دارد.
مخلوط ناهمگن مخلوطی است که ذره های تشکیل دهنده آن به طور یکنواخت در یک دیگر پخش نشده اند و خواص آن در همه بخش ها یکسان نیست. برای مثال مخلوط آب و نفت یک مخلوط ناهمگن است زیرا آب در پایین و نفت در بالا ، به صورت دو لایه مجزا قرار می گیرند.
توجه: مخلوط ناهمگن با ترکیب مترادف نیست.
مرکز یادگیری سایت تبیان – تهیه و تنظیم: مهسا شاه حسینی
