نفت چگونه از دست رفت؟

کاهش قیمت نفت با توجه به اظهارات برخی سیاستمداران امریکا و تحلیل‌ های ارائه شده در رسانه های امریکایی نمی تواند یک اتفاق معمولی باشد. چراکه "جان مک کین" سناتور جمهوری خواه اواخر آذرماه امسال اظهار داشته بود: "واشنگتن باید از عربستان تشکر کند که باعث شد بهای نفت به حدی سقوط کند که اقتصاد روسیه و ایران تا حدود زیادی تحت تاثیر قرار گیرد." با توجه به اینکه این سخنان واکنش و موضع گیری عربستان را به دنبال نداشت، می توان از سکوت این کشور نتیجه گرفت که اظهارات جان مک کین اصلا نامربوط نبوده است.

آزمودن دوباره ایران بعد از 36 سال سرافرازی!

از سوی دیگر روزنامه واشنگتن‌پست در آخرین روز دی‌ماه سال جاری در گزارشی با موضوع تاثیرات سیاسی کاهش قیمت نفت، بخش دیگری از سیاست های پنهان و پشت پرده امریکا و غرب را به طور ناخواسته برملا کرد. در این گزارش به وضوح اشاره شده است که موضوع "کاهش قیمت نفت" یک برنامه آزمایشی برای سنجش توان، تمایل و تاکتیک ایران است و نتایج آن می تواند برای امریکا و غرب برای چگونگی مواجهه با ایران آموزنده باشد.

"جکسون دیل" در گزارش مذکور نوشته است: "واکنش های ایران، روسیه و ونزوئلا به ضرر ناشی از کاهش قیمت نفت، «آموزنده» است و این واکنش‌ها می‌تواند بزرگترین وقایع بین‌المللی و منطقه خاورمیانه در سال 2015 را رقم بزند."

از نظر واشنگتن پست، واکنش ونزوئلا به این کاهش "وحشتزده" و عکس‌العمل روسیه "سهل‌انگارانه" توصیف شده و درباره پاسخ ایران نیز نوشته است: "در ایران اما وزیر خارجه این کشور با انرژی فراوان برای رسیدن به توافق هسته ‌ای که تحریم‌ های سازمان ملل علیه این کشور را لغو می‌ کند، درگیر مذاکرات هسته ‌ای شده است... ایران باید بین همراه شدن با ایالات متحده و اروپا یا پذیرش انزوا و ریاضت شدید اقتصادی، انتخابی سرنوشت ‌ساز کند."

جالب است که همین نویسنده، یک سال قبل در مقاله ای با عنوان "اوباما روی ایران شرط بسته است" نوشته بود: " بهترین مواجهه با ایران می تواند فلج کردن اقتصاد این کشور باشد."

با توجه به این نوع موضع گیری ها می توان نتیجه گرفت کاهش قیمت نفت نه تنها یک توطئه آمریکایی-عربی است بلکه حکم یک بحران سازی برای سنجش و آزمون دولتمردان ایران را دارد؛ آزمونی که از نظر امریکا دو گزینه بیشتر ندارد: "اقتصاد مقاومتی" یا "مذاکره و تسلیم!" گویا امریکا بعد از 36 سال، هنوز از سرافرازی های ایران اسلامی در عرصه های مختلف درس نگرفته است. بنابراین موضوع اخیر نفت نه تنها هیچ آزمونی برای ایران نخواهد بود بلکه در نهایت، شکست دیگری را به طراحان این توطئه تحمیل می کند و بار دیگر به آنها ثابت می کند که "آزمودن" عبارتی است که دیگر به ایران نمی چسبد و این کشور سال‌های زیادی است که به اقتدار و استحکام دست یافته است.

دولتمردان ایران بارها تاکید کرده اند که در پیش گرفتن برنامه های "اقتصاد مقاومتی" بهترین گزینه برای مواجهه با توطئه های اقتصادی خارجی است اما نباید از ذهن دور داشت که کوچکترین تحرکات دولتمردان زیر ذره بین غرب قرار دارد و هر واکنش ایران، بازخورد و پاسخی از آن سوی مرزها به همراه می آورد و تفسیرهای جهت دار آنها را به دنبال خواهد داشت. در این باره می توان به تفسیر غربی اقدامات دیپلماتیک وزیر خارجه ایران و نیز واکنش عربستان به سخنان حسن روحانی اشاره کرد.

عربستان و بازی "تیروکمان" امریکایی

در چندماه گذشته، عربستان سعودی با همکاری امریکا، با یک تیر دو نشان مهم را هدف گرفته است: ایران و روسیه. ادامه این بازی و به نتیجه رساندن آن اما برعهده غرب (و آن هم با همکاری امریکا) است. حال سوال اینجاست که آیا عربستان در این "تیروکمان بازی" ضرر نمی کند؟ آیا نشان کردن دو هدف مهم با یک تیر، موجب تحمیل هزینه و ضرر اقتصادی عربستان نخواهد شد؟ آیا عربستان در انتظار پاداش و نشان افتخار غرب و امریکا برای خود است؟ و آیا نفت، ابزار مناسبی برای تسویه حساب عربستان با روسیه خواهد بود؟

ابهام و سوال دیگر اما به انگیزه اصلی و اهداف پنهان امریکا برمی گردد. مسعود درخشان اقتصاد دان برجسته انرژی و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در این باره اعتقاد دارد: "متاسفانه امریکا وارد بازار جهانی نفت شده است و این بزرگترین خطر محسوب می گردد. ورود امریکا به بازار جهانی نفت همانند ورود یک گاو وحشی به مغازه چینی فروشی است. کوچکترین حرکتی که این گاو وحشی در این مغازه انجام دهد خسارات سنگینی به همراه خواهد داشت." معلوم نیست تا چه موقع  نگون‌بختی‌ها ادامه دارد اما آن چیزی که معلوم است اینکه آمریکا بیش از همه دارد سود می‌برد و باید برای جلوگیری از ادامه این روند تدبیر صورت گیرد.

مطالب مرتبط:

منتقدان مذاکرات هسته ای بخوانند!

رفع تحریم پتروشیمی یک دستاورد است

پالایشگاه های اروپایی تعطیل می شوند