سوره ی مائده - آیات 82 الی 92
دشمن سرسخت مومنان
فرمانروایان حبشه را نجاشى مىنامیدند. در زمان پیامبر اكرم(ص)، «اصحمه» نجاشىِ حبشه بود. او مسیحى و بسیار عادل بود و مسلمانانى را كه از مكه به حبشه مهاجرت كرده بودند، پناه داد و حاضر نشد با مشركان مكه، علیه مسلمانان همكارى كند.
مسلمانانى كه به دستور پیامبر(ص) و سرپرستى جعفر بن ابىطالب، به حبشه رفته بودند و چند سال با آرامش در آنجا زندگى كرده بودند، تصمیم گرفتند به مدینه مهاجرت كنند. آنان همزمان با فتح خیبر و شكست یهودیان به مدینه رسیدند. پیامبر اكرم(ص) فرمودند: «نمىدانم از پیروزى خیبر خوشحال باشم یا از بازگشت جعفر؟»
نجاشى عدهاى از مسیحیان را به همراهى یك راهب براى اظهار علاقه به پیامبر(ص) و اسلام به مدینه فرستاده بود. آنان در حضور حضرت محمد(ص) با شنیدن آیات سوره یس گریه كردند و مسلمان شدند.
خداوند مهربان در مورد دشمنى یهود و دوستى نصارى با مسلمانان مىفرماید:
یه یقین، یهود و مشركان را دشمنترین مردم نسبت به مومنان خواهى یافت و نزدیكترین دوستان نسبت به مومنان، كسانى را خواهى یافت كه مىگویند ما نصارى هستیم؛ براى آن كه برخى از آنان كشیشان و راهبان هستند و آنان كبر نمىورزند؛ و هنگامى كه آنچه به پیامبر نازل شده، بشنوند، مىبینى از حقیقتى كه شناختهاند، از چشمهایشان اشك جارى مىشود؛ مىگویند: پروردگارا! ایمان آوردیم! پس ما را با شاهدان بنویس و چرا به خدا و آنچه از حق به ما رسیده ایمان نیاوریم در حالى كه آرزو داریم كه پروردگارمان ما را به گروه صالحان وارد گرداند.
پس براى این سخن، خداوند باغهایى كه از پاى آن جویبارها جارى است، به آنان پاداش مىدهد. همیشه در آن مىمانند و این پاداش نیكوكاران است. و كسانى كه كافر شدند و آیات ما را دروغ خواندند، آنان اهل دوزخند.
آیات 82 الى 86
بیهوده سوگند نخورید
بعضى از مومنان گمان مىكنند براى این كه در آخرت جایگاهى عالى داشته باشند و از بهشتیان باشند، باید از تمام كارها و لذتهاى دنیایى چشمپوشى كنند و فقط به عبادت و نیایش مشغول باشند.
در زمان پیامبر اكرم(ص) عدهاى از مومنان و یاران آن حضرت، دست از دنیا كشیده بودند و بعضى از آنان سوگندهایى یاد كرده بودند كه مثلاً تمام روزها را روزه بگیرند یا شبها كم بخوابند و عبادت كنند...
رسول خدا(ص) هنگامى كه از موضوع با خبر شد، به مسجد رفت و به مسلمانان فرمود كه لازم نیست مانند راهبان، دنیا را ترك كنند و نباید به خودسخت بگیرند. یاران پیامبر(ص) گفتند: «ما سوگند یاد كردهایم كه بعضى از كارهاى دنیا را ترك كنیم؛ وظیفه ما در برابر سوگندهایمان چیست؟»
خداوند مهربان به تمام كسانى كه سوگندهایى درست یا نادرست یاد مىكنند مىفرماید:
اى كسانى كه ایمان آوردهاید، چیزهاى پاكیزهاى كه خدا بر شما حلال كرده، حرام نكنید و از حد تجاوز نكنید. به راستى كه خدا متجاوزان را دوست ندارد. و از آنچه خداوند روزى حلال و پاكیزه شما قرار داده بخورید و از خدایى كه به او ایمان دارید بترسید. خداوند شما را به سوگندهاى بیهودهتان بازخواست نمىكند، ولى از سوگندهاى كه با آن پیمان بستهاید، بازخواست مىكند. و كفاره‌ی آن، غذا دادن به ده فقیر است از غذاهاى متوسطى كه به خانواده خود مىدهید، یا لباس آنان، یا آزاد كردن یك بنده. پس هر كس نتواند، سه روز روزه بگیرد. این كفاره‌ی سوگندهاى شماست. وقتى كه سوگند یاد مىكنید. و سوگندهاى خود را حفظ كنید. خداوند این گونه، آیاتش را براى شما بیان مىكند. شاید سپاسگزار شوید.
آیات 87 الى 89
كارهاى شیطانى
پیش از اسلام مردم آداب و رسوم بدى داشتند. شرابخوارى و قمار در میانشان بسیار رایج بود. بتپرستان و كافران، بتها و سنگهایى را در اطراف خانه‌ی كعبه نصب كرده بودند و براى آنان قربان مىكردند. با چوبهایى نازك قرعهكشى و نوعى قمار مىكردند. این چوبهاى نازك را «ازلام» مىنامیدند. روى آنها چیزهایى مىنوشتند و داخل كیسهاى قرار مىدادند و هنگام قرعهكشى، یكى از آنها را بیرون مىكشیدند. خداوند مهربان، مسلمانان را از عادات زشت و آداب و رسوم نادرست بازمىدارد و مىفرماید:
اى كسانى كه ایمان آوردهاید! شراب و قمار و بتها و تیرهاى قرعهكشى، پلید و از عمل شیطان است. پس، از آن دورى كنید. شاید رستگار شوید. به راستى شیطان مىخواهد به وسیله شراب و قمار میان شما دشمنى و كینه ایجاد كند و شما را از یاد خدا و از نماز بازدارد. آیا دست برمىدارید؟
و از خدا اطاعت كنید و از پیامبر اطاعت كنید و بر حذر باشید! پس اگر روىگردان شوید، بدانید، فقط پیام رساندن آشكار، بر عهده‌ی پیامبر ماست.
آیات 90 الى 92
آشنایی با قرآن کریم برای نوجوانان
جزء هفتم - سوره‌ی مائده آیات 82 الی 120
