سوره ی نساء - آیات 127 الی 134
با یتیمان به عدالت رفتار كنید
پیش از اسلام، رسم اعراب این بود كه به كودكان ارث نمىدادند تا بزرگ شوند. به زنان نیز سهمى از ارث نمىدادند؛ زیرا معتقد بودند آنان نمىتوانند بجنگند و از خانواده و قبیلهی خود دفاع كنند.
دختران یتیم را سرپرستى مىكردند تا هنگامى كه بزرگ شوند با آنان ازدواج كنند و به این ترتیب اموالشان را صاحب شوند. و اگر مایل به ازدواج با آنان نبودند، مانع ازدواجشان با دیگران مىشدند تا ناچار نشوند اموالشان را به همسرانشان بدهند. در این حالت، دختران یتیم بلاتكلیف در خانههاى سرپرستان مىماندند.
وقتى آیات قرآن در مورد احكام ارث نازل شد و حقوق زنان و كودكان بیان گردید، عدهاى از مسلمانان نزد پیامبر اكرم(ص) رفتند و در مورد رسوم گذشتهی خود گفتوگو كردند. خداوند مهربان به آنان و همهی سرپرستان یتیمان چنین هشدار مىدهد:
از تو دربارهی زنان مىپرسند. بگو خدا دربارهی آنان به شما فرمان مىدهد و آنچه در كتاب بر شما خوانده مىشود، دربارهی زنان یتیمى است كه آنچه را كه خدا برایشان واجب كرده به آنان نمىدهید و نمىخواهید با آنان ازدواج كنید و دربارهی كودكانِ ناتوان است كه: با یتیمان به عدالت رفتار كنید. و هر كار نیكى كه انجام دهید، خداوند به آن دانا است.
آیهی 127
سازش بهتر است
خداوند مهربان به زنان توصیه مىفرماید كه گاه براى جلب محبت مردان و استحكام خانواده، در مورد بعضى از حقوق خود با شوهرانشان صلح و سازش كنند.
در قرآن چنین مىخوانیم:
و اگر زنى از ناسازگارى یا رویگردانى شوهرش بترسد، بر هیچ یك از آنان گناهى نیست كه با یكدیگر سازش كنند و سازش بهتر است ولى حرص در جانها حضور دارد. و اگر نیكى كنید و پرهیزكارى نمایید، به راستى خداوند به آنچه انجام مىدهید آگاه است.
آیهی 128
هر قدر كوشش كنید، نمىتوانید
خداوند یگانه به مردانى كه بیش از یك زن اختیار مىكنند، مىفرماید كه هرگز نمىتوانند عدالت را به طور كامل در مورد زنانشان رعایت كنند. بنابراین بهتر است با زنان خود سازش كنند و اگر مرد و زنى نمىتوانند به زندگى با یكدیگر ادامه دهند، مىتوانند از یكدیگر جدا شوند تا خداوند مهربان، راه دیگرى در زندگى آنان بگشاید. در قرآن چنین مىخوانیم:
و هر قدر كوشش كنید، هرگز نمىتوانید میان همسرانتان عدالت را رعایت كنید؛ پس تمایل خود را كاملاً متوجه یك طرف نكنید تا دیگرى را بلاتكلیف كنید و اگر سازش كنید و پرهیزكارى نمایید، به راستى خدا آمرزندهی مهربان است.
و اگر از هم جدا شوند، خداوند هر یك را با گشایش خویش، بىنیاز مىكند و خداوند گشایش دهندهی حكیم است.
آیات 129 و 130
از آنِ خداست
خداوند مهربان، مردم را به ایمان و پرهیزكارى دعوت مىكند. مردم به این تقوى و پرهیزكارى نیازمندند و خدا از ایمانِ مردم بىنیاز است و اگر بخواهد، مىتواند مردم را از میان بَردارد و مردمِ دیگرى به جاى آنان بیافریند. البته خواستن خداوند، مانندِ خواستن انسانها نیست كه از روى لجاجت و هوس یا امور دنیایى باشد؛ بلكه خداوند مهربان به افرادى كه شایستگى داشته باشند، نیكى مىبخشد، و افرادى هم، در اثر گناه و بدىها از رحمت الهى دور مىشوند.
خداوند داناى توانا در قرآن چنین مىفرماید:
و آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، از آنِ خداست و به شما و آنهایى كه پیش از شما به آنان كتاب داده شده، سفارش كردیم كه از خدا بترسید و اگر كافر شوید پس به راستى كه آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، از آنِ خداست و خداوند بىنیاز ستوده است.
آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، از آنِ خداست و خدا براى وكیل بودن كافى است.
اى مردم، اگر بخواهد شما را مىبَرَد و دیگران را مىآوَرَد و خداوند بر این كار تواناست. هر كس پاداش دنیا را بخواهد، پس پاداش دنیا و آخرت نزد خداست و خدا شنواى بیناست.
آیات 131 الى 134
آشنایی با قرآن کریم برای نوجوانان
سوره ی نساء - آیات 24 الى 147