نسبت نظافت منزل با افزایش روزی!!

اخیراً به کرات از مردم شنیدم، پس از آن‌که آفتاب غروب کرد نباید منزل را جارو کرد و گرد و غبار خانه خود را گرفت. آیا این مطلب صحت دارد؟

1. با جست‌وجویی که در منابع حدیثی داشتیم، روایاتی که برای نظافت و جارو کردن منزل وارد شده، مطلق است و اختصاصی به روز نداشته و از نظافت در شب نهی نشده است.

الف. امام علی(علیه السلام) در ضمن حدیثی فرمود: آیا شما را ازآنچه موجب روزى می‌‏شود خبر دهم؟ گفتند: آرى یا امیر المومنین!، حضرت فرمود: جمع كردن میان دو نماز(ظهر و عصر، و مغرب و عشاء)، خواندن دعاهاى وارده و انجام دادن تعقیبات لازمه پس از نماز صبح و عصر، دیدار خویشان و جارو كردن آستانه بیرونى خانه موجب زیادى روزى می‌‏شود.[1]

ب. از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است: شستن ظرف‌‏ها و جارو كردن جلوى خانه، روزى را جلب می‌‏كند.[2]

در این روایات، جارو کردنی که موجب ازدیاد روزی دانسته شده مقید به روز نشده است، بلکه شامل روز و شب هر دو می‌شود.

2. در برخی از موارد نه تنها از جارو کردن در شب نهی نشده، بلکه مورد تأیید و تشویق نیز قرار گرفته است.

از امام موسى بن جعفر(علیه السلام) نقل شده است: رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود: هر كس در روز پنجشنبه شب جمعه، مسجدى را جارو كند و خاک آن‌را بروبد و بیرون ببرد، حتّى اگر به مقدار سرمه چشم باشد، خداوند گناهان او را می‌‏بخشد.[3]

در این روایت جارو کردن مسجد در شب از جانب پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) مورد سفارش قرار گرفته است.

3. البته در ارتباط با نظافت منزل در روز، از پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) روایتی نقل است که می‌فرماید: "زباله‌ها را شب در خانه‌های خود نگه ندارید و آن‌را روز به بیرون از خانه منتقل کنید؛ زیرا زباله جایگاه شیطان است.[4]

این روایت، با آنکه بر نظافت در روز تأکید می‌کند اما معنایش آن نیست که اگر به هر دلیلی این نظافت در روز انجام نشد، شب‌هنگام بدان اقدام نشده و نظافت به فردای آن روز موکول شود زیرا این روایت ناظر بر عجله در دفع زباله‌ها دارد و اینکه زباله‌هایی که کانون انواع میکروب‌ها و محل پرورش حشرات و عوامل بیماری زاست؛ نباید هیچ‌گاه در منزل نگهداری شود.

عوامل کاهش روزی

عواملی که موجب می شود تا انسان دچار کاهش روزی شود و هم از کمیت و هم از کیفیت محروم گردد، همان چیزهایی است که گفته شد. به این معنا که هرگونه بی تقوایی یا قطع رحم یا ارتکاب گناهانی مثل زنا و دروغ و غیره موجب می شود که انسان دچار کاهش روزی شود.

1- قطع رحم: امام صادق علیه السلام درباره نقش گناهان در زندگی بشر از جمله نقش گناه بزرگ و کبیره قطع رحم به کاهش روزی قطع کنندگان رحم اشاره می کند و می فرماید: «گناهی که نعمت ها را تغییر مى دهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهى که پشیمانى مى آورد، قتل است. گناهى که گرفتارى ایجاد مى کند، ظلم است. گناهى که آبرو مى بَرد، شرابخوارى است. گناهى که جلوى روزى را مى گیرد، زناست. گناهى که مرگ را شتاب مى بخشد، قطع رابطه با خویشان است. گناهى که مانع استجابت دعا مى شود و زندگى را تیره و تار مى کند، نافرمانى از پدر و مادر است.» (علل الشرایع، ج ۲، ص ۵۸۴)

2- زنا : پیامبر صلى الله علیه و آله نیز در سخنی به پیامدهای زیانبار زنا اشاره می کند و محرومیت زناکار از رزق الهی را یکی از پیامدهای آن بر می شمارد و می فرماید: « زِنا، شش پیامد دارد: سه در دنیا و سه در آخرت. سه پیامد دنیایى اش این است که: آبرو را مى بَرد، مرگ را شتاب مى بخشد و روزى را مى بُرد و سه پیامد آخرتى اش: سختى حسابرسى، خشم خداى رحمان و ماندگارى در آتش است».(خصال، ص ۳۲۱، حدیث ۳)

3- دروغ: همان گونه که صداقت موجب افزایش روزی است، دروغ نیز موجب کاهش آن است. رسول اکرم صلى الله علیه و آله در این باره می فرماید:اَلکَذِبُ یَنقُصُ الرِّزقَ؛ دروغ، روزى را کم مى کند.(الترغیب و الترهیب، ج۳، ص۵۹۶، ح۲۹)

4- ناشکیبایی و بی صبری: ناشکیبایی عامل مهم در کاهش روزی است. امیرمومنان امام على علیه السلام در بیان علل محرومیت انسان از رزق حلال می فرماید :إِنَّ العَبدَ لَیَحرُمُ نَفسَهُ الرِّزقَ الحَلالَ بِتَرکِ الصَّبرِ، وَلا یُزادُ عَلى ما قُدِّرَ لَهُ؛ بنده به سبب بى صبرى، خودش را از روزى حلال محروم مى کند و بیشتر از روزى مقدّر هم نصیبش نمى شود.(شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۶۰)

5- بد خلقی: همان طور که خوش خویی موجب افزایش و برکت در رزق می شود، بدخلقی نیز موجب کاهش آن است. امیرمومنان امام على علیه‏السلام می فرماید: مَنْ ساءَ خُلْقُهُ ضاقَ رِزْقُهُ؛ هر کس بد اخلاق باشد، روزى‏ اش تنگ مى‏شود. (غررالحکم، ح ۸۰۲۳)

6- عدم توجه به نظافت منزل و نظافت شخصی : یکی دیگر از عوامل کاهنده رزق و روزی عدم توجه به نظافت است. در بعضی خانه ها دیرهنگام نظافت صورت می گیرد بطوری که گوشه اتاق ها تار عنکبوت دیده می شود و یا بعضی اشخاص به نظافت خود توجه نمی کنند. مثلا قبل و بعد از غذا خوردن دستهای خود را با صابون نمی شویند. و یا ناخن های آنها بلند شده است. این عامل نیز یکی از عوامل کاهنده رزق است.

پی نوشت ها:

[1]. صدوق، خصال، ج ‏2، ص 505، قم، جامعه مدرسین‏، چاپ اول، 1362ش‏.

[2]. همان، ج‏1، ص 54.

[3]. صدوق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 31، قم، دار الرضى‏، چاپ اول، 1406ق‏.

[4].  شیخ صدوق، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، من لا یحضره الفقیه، ج ‏4، ص 5، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق.

فرآوری: محمدی               

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

اسلام کوئست

سایت دارلحدیث

مطالب مرتبط:

تأملی در مسأله تقسیم رزق و روزی

راههای افزایش برکت و رزق و روزی

اگر خدا رازق است چرا فقیر داریم؟!