از "آفتاب‌نشین‌ها" تا "تقاطع" در گفت‌وگو با بیژن امكانیان
بیژن امكانیان بازیگران و تهیه‌كننده سینمای ایران كار حرفه‌ای را در سینمای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی آغاز كرد و از فیلمهای مهم او، می‌توان از "آفتاب نشین‌ها"، "پرونده"، "سناتور"،"گلهای داودی"، "دبیرستان"، "گمشدگان"، "سیمرغ"، "صعود"، "شب حادثه"، "در آرزوی ازدواج"، "آواز تهران"، "لبه تیغ"، "دیوانه وار"، "راه افتخار"،"هفت سنگ"، "نابخشوده"، "سربازهای جمعه" نام برد و فیلم تقاطع كه هم‌اكنون بر اكران سینما‌ها است.
امكانیان برای بازی در این فیلم موفق به دریافت تندیس بهترین بازیگر مرد از دهمین جشن خانه سینما شد. به بهانه‌ی حضورش در تقاطع و همزمان با اكران این فیلم، وی ازسالها حضورش در سینمای ایران گفت.
ورود به عرصه‌ی سینما و تاسیس یك شركت تعاونی فیلم‌سازی
وی می‌گوید: من دانشجوی رشته تئاتر دانشكده هنرهای زیبا بودم و در همان زمان در روزنامه اطلاعات به عنوان منتقد فیلم نقد می‌نوشتم. با فعالیت در سینمای آزاد یكی دو فیلم كوتاه ساختم و در فیلمهای كوتاهی هم بازی می‌كردم كه با پیروزی انقلاب اسلامی و با فراهم شدن زمینه ورود نسلی جدید به سینمای حرفه‌ای به همراه مهدی صباغ‌زاده فریدون جیرانی و موسوی تعاونی را به نام "ایفا" تشكیل دادیم و كار اول سینمایی‌مان را از آنجا آغاز كردیم.
وی از "آفتاب نشین‌ها" به عنوان اولیه تجربه سینمایی‌اش یاد می‌كند: كار شركت تعاونی ما در سینما با این فیلم آغاز شد و من نیز در این فیلم نقش مقابل علی نصریان را بازی می‌كردم. "آفتاب نشین‌ها" بازده مالی بالایی برای تعاونی‌مان نداشت و دو سالی باعث شد در كارمان وقفه ایجاد شود. دو سال بعد در سال 62 صباغ زاده فیلم سینمایی "پرونده" را برای بنیاد مستضعفان و جانبازان ساخت كه من نقش كوتاه اما مهمی را در آن بازی كردم و بعد از آن، جیرانی "سناتور" را براساس طرحی از من نوشت و در تعاونی "ایفا" - آن دوره فرامرزقریبیان و پورمهر هم به جمع ما اضافه شده بودند- توسط صباغ‌زاده ساخته شد. این فیلم فروش خوبی داشت و من بین سینماروها شناخته شدم.
بازی در گلهای داودی
امكانیان بازی در فیلم "گلهای داودی" را یكی از عوامل موثری می‌داند كه باعث شده است،چهره‌اش در بین خانواده‌ها شناخته شود.
او می‌گوید: همزمان با نمایش این فیلم خیلی‌ها فكر می‌كردند من واقعا نابینا هستم. "گلهای داودی" كار ملودرامی بود كه از نظر حسی خیلی روی تماشاگر تاثیر گذاشت و به همین دلیل هم فیلم ماندگاری شد.
سینمای ایران و ساخت فیلمهای دختر و پسری
امكانیان در ادامه‌ی گفتگو با خبرنگار ایسنا از سال 76 و بازی در فیلم "خفاش" یاد می‌كند و می‌گوید: تا آن سال نسبتا در سینمای ایران پركار بودم. ولی از آن سالها به بعد سینما وارد مرحله جدیدی شد و سوژه‌های جدیدی وارد سینما شدند. در واقع سینمای دختر و پسری شكل گرفت و با حضور بازیگران جوان و رفتن سوژه‌ها به این سمت‌ها به دلیل اینكه امكان انتخاب خوب نداشتم، ترجیح دادم از سینما فاصله بگیرم تا بتوانم در فیلمهای جدی‌تری بازی كنم.
بازگشت دوباره به سینما با "سربازان جمعه"
وی درباره‌ی تجربه‌ی "سربازان جمعه" می‌گوید: سرانجام بعد از شش سال با "سربازان جمعه" به سینما بازگشتم. این فیلم باعث شد در فیلمهای بهتری حضورداشته باشم. اگر اقتدار آقای كیمیایی پشت این فیلم نبود، هرگز در آن نقش كوتاه كه بیشتر صحنه‌ها در فلاش بك بود دیده نمی‌شدم.
امكانیان از "غروب شد بیا" یاد كرد: من این فیلم و بازی‌ام را ، خیلی دوست دارم و معتقدم كار بازیگر وقتی دیده می‌شود كه فیلم دیده شود. از منتقدین نیز توقع داشتم جدا از خود فیلم كار خود بازیگر را ببینند كه متاسفانه چون فیلم مورد توجه قرار نگرفت این اتفاق نیفتاد.
این بازیگر در ادامه "تقاطع" را فیلم بسیار خوبی در كارنامه كاریش می‌داند : "تقاطع" فیلم ارزشمندی است كه در ارتباط با تماشگر موفق خواهد بود و تماشاگر آن را دوست دارد. فیلم داستان سرگردانی و سرگشتگی دو سه نسل از آدم‌های امروز ما را بیان می‌كند. آدم‌هایی كه این سرگشتگی را در مسیر زندگیشان دارند ولی ناامید نیستند و با همه این ره گم كردن‌ها امیدوارند و تلاش می‌كنند. "تقاطع" تراژدی زندگی آدم‌های امروزی است كه با نگاه نسبتا امیدوارانه‌ای دیده شده است و درعین‌حال فیلمی با كارگردانی سنجیده و بازیهای خوب، بخصوص بهرام رادان، فاطمه معتمد آریا و خاطره اسدی دراین كار درخشیدند.
امكانیان اعتقاد كرد: مجموعه‌ی این عوامل زمینه‌ای را به وجود آورد تا كارش در "تقاطع" به عنوان بازیگر دیده شود.
وی همچنین خرسند است، از اینكه؛ بعد از 27 سال حضور در سینمای حرفه‌ای "تقاطع" سبب ساز شده است، اولین جایزه اش را برای بازیگری بگیرد و می‌گوید: این جایزه و تشویق برای هر بازیگری كه این معنا برایش جدی باشد بسیار ارزشمند خواهد بود.
این بازیگر از "قلقلك" به عنوان آخرین حضورش در سینما یاد كرد: تهیه كننده این فیلم خودم بودم و در ابتدا هم قرار نبود بازی كنم، اما شرایط بگونه‌ای شد كه حضور پیدا كردم. "قلقلك" فیلمی كمدی و زمینه و ژانرش با "تقاطع" بسیار متفاوت است و تجربه كاملا متفاوتی در كارنامه بازیگری من محسوب می‌شود كه امیدوارم در اكران هم موفق باشد.
بازیگری كه لطمه‌ی فیلمهای پرفروشش را خورد
این بازیگر درباره‌ی سالهای حضورش در سینما معتقد است: من از هر كاری تجربه‌ای اندوختم و یاد گرفتم، متاسفانه من در دوره‌ای كارم را شروع كردم كه سینما آنقدر جدی گرفته نمی‌شد كه تلاش من و امثال من هم دیده شود. بنابراین جزو بازیگرانی هستم كه لطمه فیلمهای پرفروشم را خوردم.
امكانیان ازفیلمهای دبیرستان، سناتور، گلهای داودی، آواز تهران، در آرزوی ازدواج و دیوانه‌وار به عنوان فیلمهای پرفروش دوران بازیگریش یاد می‌كند: در حالیكه فروش فیلم و جذب مخاطب یك امتیاز در همه جای دنیا تلقی می‌شود اما دوره‌ای در سینمای ایران این اتفاق پسندیده نبود و فروش فیلم‌ها به جای اینكه سطح بازیگر را ارتقاء دهد، این سطح را تنزل می‌داد و من به خاطر اینكه در فیلم‌هایی حضور داشتم كه صرفا تجاری بودند و از نظر تجاری موفق بودند ازبازی در بسیاری فیلمهای خوب محروم شدم.
وی اعتقاد دارد: اگردر فیلم‌هایی كه حضور پیدا كرده ام تجربه و امكان انتخاب بیشتری داشتم خود را در موقعیت بهتری قرارمی‌دادم. اما این روند در دهه 60 كه كارگردانها و قصه‌های خوب معدود بودند كمتر اتفاق می‌افتاد.
تجربه‌ی تهیه‌كنندگی در سینمای ایران
امكانیان سالهاست كه در كنار بازیگری به تهیه كنندگی در سینما نیز مشغول است و این حرفه را كار خلاقانه‌ای می‌داند: من تهیه كنندگی را به شكل دائم و مستمر ادامه داده‌ام و معتقدم تهیه كننده فقط ماشین پرداخت پول نیست بلكه باید شناخت و تشخیص مناسب نسبت به تمام اجزا سازنده فیلم داشته باشد. این حرفه را دوست دارم و به دلیل سالها استمرار ترجیح می‌دهم از تجربیات‌ام در این زمینه استفاده كنم.وی همچنین علاقمند است یك فیلم كوتاه بسازد و امیدوار است شرایط ساخت آن بزودی فراهم شود.
امكانیان می‌گوید: در حال حاضر به قدری در تكاپوی اكران فیلم "قلقلك" هستم كه دغدغه‌های آن اجازه كار دیگری را به من نمی‌دهد.
وی همچنین هم اكنون مشغول بازی در سریال "ساعت شنی" است. مجموعه‌ی به كارگردانی بهرام بهرامیان كه برای شبكه یك ساخته می‌شود.
امكانیان معتقد است: این سریال قصه بدیع و تازه‌ای دارد كه برای تلویزوین كاری جسورانه محسوب می‌شود و در آن بازیگرانی چون رویا نونهالی،رویا تیموریان، آزیتا حاجیان، مهراوه شریفی نیا، شهره لرستانی،كوروش تهامی و داریوش ارجمند به ایفای نقش می‌پردازند.
