ریفلاکس اسید معده بیماری شایعی استاسید معده بیماری شایعی است
بیش از 60 درصد افراد در تمام دنیا برای یک بار هم که شده نوعی از این بیماری را در طی 12 ماه سال تجربه کرده اند. در این میان 20 تا 30 درصد از مردم دنیا با حملات هفتگی آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
شیوع این بیماری در طی سال های اخیر به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
این بیماری شایع و همه گیر چیست؟
GERD یا همان gastroesophageal reflux disease ، ریفلاکس اسید معده به مری است که امروزه گریبانگیر شمار بالایی از مردم کشور ما نیز شده است، در حالی که بر خلاف بیماری های واگیردار و عفونی، هیچ کس جز خودمان مقصر ابتلا به این بیماری نیستیم!
علت ریفلاکس اسید معده به مری چیست؟
در بدن تمام انسان ها، در انتهای مری یعنی در جایی که مری به معده متصل می‌شود، دریچه ای ماهیچه ای و بسیار محکم به نام اسفنکتر کاردیا وجود دارد که در حالت طبیعی منقبض (بسته) بوده و از برگشت اسید معده به مری جلوگیری می‌کند. در حقیقت باز شدن این دریچه در زمان غذاخوردن، منجر به عبور مواد غذایی از مری به طرف معده می‌شود.
این عضله حلقوی جز در شرایط لازم دست از انقباض بر نمی دارد، اما در برخی افراد، این عضله ضعیف می‌شود، انقباض خود را از دست می دهد و قادر به محکم کردن دریچه انتهای مری نیست.
خیلی وقت‌ها مصرف سیگار، تنباکو و الکل، مقصر شل شدن دریچه کاردیا هستند. خیلی وقت‌ها هم ناهنجاری های جسمی، علت ایجاد این وضعیت اند.
سوزش سر دل معمولا با دراز کشیدن و خوابیدن بدتر می‌شود، زیرا این وضعیت بدن، برگشت اسید معده به مری را راحت تر می‌کند
به هر حال، علت کاهش انقباض این اسفنکتر هر چه که باشد، نتیجه از این قرار است که این دریچه بعد از عبور مواد غذایی از مری به معده، به طور محکم بسته نمی‌شود و انقباضات شدید معده که با هدف مخلوط کردن غذاها با اسید معده انجام می‌شود، منجر به بالا آمدن محتویات اسیدی معده از دریچه کاردیا به طرف مری شده و دیواره مری را دچار سوزش و زخم می‌کند و چیزی که نتیجه می‌شود احساس سوزش سر دل و تهوع است.
علامت‌های ریفلاکس اسید معده به مری
ریفلاکس اسید معده به مری می‌تواند در شدت‌های خیلی خفیف تا خیلی شدید رخ دهد. بنابراین علامت‌های بیماری در هر فردی، بسته به شدت بیماری متفاوت خواهد بود. شایع‌ترین علائم بیماری ریفلاکس معده از قرار زیر هستند:
1- سوزش سر دل
سوزش سر دل شایع ترین علامت برگشت اسید معده به مری است. احساس درد و سوزش در ناحیه بالای شکم و زیر جناغ سینه، از تماس محتویات اسیدی معده با دیواره های مری ناشی می‌شود. اسیدیته محتویات معده به قدری بالاست که مواجهه آن با دیواره های مری، منجر به زخمی شدن مری می‌شود و بسته به شدت بیماری می‌تواند از نواحی انتهایی مری به سمت بالا (یعنی به سمت گلو) پیش برود و کل مری را زخمی‌کند.
سوزش سر دل معمولا با دراز کشیدن و خوابیدن بدتر می‌شود، زیرا این وضعیت بدن، برگشت اسید معده به مری را راحت‌تر می‌کند.
2- مزه ترشی در دهان
اگر اسید از معده به مری وارد شده و به سمت حلق و دهان پیش برود، احساس تلخی و ترشی در دهان عارضه نهایی خواهد بود. همچنین ممکن است احساس سوزش و درد ناحیه گلو و انتهای حلق را نیز در این شرایط داشته باشید.
3- برگشت محتویات معده به دهان
برخی افراد برگشت محتویات معده به دهان را نیز تجربه می‌کنند. خیلی وقت‌ها این وضعیت فقط یک احساس آزارنده است و گاهی اوقات منجر به استفراغ می‌شود. ریفلاکس در بچه ها و نوزادان معمولا به استفراغ منجر می‌شود. اما خوشبختانه این عارضه در بچه های کمتر از 18 ماه، بدون خطر است.
4- سوء هاضمه
سوء هاضمه احساس ناراحتی و درد در ناحیه بالایی معده است که معمولا علامت‌های زیر را برای فرد به همراه خواهد داشت:
- احساس نفخ و پری شکم
- سوزش سر دل
- احساس سیری
- حالت تهوع
- استفراغ و آروغ مکرر
5- قورت دادن غذاها به سختی
بر اساس آمارهای موجود، حداقل 7 تا 10 درصد بزرگسالان بالای پنجاه سال، به دیسفاژی یا اختلال در بلع غذا مبتلا هستند. مبتلایان به این، موقع بلعیدن موادغذایی درد دارند و به سختی می‌توانند غذا را قورت دهند. دلایل متعددی برای ابتلا به دیسفاژی وجود دارد.
علاوه بر ریفلاکس معده، سکته مغزی، بیماری MS، پارکینسون و خیلی از سرطان ها نیز می‌توانند به این عارضه منجر شوند.
بیماری آسم و ریفلاکس اسید معده اغلب با هم بروز می‌کنند
6- گلودرد
برگشت اسید معده به مری، خیلی وقت‌ها می‌تواند گلو را شدیدا تحریک کند. علامت‌های شایع این تحریک از قرار زیرند:
- درد گلو
- احساس وجود یک برآمدگی در گلو
بر اساس آمارهای موجود، برگشت اسید معده به مری علت اصلی 50 درصد از مشکلات مربوط به صدا در بیماران است.
ارتباط قوی بین بیماری GERD و بیماری آسم وجود دارد
بیماران مبتلا به آسم دو برابر سایر افراد، به ریفلاکس اسید معده به مری مبتلا هستند. این بیماری معمولا در مبتلایان به آسم مزمن دیده می‌شود.
بیماری آسم و ریفلاکس اسید معده اغلب با هم بروز می‌کنند.
اگرچه هنوز علت واقعی ارتباط نزدیک این دو بیماری دقیقا مشخص نیست، ولی محققان بر این باورند که برگشت اسید معده به مری و بالا آمدن آن تا گلو، در طولانی مدت منجر به آسیب مجاری تنفسی و ریه ها خواهد شد. بنابراین فرد احساس سختی در تنفس و سرفه های مقاوم را تجربه می‌کند.
مواجهه با اسید معده ممکن است شروع کننده یک رفلکس عصبی باشد که با هدف جلوگیری از ورود اسید به گلو و نای، مجاری تنفسی را تنگ می‌کند. طبیعتا تنگ شدن مجاری تنفسی به ایجاد علائم بیماری آسم منجر خواهد شد.
بنابراین می‌توان گفت، برگشت اسید معده می‌تواند علائم بیماری آسم را تشدید کند و همچنین آسم، علائم بیماری برگشت اسید معده به مری را.
لذا مبتلایان به آسم باید خیلی بیشتر از سایر افراد به عادات غذایی و سبک زندگی خود برای کاهش خطر ابتلا به بیماری ریفلاکس اسید معده توجه داشته باشند.
مطالب مرتبط:
ریفلاکس؛ برگشت اسید معده به مری
توصیه هایی برای مبتلایان به سوزش سر دل
این حمله قلبی است یا سوزش سر دل؟
