آثار خوب و بد مصرف خوراکی های ترش بر بدن
مصرف خوراکی ترش و ناراحتی گوارشی
عادت به خوردن غذاها یا خوراکیهای ترش برای افراد سالمی که از مشکلات گوارشی خاصی رنج نمیبرند بههیچ عنوان مشکلی ایجاد نمیکند. این در حالی است که غذاها و خوراکیهای ترش میتوانند به صورت مستقیم باعث تشدید ریفلاکس در افراد مبتلا به بیماریهای گوارشی بشوند بنابراین مصرف چنین غذاهایی در این افراد نه بهصورت مصرف مداوم و روزانه و نه دورهای مناسب نمیباشد. از طرف دیگر، در برخی از بیماران مبتلا به زخمهای گوارشی مانند زخم معده یا زخم اثنیعشر، عادت به مصرف غذاهای ترش باعث تشدید مشکل یا حتی ایجاد زخمهای گوارشی در این افراد نمیگردد، اما در برخی افراد با خوردن گروهی از غذاها یا خوراکیهای ترش، درد یا سوزش بیشتری در دستگاه گوارش گزارش میشود. بهترین توصیه به این افراد، این است که براساس تجربه خود، متوجه بشوند که با خوردن کدام ماده غذایی ترش و در چه حجمی دچار درد و سوزش بیشتری میشوند تا بتوانند با مدیریت برنامههای غذایی روزانهشان، از درد ناشی از زخمهای گوارشی در امان بمانند. همین مسئله در افراد با سابقه سوءهاضمه نیز گزارش میشود و کلیه این بیماران در اثر مصرف خوراکیهای ترش، واکنشهای یکسانی نشان نمیدهند. به طوریکه در برخی افراد با مصرف این خوراکیها عوارض تشدید میگردد و در برخی هیچگونه عوارضی مشاهده نمیگردد.
بنابراین توصیه میشود در صورتیکه، با مصرف خوراکیهای ترش مشکلی از نظر گوارشی ندارید، منع مصرفی برایتان وجود ندارد. اما خوب است بدانید ترشی در مقایسه با محصولات لبنی همچون ماست و پنیر که طی تخمیر مغذیتر میشوند، ارزش تغذیهای چشمگیری ندارد. از سوی دیگر، طی تخمیر خاصیت اسیدی ترشی مضاعف شده و در صورت مصرف بیش از حد، باعث افزایش ترشح اسید معده میشود و برای مبتلایان مبتلا به زخم و ورم معده و اثنیعشر و ریفلاکس مضر است. در ضمن نوجوانانی که در سن رشد قرار دارند و به دلیل مصرف غذاهای آماده و نوشیدنیهای گازدار، از معده و سیستم گوارشی آسیب پذیرتری برخوردارند باید به مصرف یک یا دو بار ترشی در هفته قناعت کنند و همیشه شور و ترشی را همراه با غذا و نه با شکم خالی مصرف کنند.
مصرف خوراکیهای ترش و سلامت دندان
استفاده از مواد غذایی ترش و مسواک زدن بلافاصله پس از مصرف این مواد، باعث ساییدگی بیشتر دندانها میشود. مواد غذایی ترش دارای اسیدیته بالا هستند و مصرف بیش از حد این مواد، تاثیر مخربی روی کلسیم دندانها میگذارد. مصرف بیش از حد مواد غذایی ترش بر ترکیبات آلی و معدنی دندانها، تاثیر سوء دارد و موجب حل شدن مواد آلی و معدنی دندانها میشود. مسواک زدن بلافاصله پس از مصرف مواد غذایی ترش، میزان سایش دندانها را افزایش میدهد و به افراد توصیه میشود مسواک زدن را به دو تا سه ساعت پس از مصرف مواد غذایی ترش موکول کنند.
مصرف خوراکیهای ترش و اشتها
شورها و ترشیها با تحریک ترشح آنزیمهای گوارشی، غذا را به سرعت هضم میکنند و موجب افزایش تمایل افراد به مصرف مجدد مواد خوراکی میشوند و میتوانند سبب اضافه وزن شوند. از طرفی مصرف ترشی برای افراد بیاشتها به غذا مفید است و قسمتی از نیازهای بدن به ویتامین را تأمین میکند. به دلیل اینکه فرآوردههای شور اشتهاآور است و برخی خواص غذایی مانند ویتامینها را در خود دارند از این جهت به عنوان چاشنی مورد استفاده قرار میگیرد که باعث طعم مزه و میل بیشتر به غذا میشود.
مصرف خوراکیهای ترش و ناراحتی کلیه و بیماریهای قلبی
در اغلب شورهای صنعتی به خصوص خیارشور از سبزیجات معطری چون ترخون، شوید، مرزه، سیر و فلفل استفاده میشود. بد نیست بدانید سیر موجود در خیارشور طی فرآیند تخمیر اکثر میکروبهای خیار یا شکوفه آن را به خود جذب میکند و غیرقابل مصرف میشود. با توجه به این که در اثر فرآیند تخمیر در این شورها و ترشیهای بانمک ، مزه ترش و اسیدی در شور و ترشی غالب میشود، لذا برخی افراد با این گمان که محصول ترش است و نمک کمی دارد بیش از حد از آنها مصرف میکنند. اما باید بدانید شور و ترشی هر دو، حاوی میزان بالای نمک است و برای مبتلایان به نارسایی کلیوی، بیماران قلبی عروقی و افراد با فشارخون بالا محدودیت مصرف دارد. از سوی دیگر، مصرف ترشیهای بسیار شور و مملو از ادویهجات تند همراه غذاهای گوشتی از قدرت جذب پروتئین گوشت میکاهد.
مصرف خوراکیهای ترش و کلسیم
مصرف ترشی و مواد غذایی ترش که حاوی اسید سیتریک هستند، روی کلسیم دندانها اثر مخرب دارد. ترشی، کلسیم را دفع میکند. با توجه به اینکه مازاد اسید خون به واسطه مواد قلیایی خنثی میشود در صورت زیادهروی در مصرف ترشی، بدن برای حذف اسید اضافی به ناچار املاح قلیایی به خصوص کلسیم را از استخوانها خارج میکند که منجر به کاهش کلسیم میشود و در نتیجه زیادهروی در مصرف ترشیها برای زنان یائسه و کسانی که مستعد ابتلا به پوکی استخوان هستند یا کلیه سنگساز دارند، زیانبار است و در سالمندان منجر به ضعف سیستم تنفسی و اعصاب شده و سرفه را شدید میکند.
مصرف خوراکیهای ترش و کمخونی
مصرف زیاد ترشی توسط زنان منجر به تشدید کمخونی و فقر آهن در آن ها شده و در صورت ادامه، افت فشارخون را به همراه دارد.
موارد دیگر در ارتباط با مصرف ترشیجات
* این تصور که مصرف ترشی و سرکه سبب کاهش چربی میشود بسیار اشتباه است و اگر این تصور درست بود و ترشیجات و سرکه باعث از بین بردن چربی بدن میشدند و هم اکنون مشکلی به نام چاقی وجود نداشت.
* سرکه خود مادهای ضد ویروس است، مصرف ترشیجات و سرکه برای سرماخوردگی به هیچ وجه مضر نیست و حتی چینیها از سرکه به عنوان ضدویروس سارس و آنفلوآنزا استفاده میکنند.
قره قروت، آلوچه و لواشک
بیشترین ضرر آلوچه یا میوههایی که به لواشک تبدیل میشوند، اسیدیته بالای آنهاست. کودکان معمولا عادت دارند لواشک یا آلوچه را کنار دهانشان گذاشته و به آرامی بمکند و چون اسیدیته این خوراکیها بالاست، این کار باعث فرسایش سطح مینای دندان در درازمدت میشود. به همین دلیل، توصیه میشود که بعد از خوردن این نوع خوراکیها حتما کمی آب نوشیده شود. به علاوه، در برخی افراد، بدلیل افزایش ترشح اسید معده، با مصرف زیاد خوراکیهای ترش، این مشکل در آنها شدت پیدا میکند.
لواشک و آلوچه سبب لاغری در افراد نمیگردد. برعکس، با خوردن این خوراکیها همانطور که گفته شد، ترشح اسید معده بیشتر و در نتیجه غذا بهتر هضم میشود و هر چقدر هضم غذا بهتر باشد، جذب آن توسط بدن هم بیشتر میشود. به همین دلیل متخصصان تغذیه گاهی اوقات به کسانی که اضافه وزن دارند، قرصهایی میدهند که چربی غذا در بدن آنها جذب نشود. بنابراین برخلاف نظر عامه مردم، خوردن لواشک و این قبیل خوراکیها قدرت هضم را افزایش میدهد و هضم بهتر با جذب بیشتر و در نتیجه بالا رفتن وزن در افراد همراه است.
قرهقروت منبع خوبی برای کلسیم محسوب میشود اما اسیدیته این خوراکی مفید، از لواشک خیلی بیشتر است و مصرفش میتواند همان آثار مخرب را روی دندانها بگذارد. ضمن اینکه افزودن نمک فراوان به قرهقروت باعث بالا رفتن سدیم خون میشود و در نتیجه ابتلا به بیماریهایی مانند پرفشاری خون یا افزایش دفع کلیوی کلسیم شدت مییابد. به همین دلیل توصیه میشود که حتیالامکان محصولات لبنی مانند ماست یا شیر جایگزین مصرف قرهقروت گردد و صرفا بصورت تفننی و به عنوان چاشنی غذا یا نوعی تنقلات از این نوع مواد استفاده شود. اما اینکه مصرف قرهقروت از ابتلا به پوکیاستخوان پیشگیری میکند فقط در حد یک ادعا است و اثر آن در درازمدت روی پوکیاستخوان به هیچ عنوان تحت آزمایشهای علمی قرار نگرفته است. پس، قرهقروت اگر بدون نمک تهیه شده باشد، میتواند بخشی از نیاز روزانه ما به کلسیم را تامین کند اما تاثیر چندانی در پیشگیری از پوکی استخوان ندارد.
ماست ترش
پزشکان در آخرین تحقیقات خود دریافتند، مصرف لبنیات ترش و تخمیر شده مانند ماست، از بیماری سرطان کبد جلوگیری میکند. ماده سیلیلات لاکتوباسلیس در لبنیات تخمیر شده، میتواند کبد انسان را از ابتلا به این نوع سرطان حفاظت کند.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منبع: دنیای تغذیه - الهام امراللهی بیوکی، مشاور تغذیه و رژیمدرمانی