در گذشت پاشایی و تحلیل عجیب بی بی سی

همزمان با درگذشت مرتضی پاشایی که موج گسترده ای از تجمعات و حضور مردم در مراسم تشییع او را به دنبال داشت، بازتاب های زیادی در رسانه های داخلی و تعدادی از رسانه های فارسی زبان خارجی شکل گرفت. در بازتاب اخبار این اتفاق بی بی سی بسیاری از برنامه های خود را با موضوعاتی مرتبط تولید کرد و تحلیل های قابل توجهی در این رابطه ارائه داد که بیشتر آنها نگاهی سیاسی داشت.

بی بی سی علاوه بر اختصاص دادن موضوع برنامه "نوبت شما" به این اتفاق و گفتگو با مردم در کشورهای مختلف در همین برنامه و بخش های خبری خود، قسمت هایی را به گفتگو با جامعه شناسان و تحلیل گران سیاسی اختصاص داد تا این موضوع را تحلیل کنند که چه چیزی منجر به حضور این تعداد شرکت کننده در مراسم تشییع مرتضی پاشایی می شود و علت اصلی محبوبیت کم نظیر او در بین مردم چیست؟

اکثر این تحلیل ها شرایط اجتماعی حال حاضر ایران را دلیلی بر این حضور گسترده مطرح می کند و اینکه دلیل علاقه و استقبال مردم از شعرها و صدای مرتضی پاشایی علتی اجتماعی دارد که با شرایط بحرانی امروز ایران همخوانی دارد.

در بخشی از این تحلیل ها جامعه شناسی می گوید: "از آنجایی که ایران دومین کشور غمگین دنیاست پس مردمش سبک موسیقی غمگین را بیشتر دوست دارند؛ ویژگی ای که هم در صدای پاشایی دیده می شد و هم اینکه در شعرهایش وجود داشت. در واقع این طرفداری از ترانه های او و اتفاقات غمگین، آن چیزی را نمایش می دهد که بر مردم ایران می گذرد. اگر دقت کنید در سال های اخیر داستانها, شعرها و تقریبا تمام آثار هنری روایتی غمگینانه دارد و گویا حرف مردم این است که چیزی که میخواستیم نشد و از این موضوع ناراحت هستند و...."

در بخش دیگری از این تحلیل ها به این نکته اشاره می شود که دولت ایران از هر تجمعی ترس و دلهره دارد و سعی می کند تا آن را به شکلی به خودش ربط دهد تا در این تجمعات علیه دولت اتفاقی رخ ندهد. تجمعاتی که به گفته کارشناسان بی بی سی دولت ایران به شکل های مختلف سعی دارد آن را به خودش نسبت دهد و با پخش تصاویر و صحبت های خانواده او در مورد اینکه شخص مرتضی پاشایی و خانواده او علاقه مند به نظام و عاشق اهل بیت هستند این اتفاقات را از آن خود کند و از واژه "مال خود کردن" استفاده می کند.

تا اینجای ماجرا تقریبا همان بحث ها و اظهارنظرهای همیشگی بی بی سی درباره اتفاقات ایران است اما در ادامه بی بی سی در اصلی ترین بخش خبری خود به عنوان اولین خبر از این اتفاقات یاد می کند و با برقراری ارتباط با یک تحلیل گر، مردم ایران را به دنبال انقلابی دیگر نشان می دهد و تأیید دلیل خود را اینگونه می آورد که زمانی که مصطفی خمینی فوت کرد تجمعات گسترده ای در ایران اتفاق افتاد و همین باعث شکل گیری انقلاب ایران در سال 57 شد. در واقع بی بی سی واکنش به این تجمعات را با اتفاقاتی که در سال 56 اتفاق افتاد مقایسه می کند و معتقد است این تجمعات به معنای این است که مردم به دنبال انقلاب هستند و تجمعاتی که بعد از فوت مرتضی پاشایی اتفاق افتاد شروعی است برای یک انقلاب دیگر در ایران.

اینکه اتفاقات و حواشی به وجود آمده بعد از منتشر شدن خبر فوت مرتضی پاشایی قابل تأمل است و جای فکر دارد مسأله ای است درست که باید آن را در زمانی مناسب و از زوایای مختلف بررسی کرد؛ اما اینکه شبکه بی بی سی یک شبه به این نتیجه می رسد که مردم ایران در پی انقلاب هستند و از این فرصت برای رساندن حرفهایشان استفاده کرده اند موضوعی است که بارها در اتفاقات مختلف از طرف تحلیل گران این شبکه شنیده شده است. تحلیل هایی که در تمام آن ها نارضایتی و اوضاع نامساعد زندگی در ایران نمایش داده می شود.

هنر گردانندگان بی بی سی اینجاست که برای رساندن حرفهای خود و اثبات آنها یکدفعه سراغ موضوع اصلی نمی روند بلکه مسیری را انتخاب می کنند تا با برنامه ریزی و حساب شده از طریق آن به هدفشان برسند. مسیری که خیلی دقیق همه موارد را کنار هم قرار می دهد و دیگر هیچ پرسشی در ذهن مخاطب بی پاسخ نمی ماند. مسئولین بی بی سی این نکته را در نظر دارند که مخاطب خود را مستقیم هدف قرار ندهند و او را مرحله به مرحله با موضوع آشنا کنند تا مخاطب خیلی راحت و سریع تحت تأثیر پیام آنها قرار بگیرد بدون اینکه هیچ واکنش داشته باشد و متوجه این موضوع شود.

در مورد اخبار و حواشی مربوط به فوت مرتضی پاشایی هم این انتخاب مسیر برای رسیدن به هدف، در برنامه های بی بی سی دیده می شود. اینکه از همان لحظه ی اول انتشار خبر فوت آن را منعکس می کنند و در صفحات خود در فضای مجازی از مردم میخواهند تا تصاویر مربوط به مراسم ها و تجمعاتی که به یاد پاشایی برگزار می شود برای آنها ارسال کنند و هر چند دقیقه یکبار انبوهی از تصاویر ارسال شده را منتشر می کنند، و در ادامه تحلیل ها و گفتگوهایی که مرحله، مرحله جلو می رود.

این پرداخت دقیق و حساب شده از طرف بی بی سی از ابتدا با این هدف دنبال می شود که حرف آخر خود را به راحتی بیان کند و برای آن دلایل حساب شده بیاورد که مردم در ایران به دنبال انقلاب هستند!

مطالب مرتبط:

نهانخانه ی شبکه های ماهواره ای

رقص ماهواره برای حجاب و جمعیت !