بررسی رابطه میان موقعیت شهرها و میزان استفاده از انرژی خورشیدی در آن ها

جلسه اول

اهداف جلسه شامل اهداف رفتاری و آموزشی

در این جلسه معماری شهرهای مختلف و ارتباط آن با آب و هوا و ویژگی های منطقه مورد بررسی قرار می گیرد.

هم چنین اشاره ای به شیوه ی مدل سازی می شود.

زمان عملیاتی زمان لازم: 1/5 ساعت

وسایل لازم

پوشه پروژه

کامپوتر

عکس های معماری های شهری

روند کار

در این جلسه معماری شهر های مختلف و ارتباط آن با آب و هوا و ویژگی های منطقه مورد بررسی قرار می گیرد.کار را از محله خود شروع کنید. از بچه ها بپرسید در جایی که زندگی می کنند،خانه ها به چه ترتیبی در کنار یکدیگر قرار می گیرند.آیا این نوع چیدمان از نظم خاصی پیروی می کند ؟آیا تا به حال شهر خود را از بالا دیده اید؟به نظر شما معماران شهر ما چه اصولی برای ساختن شهر ، دنبال می کنند؟

- برای دیدن عکس های مشابه به عکس های "کتاب اول" رجوع کنید- همچنین می توانید در سایت گوگل نام شهر مورد نظر خود را تایپ کرده و آیکن search را فشار دهید.

شهر های ما چه طور ساخته می شوند؟ اگر قرار باشد شما یک شهر بسازید خانه ها را چطور در کنار یکدیگر قرار می دهید؟ برای مثال می توانید عکس چند شهر را در اختیار آنان قرار دهید و در مورد آنها بحث کنید . در مورد هر عکس از آنها بخواهید پس از مشاهده ی دقیق شهر مورد نظر ارتباطی بین شیوه ی ساخت و شرایط محل (از جمله آب و هوا ، شیوه ی زندگی مردم و ... ) حدس بزنند.

مثلا شکلهای زیر ، نمایی از شهر ماسوله است.

از دانش آموزان بپرسید این شهر در کدام منطقه قرار دارد ، ذهن دانش آموز را به شرایط آب و هوایی منطقه جلب کنید . از آنها بخواهید نوعی ارتباط بین معماری شهر و آب و هوا حدس بزنند. در ماسوله واحدهای ساختمانی تشكیل دهنده بافت تاریخی شهر به گونه ای ساخته شده است كه باعث می شود تمام خانه ها زنجیر وار به هم پیوسته باشند. بام هر منزل در ماسوله متمایل به كوه ساخته می شود. توجه دانش آموز را به موارد فوق جلب کنید و از آنها بخواهید در باره ی علت این معماری ، با یکدیگر بحث کنند و حدس های خود را در کلاس مطرح کنند.

نگران پاسخ سوال ها نباشید ، این همان چیزی است که ما می خواهیم در پایان پروژه به آن برسیم-البته توجه کنید که ما تنها یک فاکتور را بررسی می کنیم و آن هم ارتباط معماری با ذخیره سازی انرژی خورشید است.

علاوه بر ماسوله شهر بم نیز می تواند به عنوان یک الگوی شهر سازی به دانش آموز معرفی گردد . در باره ی شهر بم نیز روند پرسش و پاسخ را به همین طریق ادامه دهید.خوب است مشخصات آب و هوایی هر کدام از مناطق آب و هوایی را جداگانه روی تخته بنویسید . سپس ویژگی های معماری شهری را کنار آنها اضافه کنید. اگر دانش آموزان به ویژگی مهمی اشاره نکردند، خودتان آن را یارآوری کنید. به این ترتیب دانش آموز راحت تر می تواند در مورد دلایل شکل خاص شهر بحث کند.

شهر بم در منطقه ی دشت و بین رشته کوه قرار دارد.دو نوع آب و هوای سرد و کوهستانی وگرم و خشک بر این منطقه حاکم است . برای اطلاعات بیشتر در باره ی شهر می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید : .http://www.kermanmiras.org/places/arg_bam.htm

الگوی بعدی ما می تواند شهر تهران باشد. نقشه های شهر تهران را در آدرس http://map.ketabeavval.ir/ بیابید . در مورد تهران نیز نوع چیدمان منازل را مورد بررسی قرار دهید. توجه به مکان برج ها در تهران ، یا شهر های دیگر، و تاثیر آنها بر منازل اطراف می تواند جالب باشد.

شهر دیگری که معماری آن بسیار قابل توجه است ، شهر یزد است.عکس های زیر را به دانش آموزان نشان دهید.

در شهر یزد یک نکته ی بسیار جالب وجود دارد. به نظر شما اگر بخواهیم شهری با سایه های زیاد داشته باشیم چه باید کرد. خوب جواب اول: خانه هایمان را بلند بسازیم.اکنون تصاویر مربوط به شهر را مرور کنید. به خصوص شکل یزد شماره ،جالب است، نه ؟؟ معماری کلی شهر تخت است ولی در داخل هر خانه سایه افتاده !!!! اگر شما معمار شهر یزد بودید چه می کردید؟ در مناطق کویری بهتر است نزدیک زمین باشیم یا به سمت آسمان برویم؟؟؟

خوب برگردیم سر کار خودمان .ما می خواستیم تاثیر خورشید را بررسی کنیم.پس باید یک شهر بسازیم،خورشید را در مقابل آن قرار دهیم و شهر هایمان را با یکدیگر مقایسه کنیم. چه پروژه ی بزرگی !!!! باید شهر بسازیم؟؟؟؟

از دانش آموزتان در این باره سوال کنید.به نظر شما چطور می توان این موضوع را بررسی کرد؟؟؟باید شهر بسازیم؟؟؟پاسخ : بله!!!، نگران نباشید، شهر ما کوچکتر از آن است که تصور می کنید!!!

شما معماران شهر ما هستید، اگر 20 خانه در اختیار داشتید چه طور شهر خود را می ساختید؟ مثلا قرار است با 20مکعب مدلی از شهر ماسوله بسازید!چند ردیف از خانه ها را روی یکدیگر می گذارید؟ در هر ردیف چند خانه قرار می دهید؟ برای ساختن یک شهرک با 20 مکعب خود چه می کنید؟ یک کوچه می سازید؟دو کوچه پشت سر هم؟ یا روبروی هم؟ کدام یک از این حالت ها بهتر می تواند ساختار یک شهرک را نشان دهد؟

چند پیشنهاد برای ساختن مدل های شهری:

بهتر است مدل ما ساده باشد، جای خانه ها چه می گذارید. مکعب های مقوایی با اضلاع 5 سانتی متر چطور است؟ بهتر نیست برای خانه ها پنجره هم بگذاریم؟ اینطور واقعی تر به نظر می رسند. مثلا پنجره های 1×1سانتی متری در یک مکان مشخصی از خانه ها. برای آنکه هر پنجره نقش هدایت گرمایی را ایجاد نکند، روی آن را با نایلون بپوشانید. اگر مکعب هایمان سیاه باشند، انرژی بیشتری جذب می کنند، شاید بدین طریق جواب بهتری بگیریم...- به یاد دارید همیشه می گفتند زمستان ها لباس های تیره بپوشید، تابستان روشن - مکعب هایی که براق اند خیلی نور را منعکس می کنند، پس از مقواهای مات استفاده کنید.

نکته : در طرح درس ها دو نوع تکلیف وجود دارد. این تکالیف باید در طی هفته انجام شود. تکالیف عملی که مختص دانش آموزان است، با نام انجام دهید در متن آمده است و باید سر کلاس بیاورند و نوع دوم تکالیفی است که به صورت سوال مطرح شده که پاسخ به آن را معلم قبل از شروع جلسه ی بعدی برای ما ارسال می کند و دانش آموزان در جلسه ی بعد به معلم خود تحویل می دهند. این تکالیف با نام فکر کنید مشخص شده است. برای ارتباط پویاتر حتما پاسخ دانش آموزان به این سوال ها را نیز پس از پایان هر جلسه برای ما بفرستید. از دانش آموزان بخواهید در پایان جلسه مجموعه ی پاسخ های خود را بنویسند و پس از آنکه آن ها را تائید کردید، برای ما ارسال کنید. پاسخ به این سوالات عموماً در جلسه ی پس از طرح آن آمده است.

فکر کنید:

به سوال هایی که پرسیدیم فکر کنید.از بچه ها بخواهید تا جلسه ی بعد به آن ها فکر کنند و نتیجه را برایتان بیاورند. شما نیز جوابتان را قبل از جلسه ی دوم برایمان بفرستید.

انجام دهید:

برای جلسه ی آینده هر نفر 20 مکعب بسازد،سپس با این 20 مکعب مدل شهر خود را درست کند،به یاد داشته باشید مدل بچه ها با هم متفاوت باشد اگر یکی ماسوله را می سازد، حتما نفر بعدی شهر دیگری را مدل کند، مثلا بم یا یک شهرک مسکونی. در ضمن به بچه ها بگویید مدل های خود را به دوستانشان اطلاع ندهند.آن ها باید مدل هایشان را طوری بسازنند که دیگران با نگاه کردن به آن بتوانند تشخیص دهند این مدل چه شهری است. این فاکتور مهمی است. در ضمن هر نفر باید بتواند توضیح بدهد با چه معیاری شهرش را ساخته است.