تبیان، دستیار زندگی
سال های گذشته تغییرات زیادی در نامگذاری فرزندان ایرانیان رخ داده است؛ این روزها بسیاری از والدین ترجیح شان این است که اسم بچه شان را یک نام خاص بگذارند؛ برای همین سازمان ثبت احوال پر شده از نام هایی که شبیه هیچ نام دیگری نیست.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اسم شما نشانه شخصت شماست!

سال های گذشته تغییرات زیادی در نامگذاری فرزندان ایرانیان رخ داده است؛ این روزها بسیاری از والدین ترجیح شان این است که اسم بچه شان را یک نام خاص بگذارند؛ برای همین سازمان ثبت احوال پر شده از نام هایی که شبیه هیچ نام دیگری نیست.

فرآوری: طاهره رشیدی - بخش اجتماعی تبیان
شناسنامه

کمتر پیش می آید که با دیدن یک فرد پرسشی درباره نام او نشود. شنیدن بعضی نام ها دیگران را می خنداند، متعجب می کند یا به تامل وامی دارد. نام ها می توانند صاحبانشان را سربلند کنند یا برژس موجب خجالت و سرافکندگی شان شوند، اما نباید فراموش کرد وجه مشترک همه نام های نیک و بد، والدین و بزرگ ترهایی هستند که آنها را روی فرزندان تازه متولد شده شان می گذارند.

هر پدر و مادری دوست دارد فرزندش نامی نیک داشته باشد و شاید به همین دلیل است که بسیاری از والدین در انتخاب نام نیکو حساسیت زیادی به خرج می دهند و روزها و ماه ها برای انتخاب نام مناسب وقت صرف می کنند.

برخی والدین بر کم تکرار بودن نام هم تاکید دارند و ترجیح می دهند نامی انتخاب کنند که فراوانی کمتری داشته باشد؛ همین امر باعث شده که شاهد اسامی عجیب و غریبی باشیم که گاهی به گوش می رسد. در پایگاه اطلاعات جمعیتی کشور 420 هزار عنوان نام وجود دارد که 220 هزار عنوان دخترانه و 200 هزار عنوان پسرانه است. تنوع نام های دخترانه که برگرفته از 20 الگوی توصیفی، دینی مذهبی، ملی باستانی، قومی، منطقه ای، ترکیبی، نام گل ها، طبیعت، حیوانات زیبا، پرندگان، کوه ها و رودها و نام موجودات خیالی و تاریخی است؛ بیشتر از نام های پسرانه است، این در حالی است که تعداد 14 الگو برای نامگذاری پسر ها وجود دارد. اول از همه والدین باید توجه کنند اسمی انتخاب کنند که از روی آن بشود جنسیت کودک را شناخت، نه این که اسمش را بگویند و بعد افراد بپرسند دختر است یا پسر! مسلما این نام در شکل گیری هویت جنسی کودک موثر است.

نامی که برای کودک برمی گزینند می تواند شخصیت فردی و اجتماعی وی را تحت تاثیر قرار دهد چراکه نخستین آهنگ آشنا برای کودک نام اوست و اثر بسزایی در شکل گیری اندیشه و آینده کودک دارد.

ژابیز؟ کدام ژابیز؟

برخلاف دهه های قبل که مردم برای نام گذاری نوزادان اکثرا به دنبال نام های "متداول" بودند، در سال های اخیر به دنبال نام هایی "متمایز" هستند.

مساله فقط خجالت کشیدن افراد از اسم های عجیب و غریب شان نیست، والدین برای نامگذاری کودک تا آنجا باید دقت داشته باشند که کودک در سنین متفاوت نه از معنی اسمش و نه از آهنگ آن، خجالت نکشد یا اسم های بدون معنایی که تهی و بدون پشتوانه فرهنگی است برایش انتخاب نکنند

مثلا اگر در دهه 70 امیر علی ها وکورش ها زیاد بودند و در دهه 80 پارساها و ایلیاها، در این سال ها نوبت به پادرا و هیراد و رشان و ... رسیده است. ظهور این جریان در سال های اخیر موجب شده که مردم در نامگذاری به دنبال واژه های جدید باشند، واژه هایی که قبلا خیلی مورد استفاده قرار نمی گرفته و به دلایلی بخشی از والدین علاقه دارند که از این اسامی برای فرزندانشان استفاده کنند. این نوع نام ها را در سازمان ثبت احوال اسم های نو پدید می گویند که از چند منبع وارد پروسه نامگذاری شده اند.

اسم هایی که افراد از داشتن آنها خجالت می کشند

ویلا، سماور، شناور، چرت، نخواسته، حقیر، نوشابه و اسکناس، بخشی از نام هایی عجیب و غریبی هستند که در سال های اخیر با درخواست صاحبان آنها اقدام به تعویض نام در شناسنامه شده است.

اکنون در سازمان ثبت احوال 3737 نام پسرانه و 3812 نام دخترانه قابل تغییر وجود دارد که هر شخصی نامش در آن باشد بلافاصله به اسم مناسب، قابل تغییر است. البته ممکن است اسمی در این فهرست ها نباشد، اما از دید ثبت احوال قابل تغییر باشد که در این باره فرد باید دنبال مجوزهای لازم باشد.

مساله فقط خجالت کشیدن افراد از اسم های عجیب و غریب شان نیست، والدین برای نامگذاری کودک تا آنجا باید دقت داشته باشند که کودک در سنین متفاوت نه از معنی اسمش و نه از آهنگ آن، خجالت نکشد یا اسم های بدون معنایی که تهی و بدون پشتوانه فرهنگی است برایش انتخاب نکنند که در بزرگسالی به طور دایم مجبور به توضیح درباره اسمش شود.

موقع انتخاب اسم به این مساله دقت کنید که نام انتخابی در حالت عامیانه و کوتاه شده چه صورتی به خود می گیرد. گاهی اوقات یک اسم متناسب زیبا با کمی تغییر تبدیل به یک اسم نامتناسب با معنای بد می شود. دسته ای از افراد هستند که برای زنده نگاه داشتن یاد و خاطره عزیزانشان برای نامگذاری فرزندانشان از اسامی آنها استفاده می کنند؛ هر چند که شاید بعضی از آن اسامی در زمان حال دیگر هیچ طرفداری نداشته باشد. زنده نگه داشتن نام اعضای متوفی فامیل باری است که بر دوش کودک نهاده می شود. نام انتخاب شده برای نوزاد توقعات والدین را نمایان می سازد. آنها می خواهند و می کوشند همه صفات نیکوی فرد فقید خانواده در فرزندشان متجلی شود. باید توجه داشته باشیم که قرار نیست آدم ها ادامه دهنده راه و مشی یکدیگر باشند. اگر نام کودک نماد قدرت، بی باکی یا قهرمانی باشد و او فاقد چنین خصایصی، ممکن است در طول سال های کودکی همواره در معرض سرکوفت خانواده یا دیگران قرار بگیرد. از طرف دیگر اسم هایی که چیزی یا کسی را یادآوری می کند ممکن است در بزرگسالی یا حتی از دوران مدرسه رفتن برای افراد مشکل آفرین باشد، مثل نام رستم که هر چند یکی از نام های فاخر شاهنامه و برخوردار از پشتوانه فرهنگی و اسطوره پهلوانی و قدرت است؛ اگر روی یک پسر بچه نحیف و لاغر گذاشته شود، ممکن است باعث شود توسط همسالان دیگر به سخره گرفته شود و همین طور بعضی نام های دیگر مثل زیبا، ماهرو و... .

نامی که برای کودک برمی گزینند می تواند شخصیت فردی و اجتماعی وی را تحت تاثیر قرار دهد چراکه نخستین آهنگ آشنا برای کودک نام اوست و اثر بسزایی در شکل گیری اندیشه و آینده کودک دارد

اگرچه نتایج یک پژوهش صورت گرفته در حوزه نام ها نارضایتی بیشتر انسان ها از اسم شان را نشان می دهد، اما بیشتر شرکت کنندگان در نظرسنجی اعلام کرده اند باوجود نارضایتی از اسم، اگر حق تغییر نام شان را داشته باشند، ترجیح خواهند داد از این حق استفاده نکنند. آنهایی هم که تمایل به تغییر اسم داشته اند، کسانی بوده اند که به دلیل نوع نام شان متحمل فشار شده اند. بچه ها در برابر تفاوت ها، دقیق و بی ملاحظه هستند. همچنین آنها در مقاطعی معین نسبت به اسامی مردانه و زنانه مرزبندی های خلل ناپذیری در ذهن دارند؛ از همین رو وقتی کودکی از یک جنس معین را می بینند که در نظر آنها نام جنس مخالف را بر خود دارد، دست به استهزای وی می زنند. داشتن نام های خارجی نیز ممکن است باعث خندیدن و مسخره شدن از طرف دیگران شود، هرچند چند سالی است استفاده از اسم هایی مانند رابرت، الیزابت و جورج ممنوع است و اگر کسی هم این اسم ها را داشته باشد بلافاصله بعد از تقاضا به اسامی ایرانی اسلامی تغییر می کند و همین طور بعضی نام ها که بسیار مورد علاقه افراد بوده ، اما شاید خیلی ها هنوز نمی دانند معنی خیلی جالبی ندارد مثل نام شیما که به معنی زن خال دار است و جزو اسامی قابل تغییر بوده و دیگر با گذاشتن آن موافقت نمی شود.

سازمان ثبت احوال این حق را برای افرادی که نام نامناسب دارند قائل شده که بتوانند در اسرع وقت نامشان را تغییر دهند؛ اگر اسم شان جزو فهرست اسم هایی باشد که در ثبت احوال قابل تغییر قید شده راه ساده تری پیش رو دارند، با مراجعه به سازمان ثبت احوال می توانند نام خود را تغییر دهند، اما اگر نامشان در این فهرست نباشد راه دشوارتری پیش رو دارند.


منابع : افتاب / روزانه / شگفتی ها