تبیان، دستیار زندگی
زورخانه جای نیکان ، پاکان و مکتب فتوت و جوانمردی است .زورخانه بنایی است مسقف که در وسط آن گودی کنده شده و در اطراف این گود ، غرفه هایی برای نشستن تماشاچیان و کندن لباس و گذاشتن آلات و اسباب ورزشی بنا گردیده است ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تاریخ ورزش باستانی ایران


زورخانه جای نیکان ، پاکان و مکتب فتوت و جوانمردی است .زورخانه بنایی است مسقف که در وسط آن گودی کنده شده و در اطراف این گود ، غرفه هایی برای نشستن تماشاچیان و کندن لباس و گذاشتن آلات و اسباب ورزشی بنا گردیده است ...

تاریخ ورزش باستانی ایران

تاریخ ورزش و برگزاری مسابقات ورزشی در ایران باستان آنطور كه باید و شاید روشن و آشكار نیست. زیرا اعمال نابخردانه برخی پادشاهان و اعمال آنها باعث به آتش كشیدن كتابخانه‌ها و معدوم كردن بسیاری از آثار قدیمی ایران گردیده است. اما منابع محدودی مانند اوستا، سنگ نوشته‌ها، حجاریها، مسكوكات و برخی از كتابهای ادبی و تاریخی وجود دارد.ورزش ایران در بعضی بخشها از قدمت بیشتری نسبت به ورزش یونان برخوردار است. در یونان باستان بازیهای المپیك شامل دویدن، كشتی، مشت‌زنی، اسب دوانی، ارابه‌رانی و پنجگانه بود. اما در ایران ضمن اینكه بعضی از این ورزش‌ها سابقه بیشتری دارد، ورزشهایی مثل تیروكمان، قایق‌رانی و ... رایج بوده است.

اما در خصوص تاریخچه ورزش در ایران باید گفت: در میان کشورهای مشرق زمین، بی گمان ایران تنها کشوری بود که در نظام تعلیم و تربیت خود بیش ترین الویت را به ورزش و تربیت بدنی داده بود، در حالی که چینیان به امر ورزش و تربیت بدنی توجه چندانی نداشتند و هندوان نیز پرورش تن و فعالیت های بدنی را گاه مذموم هم می دانستند، ایرانیان به اهمیت و ارزش توانایی و سلامتی بدن به عنوان وسیله بسیار مهمی برای فراهم آوردن ارتشی سلحشور و پیروزمند، پی برده بودند.

هرودوت ، مورخ مشهور یونانی می نویسد: »ایرانیان از پنج سالگی تا بیست سالگی سه چیز را می آموختند: 1- سواری 2- تیر و کمان 3- راستگویی«.

درمورد بررسی ریشه ها و بنیادهای تاریخی ورزش های زورخانه ای پس از انقلاب مشروطیت پژوهش های چندی انجام شده است كه از میان این پژوهش ها به موارد زیر پرداخته می شود. تاریخ ورزش باستانی ایران زورخانه به قلم مرحوم زنده یاد پرتو بیضایی كاشانی می پرتو بیضایی درخصوص علت این پژوهش اشاره داشته "در سنوات اخیر. ( 1337 ) و از تاریخی كه حیات ورزش باستانی تجدید شد بارها مشاهده گردید اشخاص علاقمند، تاریخ ورزش باستانی و چگونگی آن را جست وجو می كنند از هنگامی كه در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم كه ورزش های جدید در كشور معرفی شد و رواج یافت، نامیدن ورزش باستانی به عملیات زورخانه یی، رایج شد. این نام احتمالاً از نما و شمای عمومی آن برداشت شده مثل شلوار چرمی و آیین های كشتی پهلوانی و اسباب و آلاتی مثل میل كه به گرز و كباده كه به كمان و سنگ كه به سپر سربازان ایران در دوره باستان می ماند، و ضرب كه مانند طبل وسیله ای برای تهییج سربازان در هنگام جنگ بوده است".

هرودوت،مورخ مشهور یونانی می نویسد: «ایرانیان از پنج سالگی تا بیست سالگی سه چیز را می آموختند: 1- سواری 2- تیر و کمان 3- راستگویی»

وی در باره کتاب خود می گوید:"تاریخ ورزش باستانی ( زورخانه ) که از نظر خوانندگان می گذرد موضوعی است که کمتر راجع به آن چیزی نوشته شده است. در حقیقت جای چنین تالیفی در بین آثار معاصر خالی بوده است. در سالهای اخیر که بنا به اراده مردان ورزش دوست، حیات این ورزش تجدید گردیده علاقمندان به این همواره انتظار داشته اند اثری که معرف این سنت ایرانی باشد تالیف و ضمن شناسانیدن آن به دنیای حاضر، آداب و مراسم و اصطلاحات فنی و اسناد مربوز به آن چاپ و از دستبرد ایام محفوظ بماند . یکی از علاقمندان به این اقدام خود اینجانب بودم زیرا به عقیده اینجانب تنها کشوری که ورزشکاران آن از مجموع مبادی اخلاق و سلوک، طریقتی خاص برای خود بوجود آورده اند، کشور عزیز ما است که ارکان ورزشی آن بر اصول جوانمردی و ادب و صفای ظاهر و باطن گذاشته شده و دریغ بود این اصول و مبانی در زوایای خاطر اهل اطلاع مکتوم بماند و دنیای کنونی از آن بی خبر باشد"

تاریخ ورزش باستانی ایران توسط انتشارات زوار منتشر شده است.

فرآوری: بهمن اسدی

بخش ورزشی تبیان


منابع : سایت فدراسیون ورزش های باستانی / زور خانه