مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب

شهر کتاب، شهر روشنایی (٥)

در این مسیر پنجمین چراغ را با کتاب " مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب " تالیف : دکتر وحید قبادیان از انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی چاپ هفتم 1386 برمی افروزیم .این کتاب شامل 191 صفحه که در 2000نسخه و به قیمت 34000 ریال به چاپ رسیده است.

ساختار کتاب بعد از طی کردن درآمد ، پیشگفتار و مقدمه مولف ، به بخش اول معماری مدرن میرسد که درون خود چهار فصل را به این ترتیب شامل می شود : فصل اول مدرنیته ، فصل دوم معماری مدرن اولیه ، فصل سوم معماری مدرن متعالی و در آخر معماری مدرن متاخر را بررسی و تحلیل میکند .در بخش دوم این کتاب معماری بعد از مدرن تشریح میشود که دراین بخش هفت فصل با عناوین زیر تدوین شده است.فصل پنجم پست مدرنیته ، فصل ششم معماری پست مدرن ، فصل هفتم معماری های تک – اکو تک ، فصل هشتم معماری نئوکلاسیک ، فصل نهم معماری دیکانستراکشن ، فصل دهم معماری فولدینگ و آخرین فصل این کتاب فصل یازدهم معماری پیدایش کیهانی – غیر خطی میباشد که با بیانی گویا و ساده نگاشته شده است.

مقدمه مولف

آشنایی ما ایرانیان با معماری غرب به حدود صد و پنجاه سال قبل ، یعنی اوایل سلطنت ناصر الدین شاه ، می رسد . از این زمان است که اولین نمونه ساختمان هایی که در آ« عناصیری از معماری غرب استفاده شده بود در تهران ظاهر شد.و از همین زمان است که فرنگ رفته ها با انواع و اقسام سوغات و آلات جدید و بدیع به کشور بازگشتن . گراورها و عکس های کاخ ها و بناهای زیبا در غرب از جمله سوغاتی ها بود که همواره به کشور آورده می شد و به صورت الگو مورد استفاده معمارباشی ها قرار می گرفت.

باید اذعان نمود که در طی صد و پنجاه سال و درگیر شدن هرچه بیشتر ما با معماری غرب ، ارتباط ما با آن معماری همواره به صورت شکلی بوده و نه مفهومی .همیشه آنچه که عیان و واضح بوده ، شکل ها ، گراورها و عکس های ساختمان های غربی بوده که به ایران می آمده و آنچه که غایب بوده ، مبانی و مفاهیمی بوده که این بناها براساس آن شکل می گرفته است.

کتاب حاضر تلاش و کوششی در جهت تبیین این مبانی و مفاهیم است.به نظر نگارنده ، شرط ارتقا معماری ایران و ورود به حوزه فکری در حیطه فرهنگی کشور و مطرح شدن در سطح معمتری بین المللی ، در گرو توجه به زیربناهای فکری در معماری امروز خود و منابع الهام آن است.معماری ما در صورتی می تواند از خوش نشینی و حاشیه نشینی خارج شود که حرفی و مطلبی برای ارائه داشته باشد و بتواند در پیشبرد قافله فرهنگی کشور ، عاملی راهگشا باشد .

اگرچه ذکر این نکته ضروری است که مبانی فکری معماری غرب ، جملگی مباحثی ثابت و قطعی نیستند و در هردوره ای ، اصول دوره گذشته نقد و یا نفی شده است، ولی باید توجه داشت که مزیت آشنایی ببا آنها ، آشکار شدن تفکرات درورای اشکال زیبا است.به علاوه این اشنایی باعث مطرح شدن سوالات در مورد مبانی معماری معاصر ایران و احتمالا تبیین اصول فکری آن خواهد شد.

مبحث اصلی این کتاب ، تحولات در معماری غرب در طی یک صد سال گذشته یعنی عمدتا قرن بیستم میلادی و ریشه ها و زمینه های وقوع این تحولات است.در این رابطه کتاب به دو بخش تقسیم شده .بخش اول معماری مدرن و بخش دوم معماری بعد از مدرن است.هر بخش ابتدا با بحث فلسفی آغاز شده است.در بخش اول ابتدا مدرنیته و اصول فکری و تبلور اجتماعی ان مطرح شده و متعاقب ان معماری مدرن ، که از تبعات مستقیم عصر مدرن بوده ، مطرح گردیده است.معماری مدرن به سه دوره اولیه ، متعالی و متاخر تقسیم شده که زمینه های فکری ، طرح های معماری و معماران شاخص هر یک از دوره ها مورد بحث و شرح واقع شده است.بخش دوم به معماری بعد از مدرن اختصاص دارد.این بخش نیز مقدمتا با بحث فلسفی این دوره ، که همان پست مدرنیته است ، آغاز شده است. درپی آن مکتب ها و سبک های مختلف معماری که حاصل شرایط زمانی و مکانی این دوره در غرب بوده عنوان گردیده است.

کتاب حاضر حاصل بیست سال تحقیق و تدریس در زمینه معماری خصوصا تدریس دروس معماری معاصر و زبان تخصصی در دانشگاه هاسی مختلف بوده است.امید است این کتاب در جهت تبیین مبانی فکری معماری معاصر غرب و تغییر جهت معماری ما از یک معماری شکلی به سمت یک معماری مفهومی راه گشا باشد.

علی طهرانچی

کارشناس ارشد شهرسازی

بخش محیط شهر تبیان

مطالب مرتبط :

بوطیقای معماری