ایده ی برگزیده علوم اجتماعی

نهمین دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان

نهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. همچون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: بررسی نقش تفکر انتقادی در زندگی انسان ها

نام ارایه دهندگان: سویم سلیمانی

زمینه و نوع پروژه: علوم اجتماعی- تحقیقاتی

درجه سختی: دشوار

جهانی که ‌ما انسان ها در آن‌ زندگی می کنیم، محلی است برای دیدن، شنیدن، خواندن و تبادل نظر که باید برای سازگار شدن با محیط و همین ‌طور با پدیده‌هایی که‌ واقعیت نامیده می‌شود، وارد شبکه‌های ‌ارتباطی وسیعی شد؛ بنابراین لازم ‌است که‌ واقعیت ها شناخته، فهمیده و به‌عنوان تجربه تفسیر گردند.

تفکر همیشه‌ در ارتباط با موقعیت ها، اشیا، اشخاص و واقعیت ها بوده و از طریق‌ درک کردن آن ها شکل می گیرد. افراد همیشه در ارتباط با امور روزانه خود فکر می کنند، ولی همواره مسایل و مشکلات خود را نمی‌توانند حل نمایند.

آنچه‌ مهم‌ است کیفیت تفکر و همین‌ طور ارتباط بین تفکر و عمل می باشد‌. تفکر، تلاش سنجیده‌ای ‌است که ‌درجهت شکل دادن، بیان و تکوین مداوم جملات نامفهوم ذهنی صورت می گیرد. از آنجا که کیفیت آینده فرد و جامعه به کیفیت تفکر فرد و افراد آن جامعه بستگی دارد، لزوم توجه به تفکر احساس می گردد. در هر جامعه‌ای‌ ارزش های ‌اولیه و فرهنگ خاصی وجود دارد که ‌برتفکر افراد اثر می گذارد؛ بنابراین جوامع مختلف انسانی به ‌دلیل عقاید و نگرش های متفاوت دارای تفکر زمیـنه‌ای متفاوتی نیز می‌باشند‌.

به منظور آشکارسازی مفاهیم، ارزش ها و رفع پیچیدگی های موجود در جهان امروز، انسان ها نیازمند یادگیری تفکر به ‌طور علمی و منطقی می باشند تا زبان فرهنگی مشترکی یافته و واقعیت های خاص را به طور مشترک تجربه نمایند؛ بنابراین براساس نحوه اندیشیدن، نیاز به روش های خاصی برای تفکر مطلوب می باشد. تفکر مطلوب شامل ارزیابی کیفیت (تفکر انتقادی) و نیز تولید چیزهای بدیع است.

تفکر انتقادی شامل جستجوی دلایل، استفاده ‌از منابع معتبر و ذکر آن ها، در نظر‌گرفتن‌ کل‌ موقعیت، توجه به نکات اساسی ‌و ‌غیره می‌باشد. تفکر خلاّق دارای جنبه‌هایی چون‌ داشتن میل شدید‌ درباره‌ هدف مشخص، رفع محدودیت‌های دانش و استعدادهای خود، ارزیابی درونی و غیره ‌است.

بهترین راهکار درجهت کسب مهارت‌های تفکر انتقادی و خلاق و همین‌طور ترویج ‌آن، ‌استفاده ‌از روش تحقیق در تمام مطالعات انسانی‌ است؛ در نتیجه می‌توان گفت که برای ارتقا و ترویج علوم و فرهنگ انسانی نیاز به بهبود تفکر از طریق آموزش روش‌های تفکر بوده تا با جلوگیری از خطاهای ‌ادراکی، امنیت و سلامت روانی و جسمانی بر جوامع ملل سایه گستراند.

اصولاً انتقاد کردن به منظور اصلاح یک گفتار یا نوشتار کار سختی به نظر می رسد ولی باید بگوییم که این کار شدنی است. اگر اصول انتقاد کردن را یاد بگیریم. و اصلاً انتقاد به شیوه ی صحیح در سازندگی افراد و جامعه بسیار مفید است.

دانش پژوهان بیان می کنند در تفکر انتقادی و سازنده باید اصولی را رعایت کنیم. فرض کنیم قصد داریم به برنامه های بازرگانی و تبلیغات تلویزیونی نقد کنیم یا قصد داریم پدیده ی کنکور را زیر سوال ببریم. به نظر شما آیا درست است که با توهین کردن و استفاده از کلمات خشن برخورد نماییم؟ مسلماً خیر.

علم جامعه شناسی، آن هم از نوع انتقادی اش به ما می آموزد که چگونه با استفاده از تکنیک ها و تاکتیک های صحیح به نقد یکدیگر بپردازیم.

در این تحقیق به بررسی این شیوه ها پرداخته می شود. برای مثال وقتی یک دانشمند مقاله ای را می نویسد و دانشمند دیگری از این مقاله خوشش نمی آید راهش این است که در جواب او مقاله ای وزین بنویسد و به این شیوه راهگشایی کند.

این پژوهش توسط دانش آموزان مدرسه فرزانگان 9 انجام شده است.