عزاداری بدعت نیست!
در قرآن در مورد عزاداری و سوگواری داشتن برای مظلوم آیه داریم و باید بدانیم آن هایی که این اعمال عزاداری را بدعت می دانند در واقع سواد ندارند.
گرامیداشت یاد مظلوم در قرآن
خدا اول روضه خوان است. برای دخترهای مشرک روضه خوانده است. چون در زمان جاهلیت مشرکین دخترانشان را زنده به گور میکردند.
آیه با یک ریتم ویژه نازل شد: «إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ، وَإِذَا النُّجُومُ انكَدَرَتْ، وَإِذَا الْجِبَالُ سُیِّرَتْ، وَإِذَا الْعِشَارُ عُطِّلَتْ» (تکویر/1-4)
خاصیتی که ریتم دارد ، این است که طرف خوب تشنه شود. مثل اینکه کسی وارد میشود بگویی: اگر فردا آمدم، اگر فردا چنین شد. اگر فردا... اگر فردا... میگویم: خوب بگو. باقیاش را بگو.
اگر چنین شد، اگر چنین شد، اگر... اگر... بعد روضه میخواند. میگوید: «وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ، بِأَیِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ» (تکویر/8 و9) این دختر چه گناهی کرده که او را کشتی؟
مسلمانها که دختر در گور نمیکردند. مشرکین دختر را در گور میکردند. ولی خدا برای دختر مشرک روضه خوانده است، ولو مشرک است اما مظلوم است.
از این آیه فهمیده می شود که جامعه باید به نفع مظلوم فریاد بکشند.
آقایان وهابی شما میگویید: در قرآن عزاداری نداریم. خداوند در سوره «إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَت» برای دختر مظلوم ولو مشرک هم هست، میگوید: «بِأَیِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ». بهترین آیه است و دلیل بر این است که انسان باید مظلومیتها را فریاد بکشد. این برای مشرکین.
اما برای مومنین؛ در سورهی بروج خداوند برای مومنین میگوید: «وَ السَّماءِ ذاتِ الْبُرُوج» (بروج/1) قسم به آسمان با ستارهها. «وَ الْیَوْمِ الْمَوْعُود» (بروج/2) قسم به روز میعادگاه و قیامت. «وَ شاهِدٍ وَ مَشْهُود» (بروج/3) بعد که قسم میخورد میگوید: «قُتِلَ أَصْحابُ الْأُخْدُود» (بروج/4) اخدود به معنی دره است. مرگ بر اصحاب دره.
اصحاب دره چه کسانی بودند؟
یک دره پر از آتش درست کردند. مومنین را در آتش میانداختند، مینشستند و سوخته شدن مومنین را با چشم تماشا میکردند. اینها مظلوم بودند؛
«النَّارِ ذاتِ الْوَقُود» (بروج/5) یک آتش شعلهور راه انداختند، «إِذْ هُمْ عَلَیْها قُعُود» (بروج/6) سر دره نشستند، «وَ هُمْ عَلى ما یَفْعَلُونَ بِالْمُوْمِنینَ شُهُود» (بروج/7) شاهد سوختن مومنین بودند.
جرم این ها چه بود؟
«وَ ما نَقَمُوا مِنْهُمْ إِلاَّ أَنْ یُوْمِنُوا بِاللَّهِ الْعَزیزِ الْحَمید» (بروج/8) گناه اینها این بود که ایمان آوردند.
مظلوم یابی ارزش است و ما کار به شیعه و سنی نداریم. شیعه استدلال خودش را دارد. سنی هم راه خودش را میرود. اما هرکس مظلوم شد، باید به نفع او فریاد زده شود.
امیرالمومنین فرمود: «كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْنا» (نهجالبلاغه/ص421) به نفع مظلوم باشید. نمیگوید: «كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ المومن عَوْنا».
حقوق انسانی در فرهنگ اسلامی
ما خیلی از جاها شرط ایمان نداریم. مثلاً در مورد فقیر میگوید: «وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَر» (ضحی/10) فقیری میآید و چیزی میخواهد بدهید. نگو: تو ایمان داری؟ نماز میخوانی؟
چه کار به ایمان او داری؟ گرسنه است، به او بده. قرآن نمیگوید: «وَ أَمَّا السَّائِلَ المومن فَلا تَنْهَر». ما در زکات هم داریم به مومن بدهید و هم داریم به غیر مومن بدهید. «وَ الْمُوَلَّفَةِ قُلُوبُهُم» (توبه/60) بخشی از زکات را باید به آدمهایی داد که اصلاً دین ندارند، ولی گرسنه هستند.
خدمات و اعمال انسان دوستانه که امروز به نام روشن فکری و کلاس بین جهان مطرح می کنند حرف نو و جدید نیست. تمام کلماتی را که قرآن میگوید: ناس است یعنی مردم و ناس غیر از مومنین است. تو انسان هستی؟
نمیگوید: با مومنین خوب حرف بزن. میگوید: «وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنا» (بقره/83) هرکس ناس است، هرکس مردم است با او خوب حرف بزن. این طور نیست که حالا چون مومن است، خوب حرف بزنم و اگر غیر مومن است بد دهانی کنم. «وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنا»
دو چراغ در وجود آدمی
در انسان دو قدرت است، دو چراغ هم دارد. قدرت عقل در انسان هست و چراغ عقل، بیان است.
تا مرد سخن نگفته باشد عیب و هنرش نهفته باشد
قرآن هم همین را میگوید. این آیه قرآن است. «فَلَمَّا كَلَّمَهُ قالَ إِنَّكَ الْیَوْمَ لَدَیْنا مَكینٌ أَمین» (یوسف/54) یوسف وقتی حرف زد، عزیز مصر گفت: تو با این بیانی که داری بیا مسئول مملکتی باش.
چراغ عقل بیان است. یک چیز دیگر هم در بدن ما هست. عاطفه، چراغ عاطفه اشک است. انسانی که اشک ندارد، مشکل عاطفه دارد.
گریه ای که ارزش دارد
امام رضا فرمود: «فَعَلَى مِثْلِ الْحُسَیْنِ فَلْیَبْكِ الْبَاكُون» (امالی/ص128) برای مثل امام حسین باید گریه کنم. «فَإِنَّ الْبُكَاءَ یَحُطُّ الذُّنُوبَ الْعِظَام» گریه برای امام حسین گناهان بزرگ را از بین میبرد. آنهایی که خرج میدهند، امیرالمومنین فرمود: خداوند توجهی به زمین کرد، ما را انتخاب کرد، شیعیان ما را انتخاب کرد.
بعد فرمود: شیعیان ما چه کسانی هستند؟ «شِیعَةً یَنْصُرُونَنَا» ما را یاری میدهند. «وَ یَفْرَحُونَ لِفَرَحِنَا» برای شادی ما شاد هستند. «وَ یَحْزَنُونَ لِحَزَنِنَا» برای حزن ما غمناک هستند. «وَ یَبْذُلُونَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوَالَهُم» (غررالحکم/ص117) مال پخش میکنند و جان میدهند. «أُولَئِكَ مِنَّا وَ إِلَیْنَا» اینها که برای جشن ما جشن می گیرند، برای عزای ما عزاداری به پا میکنند، اینها از ما هستند و حسابشان هم با ما است.
محتوای عزاداری باید چه باشد؟
برای محتوای عزاداری حدیث داریم که «وَ مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیَا فِیهِ أَمْرُنَا» (وسایلالشیعه/ج14/ص502) باید در عزاداریها امر اهلبیت زنده شود. منبرها را پر محتوا بگیریم. اشعار پر محتوا باشد. فقط احساسات نباشد. هم شور باشد، هم شعور.
از نماز غفلت نشود. عزاداریهای ماه محرم، یا آغازش نماز باشد، یا پایانش نماز باشد.
حقالناس عنایت شود. سد معبر حقالناس است، ترافیک! بلندگوهای حسینیه و مسجدها حقالناس است. خارج از وقت، زمان خواب مردم طبل زدن حقالناس است.
فرآوری: زهرا اجلال
بخش قرآن تبیان
منبع:
بیانات حجت الاسلام قرائتی
مطالب مرتبط:
راهکارهایی برای توفیق گریه بر سیدالشهدا(علیه السلام)
فضیلت گریه بر امام حسین علیه السلام
داستان مردی که به زیارت امام حسین علیه السلام نمیرفت
جایگاه اشک بر امام حسین(علیه السلام)
روایت جالبی از ثـواب گـریه بر حسین عـلیه السلام
گریه بر کسی که در بهشت است ؟!!
قدر لحظه به لحظه این محرم را بدانیم !!
عزاداری حسینی و رفع حوائج مادی و معنوی
اثرات و برکات دنیوی گریه و عزادارى سیدالشهدا (علیه السلام)
چرا عزاداری امام حسین از اول محرم شروع می شود؟
علم امام به شهادت و یک پرسش
آداب عزاداری امام حسین علبه السلام
صوت مرتبط:
اهمیت عزاداری امام حسین علیه السلام