اشعار ورود به ماه محرّم

(1)

دیدم به خواب، آن آشنا دارد می آید                           دیدم كه بر دردم دوا دارد می آید

دیدم كه با شال عزا و چشم گریان                              مولایمان صاحب عزا دارد می آید

تو بانی این روضه ای دریاب ما را                                   آغوش خود بگشا گدا دارد می آید

امشب نمی دانم چه سریّ هست كاینجا                      بوی شهیدان خدا دارد می آید

در این دهه خط مقدم هیئتِ ماست                              از جبهه بوی كربلا دارد می آید

اینجا صدای گریه و عطر و مناجات                              از سنگر رزمنده ها دارد می آید

آقا سوالی داشتم، از سمت گودال                                   آوای وا اُمّا چرا دارد می آید

آقا بگو جدّت مراقب باشد آخر                                     یك خنجر تیز از قفا دارد می آید

آتش به جان خیمه ها افتاده از درد                              پایان تلخ ماجرا دارد می آید

همراه با آن قافله با دست بسته                               یك خانم چادر سیا دارد می آید

عباس احمدی

***

(2)

فریاد زد مکبر صحنین کربلا

ماه محرم آمده؛ قد قامت العزا

قد قامت العزا همگی پا شدند و بعد

اما یکی یکی همگی تا شدند و بعد

قد قامت العزا قد مادر شکسته تر

قد علی و قد پیمبر شکسته تر

صف های گریه دور و بر عرش بسته شد

حتی خدا هم از غم او دل شکسته شد

تکبیرة الحسین که احرام او شکست

وای استخوان سینه و اندام او شکست

تکبیرة الحسین دو رکعت نماز کرد

اما همین که رو به رسول حجاز کرد

باران سنگ صورت او را ملول کرد

از هر طرف که سنگ زدندش قبول کرد

الله اکبر! آه! که آبش نداده اند

یک جرعه هم به طفل ربابش نداده اند

الله اکبر! آه! که نیت نموده اند

در قتلگاه چیست که قسمت نموده اند؟

یا ایها الصلاة نمازش شکست وای!

صد بار شمر بر سر سینه نشست وای!

یا ایها الصلاة رکوع عمود چیست؟

در جمع خیمه غارت بود و نبود چیست؟

یا ایها الصلاة شب اول است این

تازه شروع یک کمی از مقتل است این

یا ایها الصلاة بگو عازمم کنند

امشب دوباره گریه کن مسلمم کنند

رحمن نوازنی

***

(3)

وقتِ یادت چشمها آیینه بندان می شود                         صحن چشمان محبّانت چراغان می شود

آسمان مدیونِ چشمان عزاداران توست                      در محرّم بارش رحمت فراوان می شود

روضه لبهای تو معراج هر پیغمبر است                       یاد تو کرده سُلیمان که سُلیمان می شود

حیدر کرّار فرموده : تو اشک مومنی                             دوزخِ چشم من از یادت گلستان می شود

بهتر و زیباتر و آسانتر از هر مکتبی                                شخصِ کافر در عزای تو مسلمان می شود

هر که در هر رُتبه ای آید ، شَود محبوبتر                                تا ابوذر آید اینجا ، عینِ سلمان می شود

آنقدر ماه محرم مهربانی می کنی                                    توبه پیر و جوان در روضه آسان می شود

راست می گویم ، مُحرّم شهر می ریزد به هم                           بابِ گریه گفته شاه خراسان می شود

حضرتش فرموده : چشم ما شود زخم از بُکاء                           مادر ما بیشتر از ما پریشان می شود

تا که می گویم " حُسین جان " ، مادر مظلومه ات                            بانیِ ذکر پُر از عشقِ " حَسن جان " می شود

آنچه زهرا خواسته از محضرِ پروردگار                                  گر بیاید مهدیِ صاحب زمان ، آن می شود

جواد حیدری

***

(4)

بی نفخ صور فیض قیامت دمید باز                               خون حسین در رگ امت دوید باز

با یك دعای فاطمه شد سهم ما بهشت                               آری نسیم ماه محرم وزید باز

بی اذن اهل بیت هدایت نمی شدیم                              یعنی صدای نوحه به عالم رسید باز

ما را به كوی اهل حرم راه داده اند                                  ما را عطای یوسف زهرا خرید باز

دل را به فیض خانه تكانی رسانده اند                              دستی ، امام عشق به دلها كشید باز

این مملكت هماره دیاری حسینی است                               تا اهل این دیار شود رو سپید باز

از پای منبر شه مظلوم كربلا                                          پیدا شود خمینی و شیخ مفید باز

با هر محرّم عاشقی آغاز می شود                                   جمعی شوند جزو سپاه یزید باز

آنانكه سر به پای ولایت نمی نهند                                        باید شوند از گِلِ خود نا امید باز

نام حسین روحِ جهاد آوَرد ببار                                             پس می رسد ز قافله بوی شهید باز

هر كس كه سوخت زیر خیام امام عشق                             آتش گرفت مثل "سه ساله شهید" باز

"یا لیتنا" دوباره به "كنّا معك" رسد                               "فوز عظیم" قسمت "حبل الورید" باز

هركس حسینی است مهیّای كربلاست                             هر روز جبهه ایست برای مرید باز

"هل مِن مبارز" است و هیاهو دشمنان                               باید دهی جواب به خصم پلید باز

گاهی به دست "فتنه" گهی دست "انحراف"                          سر می زند صدای "نفاق جدید" باز

آماده باشِ كاملِ اُردوی نینواست

هر روز روز نهضت و هر خطّه كربلاست

محمود ژولیده

***

اشعار حضرت مسلم بن عقیل علیه السلام

(1)

یا حسین ای در افق ها منجلی

ای بزرگ قوم ای پور علی

یک تجلی از تو مسلم بوده است

نور تو در خویش قائم بوده است

آن که پیک شاه شد شاه است او

آن که نور راه شد راه است او

مسلم تو کافر خویش است و بس

مسلمت در خویش بی کیش است و بس

کیش مسلم کیش ارباب حق است

در حقیقت او به حقش مطلق است

او که بود از فرط جلوه بی حجاب

زخم خورد از کوفه مثل بوتراب

چون به شخص خویش تنها ماند او

مرکب بی مقصد خود راند او

رفت و زد تکیه به دیوار زنی

رفت آمینی سراغ ایمنی

زن چو آبش داد راهش نیز داد

راه بر افغان و آهش نیز داد

نور شه از خانه چون بیرون نشست

خصم آمد دست آن دلدار بست

رفت از جور کسان بر بام قصر

کوفیان را شد تمام آن روز نصر

سر بریدند از رسول شاه دین

سر به بام افتاد و پیکر بر زمین

سر به سوی شام رفت و تن به خاک

گفت با او آسمان روحی فِداک

محمد سهرابی

***

(2)

به نام حضرت مسلم ثنا کنم آغاز                           که سیدالشهداء راست اوّلین سرباز

بخاک تربت او سجده می برم به نماز                      حریم اوست مرا قبله گاه راز و نیاز

عقیده ام بجز این نیست در مسیر ولا

چه خاک تُربت مسلم چه خاک کرب و بلا

کسی که بود سراپا حقیقت ایمان                            کسی که گشت زخونش مرّوج قرآن

کسی که دست ز جان شست در ره جانان                   کسی که زائر قبرش بُود امام زمان

کسی که پیشتر از موسم ولادت او

گریست چشم نبی، در غم شهادت او

فدای حق شده و بعد از هزار و سیصد سال                     هنوز زندگیش را بود شکوه و جلال

رسد، ندای رسایش به گوش در همه حال                        که ای تمام خلایق به قادر متعال

ز جان گذشتن ما خاندان سعادت ماست

بنای ما همه در سایه، شهادت ماست

به منطقی که بسی جاودانه خواهد بود                               لبان شسته به خون را زهم چو غنچه گشود

به خون پاک شهیدان عشق خواند                                     درود به خلق کور و کر کوفه اینچنین فرمود:

که ای به ملک خدا بر ستمگران بنده

بشر ز ننگ شما تا ابد سرافکنده

شما که بهر بدن جان خویش را کشتید                            بپاس کافر، ایمان خویش را کشتید

به حفظ ظالم، وجدان خویش را کشتید                            به حکم دشمن، مهمان خویش را کشتید

شما که عهد خدا و رسول بگسستید

شما که دل به یزید شراب خور بستید

به آن نمازگزارِ به سجده گشته شهید                                 به آتشین سخنان ابوذرِ تبعید

بخون زنده عمّار کُشته توحید                                    امام من که بود مظهر خدای مجید

پیام داده که تسلیم دست خصم مشو

فراز دار برو، زیر بار ظلم مَرو

به آیه آیه قرآن به مصطفی سوگند                              به جان پاک پیمبر به مرتضی سوگند

به اشک دیده زهرا به مجتبی سوگند                        بخون پاک شهیدان کربلا سوگند

که این شعار شهیدان راه ایمان است

سکوت پیش ستمگر خلاف قرآن است

شما که جمله به حبل خدای چنگ زدید                            چرا به دامن خود لکّه های ننگ زدید

چرا به پیکر مهمان خویش سنگ زدید                                ز خون به چهره‌اش از ضرب سنگ رنگ زدید

زنانتان به پذیرائیم چو برخیزند

بجای گل همه آتش به فرق من ریزند

به کوفه ای که شما غرق ذّلتید در آن                                       به کوفه‌ای که در آن از شرف نمانده نشان

به کوفه ای که کند کفر جلوه ایمان                                  به کوفه ای که بود گرگ را لباس شبان

نفس کشیدن در خاک آن سیه روزی است

برای مردم آزاده مرگ، پیروزی است

نسیم آورد از شهر مکّه بوی حسین                                 فراز بامم و چشمم بُود به سوی حسین

که وقت مرگ ببینم رخ نکوی حسین                            نگاه داشته ام جان در آرزوی حسین

عزیز فاطمه از درآ، به دیده من

تا بپای تو اُفتد سر بُریده من

نوشته بودمت ای آفتاب برج کمال                              که کوفیان همه کردند از من استقبال

ولی تمام شکستند عهد خود به جِدال                          جدا شدند ز من از طریق کفر و ظلال

خدا گواست که دیشب زنی پناهم داد

چو دید خانه ندارم به خانه راهم داد

چه اشکها که به یاد تو ریختم دیشب                                 چه رازها که عیان با تو داشتم بر لب

به سوی کوفه میا ای بزرگ آیت ربّ                              که خون چکد به عزایت ز دیده زینب

میا به کوفه که این قوم بی خبر ز خدا

به پیش چشم عزیزان سرت کنند جدا

به پای کاخ ستم فوج فوج عدوانش                                       یکی بگفت: شکستیم عهد و پیمانش

یکی بگفت: مبادا کنند قربانش                               یکی بگفت: که شاید برند زندانش

بگوش بود در آنجا ز هر دری سخنی

که شد ز بام سرازیر نازنین بدنی

ندیده دیده خدایا که ناز بین مهمان                                 سرش به بام و تنش در محلّ قصّابان

دو ماه پاره او در میانه زندان                                      عزا گرفته نهانی ز چشم زندانبان

ستاره ریخته «میثم» ز آسمان بَصَر

بیاد آن پدر و اشک چشم آن دو پسر

غلامرضا سازگار

***

(3)

باور نمی کردم گذرها را ببندند

من را که می بینند درها را ببندند

خورشید بودم زیر نور ماه رفتم

جان خودت تا صبح خیلی راه رفتم

در شهر کوفه کوچه گردی کم نکردم

این چند شب یک خواب راحت هم نکردم

من شیر بودم کوفه در زنجیرم انداخت

این کوچه های تنگ آخر گیرم انداخت

امروز جان دادم اگر جانت سلامت

دندان من افتاد دندانت سلامت

حالا که می آیی کفن بردار حتما

ای یوسف من پیرهن بردار حتما

حالا که می آیی ستاره کم بیاور

با دخترانت گوشواره کم بیاور

حیرانم اما هیچکس حیران من نیست

باور کن اینجایی که دیدم جای زن نیست

اینجا برای خیزران لب را نیاری

آقا خدا ناکرده زینب را نیاری

اصلا ببین گل ها توان خار دارند؟

پرده نشینان طاقت بازار دارند؟

من راضی ام انگشتر من را بگیرند

وقت کنیزی دختر من را بگیرند

اینجا برای نعل پا دارند آنقدر

کنج تنور خانه جا دارند آنقدر

مهر و وفا که نه جفا دارند، اما

اینجا کفن نه بوریا دارند اما

باید مسیر تو چرا اینجا بیفتد

حیف از سر تو نیست زیر پا بیفتد

علی اکبر لطیفیان

***

(4)

وقتی نفس از سینه ی بی تاب افتاد                             با غربتم رنگ از رخ مهتاب افتاد

دیوار اصلا تکیه گاه حیدری هاست                               انگار بعد از فاطمه این باب افتاد

سنگ صبوری نیست اینجاها برایم                               هر کوچه را گشتم ولی نایاب افتاد

مهمان رسیدم حال و روزم این چنین شد                             با یاد زینب از دوچشمم خواب افتاد

هرکس که بیعت داشت، زخمی کاری ام                               زد از پیکرم دیگر توان و تاب افتاد

وقت وداع با چشم، عکسی را گرفتم                               از روی تو حالا ترک بر قاب افتاد

اینجا هزاران گرز آوردند، یاد                                             پیشانی مردی که در محراب افتاد

دیشب سر دروازه ی این شهر بی درد                              ناگاه چشمم بر دوتا قلاب افتاد

شکر خدا این پاره ی لب آبرو داد                                     وقتی که دندانم درون آب افتاد

فهمیدم اینجا ذبح ، رسم خویش دارد                                تا از کفم این کاسه ی خوناب افتاد

انگار که در جمعیت گمگشته ای داشت                       جسمی که سوی عده ای قصاب افتاد

این سرنوشتش شد سلامی نیمه کاره

یک جسم بی سر ماند و تیزیِ قناره...

حبیب نیازی

بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان