تبیان، دستیار زندگی
همه گیری در این نوع بیماری ها کمتر اتفاق می افتد ولی اگر ضدعفونی به خوبی انجام نشود و به تمیز نگه داشتن محیط پرورش و برگخانه، نگهداری مناسب برگ در حد نیاز، تغذیه با برگ های مناسب، فراهم کردن شرایط محیطی مورد نیاز و جمع آوری مدفوع بستر توجه نشود...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بیمار های کرم ابریشم 2

بیماری های باکتریایی

همه گیری در این نوع بیماری ها کمتر اتفاق می افتد ولی اگر ضدعفونی به خوبی انجام نشود و به تمیز نگه داشتن محیط پرورش و برگخانه، نگهداری مناسب برگ در حد نیاز، تغذیه با برگ های مناسب، فراهم کردن شرایط محیطی مورد نیاز و جمع آوری مدفوع بستر توجه نشود، ممکن است همه گیری مشاهده شود.
گاهی بیماری های باکتریایی کرم ابریشم به نام عمومی فلاشری نیز نامیده می شود. علل اصلی ایجاد این بیماری ها دما و رطوبت زیاد، تهویه ی بد، کیفیت نامناسب برگ توت، تغذیه ی بیش از حد و تراکم زیاد لارو هامی باشد.

بیماری سپتی سمی

از بیماری های حاد کرم ابریشم است و یک روز پس از ابتلا، کرم ابریشم می میرد. این بیمای اگر در دوران اولیه  لاروی باشد، سبب مرگ لارو می شود اما اگر در اواخر سنین لاروی باشد سبب مرگ وفساد در داخل پیله می شود. این بیماری بر حسب نوع باکتری انواع مختلفی دارد.


عوامل موثر در بروز بیماری
عوامل بیماری به طور معمول در محیط وجود دارند و شرایط گرم و مرطوب سبب توسعه ی این بیماری می شود؛
هوای ابری و مرطوب سبب رشد و تکثیر باکتری ها می شود.


علایم بیماری
کندی حرکت و کاهش اشتها
تورم سینه
چین و چروک حلقه های شکمی و نرمی بدن
چسبیدگی مدفوع ها
لارو های مرده راست و کشیده اند و خمیدگی ندارند.

بیماری سوتو

این بیماری به دو صورت حاد و مزمن ظاهر می شود. شکل حاد بیماری در اثر خوردن مقادیر زیادی از سم تولید شده توسط باکتری به وجود می آید. سم مذکور در اثر تبخیر برگ های توت کهنه ایجاد می شود و خوردن این برگ سبب مسمومیت کرم ابریشم می شود. خوردن مقدار کمی از این سم موجب ایجاد بیماری مزمن سوتو می شود. عامل این بیماری باکتریایی که توسط یک دانشمند ژاپنی در 1901 کشف شد، امروزه به دلیل ویژگی ممتاز آن در مبارزه بیولوژیک و مقاومت ژنتیکی به خوبی شناخته شده است.
عوامل موثر در بروز بیماری
عامل اصلی بیماری که در بدن کرم ابریشم بیمار، برگ های توت و آب های کثیف وجود دارد، از طریق دهان وارد شیره ی معده شده و تولید سم و مسمومیت می نماید؛
محیط مرطوب، تغذیه ی مداوم از برگ های خیس، انبار برگ در شرایط گرم و مرطوب و حمل نامناسب برگ ها از توتستان به محل پرورش زمینه ی تکثیر باکتری را فراهم می کند.
علایم بیماری
در شکل حاد بیماری، لارو مبتلا طی 10 دقیقه تا یک ساعت می میرد. مدت کوتاهی پس از مرگ بدن سخت و سر به شکل قلاب شده و به تدریج سیاه می شوند
در شکل مزمن، لارو به دلیل فلج ماهیچه ای، بی حال و بی حرکت در میان بقایای بستر قرار می گیرد.

پیشگیری بیماری های باکتریایی


ضدعفونی عمومی قبل و هنگام پرورش
رعایت اصول بهداشتی در سالن پرورش، برگخانه ئ منبع آب شستشو
در نگهداری و ذخیره ی برگ دقت کافی به عمل آید و به اندازه ی مصرف روزانه برگ جمع آوری شود
اگر رطوبت محیط زیاد است با استفاده از روش های ممکن رطوبت زیادی محیط خارج شود
به محض مشاهده ی لارو های بیمار، باید آنها را جمع آوری و معدوم کرد
تغذیه لارو ها با برگ های با کیفیت مناسب انجام شود

بیماری های قارچی


بیماری های مهم قارچی شامل موسکاردین سفید، موسکاردین سبز، موسکاردین سیاه، موسکاردین قرمز و آسپرژیلوس می باشد. رنگ لارو های مبتلا به موسکاردین های سفید به دلیل کندیوم های سفید و موسکاردین سبز به دلیل کندیوم های سبز می باشند.
عوامل موثر در بروز بیماری:
کرم جوان در پذیرش بیماری نسبت به کرم های بالغ مستعد تر است
پس از پوست اندازی، لارو ها نسبت به ابتلا به بیماری های قارچی حساس تر هستند
شرایط رطوبتی مهم ترین عامل در رشد قارچ بوده، حتی سبب کپک زدگی تخم نوغان نیز می شود
لارو های رسیده (بالغ)و شفیره در ابتدای مرحله ی شفیرگی نسبت به بیماری موسکاردین مستعد هستند.


علایم بیماری
 قبل از مرگ لارو ها علایم عمومی بیماری شامل کاهش اشتها و فعالیت، اسهال، تهوع و عدم وجود حالت ارتجاعی بدن را نشان می دهد
پس از مرگ بدن سفت و سخت شده و حالتی گچ مانند به خود می گیرد
در بیماری آسپرژیلوس تنها بعضی مناطق بدن لارو سخت و سایر قسمت های بدن سیاه رنگ می شود.


پیشگیری و کنترل
ضدعفونی با فرمالین قبل از پرورش و کنترل رطوبی در طی دوران پرورش
جمع آوری لارو های بیمار و قرار دادن داخل ظرف آهک و سپس سوزاندن آنها
جمع آوری و تعویض کاغذ، تعویض سینی و توری پرورش و ضدعفونی آنها
ضدعفونی بستر با پافسول پس از مشاهده ی بیماری و یا استفاده از مخلوط پوسته برنج و فرمالین، به این منظور محلول فرمالین بر روی پوسته برنج نیم سوخته با نسبت یک به ده ریخته و مخلوط می شود. غلظت فرمالین برای سن اول و دوم 4/0 ، سن سوم 5/0 درصد ، سن چهارم 6/0 درصد و سن پنجم 1 درصد می باشد. مخلوط آماده شده، به طور یکسان و یکنواخت روی لارو پاشیده شده و سپس روی لارو ها، کاغذ روزنامه دولا قرار داده و پس از نیم ساعت کاغذ را برداشته و مجددا برگ داده می شود.

بیماری های تک یاخته ای


مهم ترین و خطر ناک ترین بیماری تک یاخته ای کرم ابریشم پبین است. این بیماری در سال 1845 میلادی در فرانسه شایع شد و سپس به کشور های ایتالیا، اسپانیا، رومانی و سوریه سرایت کرد و سبب نابودی صنعت نوغانداری در این کشور ها و بسیاری از دیگر کشور های دنیا از جمله ایران شد.
همان طور که قبلا اشاره شد، عامل پبرین در سال 1870 شناسایی و روشی توسط لویی پاستور برای کنترل این بیماری ارایه شد که تاکنون مورد استفاده قرار می گیرد. این بیماری توسط اسپور های تک یاخته ای ایجاد می شود.
عوامل موثر در بروز بیماری
منبع اصلی آلودگی تخم نوغان است لیکن آلودگی از طریق لارو، شفیره، پروانه و پوسته ی تخم های آلوده نیز گسترش می یابد. هم چنین قشر پیله نیز ممکن است حاوی اسپور بیماری باشد
انتقال بیماری از طریق دهان و خوردن نیز انجام می شود.
علایم بیماری
علایم بیماری در چهار مرحله ی زندگی کرم ابریشم مشاهده می شود ولی علامت مشخصی از نظر ظاهری دیده نمی شود
در مرحله ی لاروی و تنها در کرم بالغ گاهی روی پوست لکه های قهوه ای سوخته و نقطه های سیاه رنگ مشاهده می شود.
پیشگیری
بازبینی میکروسکوپی پروانه های مادر با استفاده از روش پاستور به منظور مشاهده ی اسپور عامل بیماری
رعایت اصول ضدعفونی و بهداشتی در قبل و هنگام پرورش
ضدعفونی تخم نوغان با فرمالین