تبیان، دستیار زندگی
در ادامه مقالات اشنایی با بازی های ایرانی بازی های دستمال پشتی، هپ هپ، عموزنجیرباف و ... را بررسی می کنیم....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آشنایی با برخی بازی های ایرانی 3

(قسمت سوم)

در این قسمت به ادامه تشریح بازی های ایرانی به خصوص برای استفاده مربیان در اردوها می پردازیم.

بازی های ایرانی

11- دستمال پشتی

تنها وسیله مورد نیاز در این بازی یک دستمال است. هرچه تعداد بازیکنان در این بازی از چهار نفر بیشتر باشد بازی جذاب تر می شود. همه افراد به شکل دایره و رو به داخل روی زمین می ‌نشینند. یکی از بچه ‌ها به عنوان گرگ مشخص شده و در حالی ‌که دستمال را در دست دارد دور دایره پشت افراد دیگر می ‌چرخد. او باید بدون این که افراد متوجه شوند دستمال را به پشت سر یکی از بازیکنان بیندازد. آن بازیکن باید دستمال را برداشته و دور بازیکنان دیگر به دنبال گرگ بدود تا او را بگیرد. نوع حرکت او باید دقیقا مانند حرکت گرگ باشد. اگر گرگ مسیرش را از بین بچه ‌ها انتخاب می کند او نیز همان مسیر را برود. اگر موفق به گرفتن گرگ شد گرگ در جای او می ‌نشیند و او گرگ می ‌شود اما اگر بازیکنی که دستمال به پشت سرش افتاده متوجه نشود و گرگ یک دور کامل دور بچه ‌ها بچرخد بچه ‌ها همه با هم می خوانند: «تخم مرغ گندیده یکی ز ما رنجیده». در این صورت کسی که متوجه دستمال نشده برمی ‌خیزد و در وسط دایره می ‌نشیند. این روند تا تمام شدن افراد ادامه می ‌یابد تا برنده مشخص شود.

12- بیست سوالی
بازی های ایرانی

در این بازی نیز دو گروه از دانش آموزان مشخص می شوند. گروه اول با مشورت یکدیگر نام شیء مشخص یا موضوعی را در بین خود انتخاب می ‌کنند ولی به نفرات گروه دیگر نمی ‌گویند. در این لحظه نفرات گروه دوم وارد بازی می ‌شوند. آن ها باید با طرح حداکثر بیست سئوال به نام شیء مورد نظر برسند. البته سئوال ‌ها باید طوری طرح شوند که جواب به آن ها فقط یکی از کلمات «بلی» یا «خیر» باشد. گروه دوم می ‌تواند سئوالات خود را بسیار ماهرانه و به صورت کلیدی مطرح کند و هرچه سریع تر به جواب برسد.

مثلاً اولین سوال می ‌تواند این باشد که: «جاندار» است؟ که در این صورت با جواب مثلاً «خیر» گروه مقابل متوجه می ‌شود نام انتخاب شده در گروه اشیاء است و همین طور ادامه دهند تا به جواب برسند. در این بازی باید همه مشارکت داشته باشند و سوال هر بار توسط فرد جدیدی مطرح شود. هرگروهی بتواند با سئوال کمتری به جواب برسد برنده است. این بازی می ‌تواند در یک دوره هفت تایی انجام و در نهایت هرگروهی بیشترین امتیاز را آورد برنده اعلام شود.

13- هپ هپ

در این بازی تعداد بازیکنان باید از سه نفر بیشتر باشد. ابتدا یک نفر به عنوان استاد انتخاب می شود و یک عدد یک رقمی را انتخاب می ‌کند و به همه اعلام می کند. سپس بازی با شماره یک از یک نفر که استاد مشخص می ‌کند آغاز می ‌شود. به ترتیب و از یک سمت نفر بعدی شماره 2 و نفر بعدی 3 را ادامه می دهند. نکته این بازی اینست که هرگاه شخصی به عددی که استاد انتخاب کرده بود و یا مضربی از آن عدد رسید باید به جای عدد فوق کلمه «هُپ» را به زبان بیاورد. مثلاً اگر عدد انتخاب شده توسط استاد 4 باشد هیچکس نباید اعداد 4، 8، 12، 16، 20 و ... را نام ببرد بلکه به جای آن باید «هپ» بگوید. در ادامه بازی هرکس به جای هپ عدد بگوید و یا به جای عددی غیر از مضرب عدد اولیه هپ بگوید از دور بازی خارج می ‌شود. این بازی تا زمانی ادامه پیدا می ‌کند که فقط یک نفر به عنوان برنده باقی بماند.

بازی های ایرانی

14- عمو زنجیرباف

این بازی بسیار شاد و مفرح است. نحوه انجام آن بدین صورت است که ابتدا دو نفر که تقریباً از لحاظ نیروی جسمانی و قد و وزن یکسان و قدری بزرگتر از بقیه باشند انتخاب می شوند. یکی به عنوان سرگروه و دیگری به عنوان عمو زنجیرباف.

بازیکنان همگی در کنار یکدیگر ایستاده و این دو بازیکن به دو سر رشته و زنجیری که سایر بازیکنان با قلاب کردن دست های یکدیگر درست کرده اند پیوسته و دایره وار کمانی را تشکیل می دهند. ابتدا سرگروه و بازیکنان، عمو زنجیرباف را مورد خطاب قرار داده و سوال و جواب هایی را به صورت شعر رد و بدل می کنند. مصرع اول هر بیت را سرگروه و بچه ها و مصرع دوم را عمو زنجیرباف تکرار می کند:

عموزنجیرباف...؟ بله

زنجیر منو بافتی....! بله

پشت کوه انداختی ....! بله

بابا اومده..... بله

چی چی آورده.....؟   نخودچی کشمش

با صدای چی....؟   با صدای گربه..!!

میو میو میو ...

تا عمو زنجیرباف نام حیوانی را بر زبان آورد، سرگروه همراه با سایر بازیکنان، صدای حیوان مورد نظر را درآورده و به راه می افتند و از زیر دست های به هم داده عمو زنجیرباف و نفر دوم می گذرند، تا همه عبور می ‌کنند به جز همان نفر دوم که به صورت کت بسته، پشت به بچه ها قرار می گیرد.

در ادامه بازی باز هم سرگروه و بچه ها شعر را شروع می کند و این بار عموزنجیرباف با نام حیوان دیگری آن را تمام می کند و آن ها از زیر دست عبور کرده، در نتیجه نفر دوم نیز دست هایش پیچ خورده و پشت به بچه ها قرار می گیرد. این بازی تا جایی ادامه می یابد که همه بچه ها غیر از سرگروه و عمو زنجیرباف، کت ‌بسته و پشت و رو شوند و یا به عبارتی مانند زنجیر بافته شده شوند.

در ادامه سرگروه و بچه ها ادامه شعر را می خوانند و عموزنجیرباف پاسخ می ‌دهد:

عموزنجیرباف... بله

زنجیر منو بافتی بله

محکمه یا شُل؟...! بکش و ببین!!

در این جا سرگروه از یک طرف و عمو زنجیرباف از طرف دیگر، با کشیدن زنجیر بچه ‌ها سعی می کنند زنجیر را پاره کنند اما بچه ها با محکم گرفتن دست های یکدیگر مقاومت می کنند... تا این که بالاخره زنجیر از یک جایی پاره می شود. در انتها دو بازیکنی که دست هایشان از یکدیگر باز شده جریمه می ‌شوند و بایستی هر کاری که از سوی سایر بازیکنان به آن ها محول می ‌شود، انجام دهند. مثل دویدن دور اردوگاه و ...

ادامه دارد...


مرکز یادگیری سایت تبیان - نویسندگان: نسرین علی فرد – محسن تقوی پور

تنظیم: نسرین علی فرد