ایده برگزیده زیست نهمین
دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان
نهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. همچون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.
نام ایده: بررسی اثر بازدارندگی عصاره هیدروالکلی گیاه باریجه بر فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز به عنوان فاکتور کاهش قند خون در محیط درون آزمایشگاهی
نام ارایه دهندگان: نگین ملک رئیسی، مبینا آقایی
زمینه و نوع پروژه: زیست - تحقیقاتی
درجه سختی: دشوار
اهداف طرح:
تعیین اثر بخشی گیاه باریجه بر کاهش فعالیت آلفا آمیلاز
آشنایی با خواص گیاه باریجه
آشنایی مورفولوژیک باریجه
آشنایی با بیماری دیابت و عملکرد آنزیم آلفا امیلاز
آشنایی با نحوه عصاره گیری گیاه باریجه
نحوه ی سنجش فعالیت آلفا آمیلاز
سوالات پژوهشی:
آیا گیاه باریجه اثر مهاری بر آلفا آمیلاز دارد؟
کدام نوع عصاره باریجه اثر مهار کنندگی بهتری روی آنزیم آلفا آمیلاز دارد؟
کدام بخش گیاه باریجه در استخراج عصاره اثر مهارکنندگی بیشتری روی آنزیم آلفا آمیلاز دارد؟
گیاه باریجه ( Ferula gummosa boiss ) با نام عمومی ( Galbanum ) ازخانواده ( Umbelliferae Apiaceae )، گیاهی وحشی و بومی نواحی کوهستانی مرطوب و نیمه خشک ایران از جمله استان های خراسان، اصفهان، تهران، مازندران، مرکزی و زنجان و چند کشور حوضه دریای مدیترانه است.
فواید بی شمار این گیاه با ارزش با وجود پوششی مناسب در زمینه های مختلف، تنظیم قند خون را شامل نگردیده که نشانگر تحقیقات انجام نشده در این زمینه می باشد و دیابت که با عنوان بیماری گران شهرت دارد از این حیث محروم مانده است.
دیابت یک بیماری مزمن هتروژنیک است كه با اختلال در ترشح انسولین ناشی از اختلال عملكرد سلول بتا در پانكراس و افزایش مقاومت به انسولین مشخص می شود. هر گونه راهکار بهداشتی - درمانی كه بتواند شروع علایم دیابت را به تأخیر بیندازد یا پیشرفت عوارض آن را كند نماید، سهم قابل توجهی در تخفیف آلام بیماران، بهبود كیفیت زندگی آن ها و كاهش هزینه های تحمیلی خواهد داشت. پیشرفت های صورت گرفته در حیطه گیاهان دارویی با خاصیت تنظیم کنندگی قندخون مانند گرد هندوانه ابوجهل، عصاره شیرین بیان، سیر، عصاره عناب و بسیاری از گیاهان فیبر دار تا حدود زیادی در این زمینه سهیم می باشد.
ما در این تحقیق با توجه به خواص ناشناخته این گیاه و با توجه به ترکیبات موثر آن و اهمیت این مواد در صنایع دارویی و با اطلاعات قبلی از بومیان مناطق جنوبی و شمال شرقی در تلاش هستیم تا به بررسی اثربخشی این گیاه بر كاهش فعالیت آلفا آمیلاز بپردازیم و در صورت اثبات این خاصیت، آن را به صنایع داروسازی برای اولین بار معرفی نماییم. حال به معرفی آلفا آمیلاز و مهار كننده های آن می پردازیم:
آلفا آمیلاز یكی از كلیدی ترین آنزیم های پانكراس است كه از خانواده ی اندو آمیلاز هاست كه شكستن پیوندهای آلفای تشكیل دهنده پلی ساكاریدهایی هم چون نشاسته و گلیكوژن را كاتالیز كرده و آن ها را به گلوكز و مالتوز تبدیل می كند. مهاركننده های آنزیم آلفا آمیلاز از تبدیل پلی ساكارید های موجود در غذا به قند های ساده قابل هضم جلوگیری می كند و در نتیجه از جذب این مواد توسط سلول ها پیشگیری می شود در نتیجه بر اثر استفاده بیماران دیابتی از موادی كه حاوی این مهار كننده ها هستند قند بیش از نیاز به مصرف سلول نمی رسد و به روند كنترل بیماری كمک می كند. از منابع مهم این مهار كننده ها گیاهان هستند كه به عنوان دارو برای بیماران دیابتی استفاده می شود. گیاهان دارای این مواد اغلب حاوی آلكالویید، گلیكوزید، گالاكتومانان، پلی ساكارید، هیپوگلیكان، پپتیدوگلیكان، گوانیدین، استرویید، ترپنویید می باشد.
گرچه یافتن شیره مرغوب گیاه باریجه سخت بوده و به کارشناس احتیاج دارد ولی با توجه به دارا بودن ترکیباتی خاص، اثرات بهتر و موثرتر نسبت به همتایان طبیعی خود و نیز مزیت هایی ازجمله قابلیت کشت و پرورش در اقلیم خاص و متنوع ایران، ارزش سرمایه گذاری بیشتر و ایجاد شرایط مناسب تر برای افزایش زمان بهره برداری را دارد.
با این تفاصیل عاملی که بیش از همه جلب توجه نمود تعدد خواهان گیاه مزبور، از جمله کشور فرانسه در صنعت بود که ما را به سمت و سوی مطالعه اثر بخشی آن بر تنظیم قند خون سوق داد. درحالی که در خواص و تجویزهای بی شمار فوق الذکر و نیز در مطالعات کتابخانه ای و پژوهش های انجام شده در طب قدیم و جدید از خواص باریجه در تنظیم قندخون سخنی به میان نیامده و پژوهشی مشاهده نگردیده است.
امید است که این پروژه کارگشای بسیاری از بیماران دیابتی با کم ترین عوارض جانبی و خدمت به انسانیت گردد. به دلیل وجود محدودیت ها در آزمایش روی جاندار زنده و نیز عدم دسترسی راحت به این گیاه، ابتدا فعالیت بازدارندگی عصاره گیاه باریجه در محیط آزمایشگاهی بر روی آنزیم آلفا آمیلاز انجام می گردد و پس از تایید خاصیت آن روی این آنزیم، به عنوان عامل گیاهی کاهش دهنده قند خون اعلام خواهد شد و گام بزرگی در آزمایشات بعدی روی کاهش قند خون در موش صحرایی خواهد بود.
مطالب مرتبط:
ایده برگزیده معماری نهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی
ایده برگزیده کشاورزی نهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی
ایده برگزیده بیوشیمی نهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی
برترین های مسابقات نهمین جشنواره
برترین های سمینارهای علمی نهمین جشنواره
برترین های غرفه های نهمین جشنواره
تقدیر از مسابقات نهمین جشنواره
تقدیر از غرفه های نهمین جشنواره
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان
تهیه و تنظیم: فاطمه گودرزی
