ایده ی برگزیده شیمی
نهمین دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان

نهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. همچون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: استفاده از آدامس برای درمان های دارویی

نام ارایه دهندگان: آناهیا یزدی، ثمین نیکو، آرزو محمدی

زمینه و نوع پروژه: شیمی - عملی

درجه سختی: متوسط

آدامس نوعی جویدنی مصنوعی است که به منظور تازه کردن دهان یا بو بری و یا سرگرمی به کار می رود. آدامس مرکب شامل دو بخش است:

بخش جویدنی: این بخش اساساً حاوی صمغ پایه و پرکننده ها است.

بخش غیر جویدنی: این بخش مرکب از طعم دهنده ها و شیرین کننده هاست.

آدامس های ویژه

اما در بین آدامس های معمولی تعدادی آدامس های ویژه نیز وجود دارند که عبارتند از:

1- آدامس های نیکوتین دار: این آدامس ها مخصوص افراد سیگاری در حال ترک است.

2-  آدامس فلورایددار: همان طور که می دانید فلوراید ماده ای است که سبب کاهش پوسیدگی دندان می شود. البته لازم به ذکر است که امروزه اکثر آدامس های بدون قند حاوی فلوراید نیز می باشند.

3- آدامس های ویتامین دار: گونه ای از آدامس ها با برخی از ویتامین ها مثل ویتامین c و املاح مثل کلسیم غنی شده اند که مصرف آن ها برای کودکان به جای مصرف آدامس های معمولی و آدامس های بادکنکی توصیه می شود.

4 - آدامس های بادکنکی: از رنگ صورتی و از صمغ بیشتری برخودار بوده و خاصیت ارتجاعی بیشتری دارند.

5- آدامس های انسولین دار: این آدامس مخصوص افراد دیابتی است و مکانیسم عمل آن به گونه ای است که انسولین را به طور مستقیم وارد خون فرد می کند.

6- آدامس ها ی بدون قند: بر خلاف اسم این آدامس ها که بدون قند است خود آنها دارای قند می باشند اما دارای قندهای تخمیر نشدنی اند. این قند ها در بدن متابولیزه نمی شوند و در حد بسیار ناچیزی در دهان توسط میکروارگانیسم ها

تجزیه می شوند.

تأثیر آدامس در جلوگیری از خشكی دهان

افرادی كه دچار عارضة خشكی دهان هستند، به دلیل كمبود میزان ترشحات بزاقی و اسیدی بودن دهان، به پوسیدگی دندان مبتلا خواهند شد. لذا به این گروه توصیه می شود كه با استفاده از آدامس میزان ترشحات بزاقی خود را افزایش دهند.

بهترین نوع آدامس

بر طبق نتایج به دست آمده از پژوهش های علمی، سقز بهترین نوع آدامس است. اضافه كردن درصد بالایی شكر و مواد طعم دهنده به آدامس باعث كاهش كیفیت و حتی زیان آور شدن این ماده می شود.

درمان با آدامس

تشکیلات دارویی (فارماکوپه) اروپا، طرح استفاده از آدامسی را داد که به کمک آن بیماری های دهانی و یا بیماری های سایر نقاط بدن به کمک موادی که از راه دهان و یا سامانه گوارشی جذب می شوند قابل درمان هستند. با جای دادن مواد دارویی در ترکیبات محلول در آب و یا در ترکیبات محلول در چربی، می توان این داروها را خیلی سریع در عرض 10دقیقه( پس از شروع جویدن آدامس و یا به کندی ) طی ساعت ها به بدن فرد رساند.

از جمله این داروها می توان

فلوراید برای درمان و کاهش پوسیدگی های دندان

کلرهگزیدین که یک ضد عفونی کننده موضعی است

نیکوتین برای کاهش کشیدن سیگار با دریافت نیکوتین سیگار از طریق جویدن آدامس

آسپیرین ضد درد و التهاب

دیمن هیدرینات برای بیماری های روانی هیجانی

دیفن هیدرامین داروی ضد حساسیت

نیترات میکونازول درمانگر بیماری قارچی کاندیدیاز یعنی همان برفک دهانی

آنتی اسیدها در تسکین و درمان ناراحتی معده

کافئین به عنوان کاهش دهنده خواب

را نام برد. جویدن آدامس به ویژه برای کودکان به عنوان روشی برای دریافت داروهای بیشتر مورد توجه است.

تاثیر آدامس بر دندان ها

عموم مردم بر این باورند که جویدن آدامس برای سلامتی دندان ها مضر است. با این وجود بسیاری از دندان پزشکان به مردم توصیه می کنند بعد از غذا، آدامس های بدون قند بجوند.

تاثیر آدامس بر حافظه

یکی دیگر از خواص آدامس جویدن این است که باعث افزایش تمرکز و هوشیاری می شود. ثابت شده است که جویدن باعث تحریک قسمتی از مغز به نام " هیپوتالاموس" می گردد. هیپوتالاموس، باعث آزادسازی هورمونی می شود که در بیداری و هوشیاری موثر است.

تاثیر آدامس بر وزن

جویدن آدامس، باعث از بین رفتن 11 کیلو ژول انرژی در هر ساعت می شود. بدین ترتیب اگر فردی در تمام روز آدامس بجود، حدود 1 کیلوگرم در سال از وزن خود می کاهد.

دوستی آدامس و مغز

تحقیقات نشان می دهد که عمل آدامس جویدن سرعت جریان خون را به مغز افزایش می دهد. طبق این مطالعات سرعت جریان خون مغزی با آدامس جویدن حداقل 91 تا 41 درصد زیادتر می شود.

برای انتخاب آدامسی كه می جوید 3 نكته را مد نظر قرار دهید: "جنس آدامس، اندازه آدامس، نوع قند آدامس".

مطالب مرتبط:

ایده برگزیده شیمی نهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی