ایده ی برگزیده زیست
نهمین دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان
نهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. همچون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.
نام ایده: استفاده از ترکیبات گیاه استویا به عنوان قند جایگزین برای تهیه مواد خوراکی
نام ارایه دهندگان: نگین نصرتی، شقایق عبداللهی، فرحانه موسوی
زمینه و نوع پروژه: زیست - تحقیقاتی
درجه سختی: دشوار
امروزه افراد زیادی مبتلا به بیماری دیابت بوده و یا در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. یکی از مهم ترین عوامل آن مصرف زیاد مواد قندی است. به همین دلیل بسیاری از محققین در حال مطالعه برای یافتن مواد جایگزین مواد قندی موجود هستند. یکی از موارد بسیار خوب جایگزین قندهای موجود قند گیاه استویا می باشد.
گیاه استویا: استویا ( Stevia ) گیاهی با نهایت ارتفاع یک متر و حداکثر عمر پنج سال با برگ های شیرین که بومی امریکای جنوبی بوده و تاب سرما ندارد و مناسب مناطق جنوبی ایران یا کشت گلخانه ای است. شیرینی قند حاصل از دانه این گیاه 250 تا 300 برابر دیگر گیاهان قندآور چون نیشکر و چغندر قند و میزان قند موجود در آن 150 برابر آن هاست.
در اصفهان به روش کشت بافت تکثیر شده و به سرعت وارد صنعت گزسازی گردیده است. این قند جایگزین مناسبی برای شیرین کننده های مصنوعی چون آسپارتام، سدیم ساخارین و سیکلامات بوده است چون قابلیت جذب کمتری دارد و به کاهش قند خون و فشار خون یاری می رساند. پاراگوئه، برزیل، چین، تایوان، کره جنوبی و مالزی از مهم ترین کشورهای تولیدکننده استویا هستند. خاک کم شور بهترین خاک برای کشت استویاست. عصاره استویا در صنایع شیرینی سازی، پزشکی و دیگر صنایع خوراکی کاربرد دارد.
مقابله با دیابت
برگ های استویا شیرین کننده صد در صد طبیعی است. ترکبیات موجود در این گیاه میزان گلوکز را پایین نمی آورند اما شاخص گلیسمی بسیار پایینی در حد هیچ دارند. در واقع گیاه استویا باعث بالا رفتن انسولین نمی شود. بهتر است عصاره ی استویا جایگزین قند شود. البته قبل از هر کاری اول با پزشک خود مشورت کنید.
کابرد وسیع استویا در صنایع غذایی
استویا با توجه به خواص زیر می تواند در بسیاری از مواد غذایی مورد استفاده واقع شود.
1. قدرت شیرین کنندگی این ماده 170 برابر شکر می باشد لذا مقادیر کمتری از آن نسبت به شکر مصرف می شود و فضای کمتری جهت انبار نیاز دارد و کاربد آن مقرون به صرفه است.
2. استویا حلالیت بالایی دارد و به راحتی می تواند در ترکیباتی با پایه های آب و نیز الکل به کار گرفته شود.
3. در محلول های اسیدی یا بازی به شدت پایدار است.
4. تا دمای 200 درجه سانتیگراد را تحمل می کند.
5. در مقابل نور پایدار است.
6. طعم ثابت و شیرینی پایدار دارد که می تواند در تمام مراحل تولید حفظ شود.
7. دارای تاریخ مصرف طولانی می باشد و تحمل شرایط عادی انبار را دارد.
خواص دیگر:
1. استویا در واقع شیرین کننده کم و بیش بدون کالری می باشد.
2. استویا اثری روی قند خون ندارد لذا برای افراد دیابتی و افرادی مه قند خون بالایی دارند، مناسب می باشد.
3. استویا به صورت مستقیم سبب تحریک ترشح انسولین از سلول های بتای پانکراس می گردد لذا می تواند در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو سبب پایین آمدن قند خون می شود.
4. شیرین کننده استویا در حضور باکتری ها تخمیر نمی شود لذا سبب خرابی دندان ها نمی گردد.
5. برخلاف شیرین کننده های مصنوعی سمی و سرطان زا نیست.
6. کمک به کاهش فشار خون می کند.
7. سبب بهبود عملکرد دستگاه گوارش می شود.
8. سبب رفع چین و چروک پوست و حفظ سلامت پوست می شود.
دانش پژوهان مدرسه راهنمایی حضرت معصومه روی پروژه سنتز آدامس با استفاده از عصاره گیاه استویا تحقیق کردند.
به نظر شما از این گیاه در تهیه چه مواد غذایی می توان بهره برد؟
با توجه به خواص مذکور برای گیاه استویا با کمی فکر درباره آن ها می تواند پروژه های زیادی در این رابطه پیشنهاد دهید.
مطالب مرتبط:
ایده برگزیده زیست نهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی
ایده برگزیده شیمی نهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی
ایده برگزیده کشاورزی نهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی
برترین های مسابقات نهمین جشنواره
برترین های سمینارهای علمی نهمین جشنواره
برترین های غرفه های نهمین جشنواره
تقدیر از مسابقات نهمین جشنواره
تقدیر از غرفه های نهمین جشنواره
بخش پروژه های دانش آموزی تبیان
تهیه و تنظیم: فاطمه گودرزی
