ایده ی برگزیده زیست
نهمین دوره ی پروژه های دانش آموزی تبیان

نهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. همچون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: خواص آنتی باکتریال عصاره های گیاهی

نام ارائه دهندگان: شیرین نیکبخت، مهرسا ناصری، آنیتا نسیمی

زمینه و نوع پروژه: زیست - تحقیقاتی

درجه سختی:  دشوار

هر روز خبری در مورد مقاوم شدن باکتری ها به عنوان یکی از مهم ترین عوامل بیماری زا انسان نسبت به آنتی بیوتیک ها شنیده می شود. بنابراین لازم است که از مواد جایگزین به عنوان آنتی بیوتیک استفاده شود. انسان ها ا ز دیرباز از گیاهان به صورت جوشانده برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می کردند. خواص ضد باکتریایی بسیاری از گیاهان از جمله آویشن برای انسان ها و به خصوص ایرانی ها از زمان های دور شناخته شده بود. به همین خاطر تحقیق درباره خواص آنتی باکتریال عصاره های گیاهان ضرورت دیده می شود.

گیاهان دارویی به آن گروه از گیاهان گفته می شود که برای مصارف پزشکی، درمانی، بالینی و داروسازی انسان و دام مورد استفاده قرا می گیرد. وجود موادی به نام ترکیب های ثانویه در گیاهان از جنیه های مختلف سازگاری و بقای گیاهان در برابر شرایط نامساعد محیطی و زیستی، تولید داروهای گیاهی، سموم آفت کش و علف کش طبیعی، طعم دهنده، معطرکننده و نگه دارنده مواد غذایی از جایگاه ویژه ای برخورداند. به این مواد خاص موجود در گیاهان که در بهبود، درمان و پیشگیری از بیماری ها نقش موثری دارند، مواد موثره گفته می شود.

آویشن شیرازی، حنا، زنجبیل، میخک، هل، اکالیپتوس، بابونه، رزماری و مریم گلی از جمله گیاهان دارویی هستند که دارای مواد ثانویه به ویژه اسانس، روغن و ترکیبات فنلی هستند که در صنایع دارویی، غذایی و آرایشی کاربرد زیادی دارند. اخیرا متابولیت های ثانویه گیاهان دارویی مانند اسانس ها و عصاره های گیاهی از نظر اثرات ضد میکروبی شان مورد بررسی قرار گرفته اند و مشخص شده است که اغلب اسانس های گیاهی استخراج شده از گیاهان دارویی دارای خواص ضد قارچی، ضد انگل، ضد باکتری و ضد ویروس می باشند.

بنابراین اسانس هاس گیاهی در زمینه فارماکولوژیکی، داروشناسی، گیاهی، میکروبیولوژی، پزشکی و کلینیکی، فیتوپالوژی و نگهداری مواد غذایی، میوه ها و سبزی ها شدیدا غربالگری شده و مورد استفاده قرار گرفته اند. اسانس ها، ترکیبات روغنی و معطری هستند که از اندام دارویی و معطر به دست آمده و به طور گسترده ای به عنوان طعم دهنده ی غذا مورداستفاده قرار می گیرند. این مواد علاوه بر این که از رشد باکتری ها و کپک های آلوده مواد غذایی جلوگیری می کنند، به منظور افزایش عمر نگهداری غذاهای فرآیند شده در سیستم غذایی و نیز افزایش عمر نگهداری میوه ها و سبزی ها مورد استفاده قرار گرفته  اند.

آنتروتوکسین های تولید شده توسط برخی از باکتری ها مانند E.Coil, Staphylococcus و گونه های Yersinia ,Salmonella و Clostridium مسول مسمومیت دستگاه گوارش و بروز علائم گوارشی ناشی از آن می باشد. افزایش استفاده از آنتی بیوتیک ها و یا عدم رعایت دوز توصیه شده توسط بیماران منجر به گسترش مقاومت باکتریایی به آنتی بیوتیک ها گردیده است. این امر منجر به افزایش تمایل به توسعه ترکیبات جدید آنتی میکروبی موثرتر و بدون سمیت شده است.

دانش پژوهان علاقه مند می توانند با استفاده از ایده این پروژه بر روی خواص باکتریایی گیاهان دیگر تحقیق کنند.

مطالب مرتبط:

ایده برگزیده زیست نهمین جشنواره دانش آموزی تبیان

ایده برگزیده مهندسی نهمین جشنواره دانش آموزی تبیان

ایده برگزیده فناوری نانو نهمین جشنواره دانش موزی تبیان

بخش پروژه های دانش آموزی تبیان

تهیه و تنظیم: فاطمه گودرزی