شیب سنج
دانش پژوهان گرامی در این مقاله قصد داریم شما را با وسیله ای به نام شیب سنج آشنا نماییم.
شیب سنج، ابزاری جهت سنجش زاویه ی یک شیب، ارتفاع و یا بلندی یک جسم با توجه به نیروی جاذبه می باشد. این وسیله به نام‌های زاویه سنج، شیب نما، اندازه گیر شیب، گرادیان سنج، اندازه گیر سطح و نیز انحراف نما شناخته می شود. شیب سنج می تواند هم شیب‌های رو به بالا (شیب مثبت یعنی شیبی که توسط بیننده هنگامی که از پایین به بالا نگاه می کند) و هم شیب رو به پایین (شیب منحنی یعنی شیبی که توسط بیننده هنگامی که توسط بیننده هنگامی که از بالا به پایین نگاه می کند) را اندازه گیری کند. در برخی موارد وسیله ای که در هواپیماها استفاده می گردد و میزان زاویه ی هواپیما را با افق تعیین می‌کند نیز به عنوان شیب سنج شناخته می شود.
سنسورهای شیب سنج دقیق و حساسند و می توانند در خروجی خود به ریزبینی (resolution) در حد 0/001 درجه دست یابند. (باید توجه داشت که با توجه به تکنولوژی مورد استفاده و رنج زاویه ی مورد اندازه گیری، این دقت می تواند به 0/01 درجه محدود شود.) لازم به ذکر است که دقت مطلق و نسبی یک سنسور شیب سنج بستگی به افست اولیه ی سنسور در نقطه ی صفر، میزان خطی بودن سنسور، تکرارپذیری نتیجه اندازه گیری و نیز دریفت حرارتی سنسور در نقطه ی گذر صفر دارد. در نتیجه این عوامل دقت معمول یک سنسور الکترونیک بین 0/01 - و0/01+ درجه تا 2- و 2+ درجه تغییر می کند. معمولاً در شرایط معمولی دقت یک سنسور محدود به ویژگی خطی بودن آن می شود.
شیب سنج‌ها برای موارد زیر به کار گرفته می شوند:
١- تعیین عرض جغرافیایی با استفاده از ستارهء قطبی (در نیم کره ی شمالی) و دو ستاره از صورت فلکی در نیم کره ی جنوبی
٢- تعیین زاویه ی میدان مغناطیسی زمین نسبت به سطح هموار (مسطح)
٣- نمایش تغییرات از خط عمود یا افق
٤- نقشه برداری (جهت اندازه گیری زاویه ی پستی و بلندی ها)
٥- جهت هشدار به اپراتور هنگامی که احتمال برخورد یا سقوط وجود دارد
٦- اندازه گیری شیب پستی و بلندی‌های خاکریز هنگام احداث سازه‌های عمرانی
٧- اندازه گیری تغییرات اندک شیب زمین خصوصا در ژئو فیزیک به منظور پیش بینی وقوع آتشفشان
٨- اندازه گیری خزش دیواره‌ها و سطح زمین در احداث پروژه‌های عمرانی و برخی سیستم‌های ایمنی خودکار
٩- اندازه گیری زاویه ی وسایل نقلیه (مانند هواپیما، اتومبیل و ...) نسبت به سطح افق
١٠ -اندازه گیری زاویه ی دید بین آنتن گیرنده ی ماهواره و ماهواره
١١- اندازه گیری زاویه ی وسیله ی اندازه گیری (طناب، زنجیر و ...) به هنگام اندازه گیری فاصله نسبت به سطح افق
١٢ -اندازه گیری ارتفاع اجسام با استفاده از روابط مثلثاتی
١٣- اندازه گیری زاویه ی حفاری به هنگام حفر چاه
١٤- اندازه گیری میزان فراز و فرودهای کشتی در آب‌های آرام و نا آرام
١٥-اندازه گیری سراشیبی به هنگام احداث پیست اسکی
١٦- اندازه گیری میزان آزادی حرکت در مفاصل مختلف بدن
١٧- اندازه گیری زاویه ی بالاروندگی اجسام و در نهایت محاسبه ی ارتفاع آن‌ها در شرایطی که دسترسی مستقیم به بالای آن‌ها و اندازه گیری ارتفاعشان با استفاده از روش‌های موجود ممکن نباشد
