بیماری هایی که با روبوسی منتقل میشوند
همه ما میدانیم که روبوسی کردن (البته با محارم) باعث ایجاد محبت بیشتر بین دو فرد میشود و در دین اسلام هم به دست دادن و روبوسی کردن دو مومن سفارش شده است. ولی در مورد این کار هم باید مانند تمامی کارها، اعتدال و میانه روی را در پیش گرفت، زیرا روبوسی کردن گاهی اوقات باعث انتقال بیماری از یک فرد به فرد دیگر میشود.
بیماری مونونوکلئوز از جمله بیماریهایی است که با روبوسی منتقل میشود و حتی آن را به نام "بیماری بوسیدن" می شناسند.
بیماریهای میکروبی (عفونی) موجود در بزاق دهان
بیماریهای میکروبی واگیردار از راه های مختلفی پخش میشوند. انتقال دهانی شامل میکروبهایی است که از طریق بزاق دهان، غذاها و نوشیدنی ها پخش میشوند.
اگر شخصی به طور اتفاقی یک ماده آلوده به میکروب را ببلعد، مثل بزاق آلوده هنگام روبوسی کردن، زبان میکروبها را به طرف عقب گلو هل میدهد و از این راه میکروب وارد بدن میشود.
بیماریهای مسری عفونی ماند مونونوکلئوز (بیماری بوسیدن) توسط ویروس اپشتین بار ایجاد میشود و بیماری سیتومگالوویروس (CMV) از طریق بزاق آلوده به ویروس و از طریق دهان انتشار مییابد.
انتقال میکروبها از طریق بزاق دهان زمانی اتفاق می افتد که دفاع طبیعی دهان در برابر میکروبها کاهش پیدا کند
سایر میکرب هایی که از طریق بزاق دهان پخش میشوند، با چسبیدن به سطح داخلی گونه ها، زبان، دهان و دندان ها تاثیر خود را می گذارند.
یک نمونه از این میکروبها، باکتری استرپتوکوک می باشد که باعث بروز چندین بیماری میکروبی واگیردار میشود، مانند بیماریهای عفونی لثه و گلودرد چرکی.
نکته مهمی که بایستی به خاطر بسپارید این است که سطح مجاری تنفسی یعنی بینی، دهان و گلو به هم متصل هستند و از بافت های مشابهی ساخته شده اند.
در نتیجه، میکروبهایی که در بزاق دهان وجود دارند، می توانند در سایر قسمت های مجاری تنفسی نیز پیدا شوند. بنابراین حتی سرماخوردگی و آنفلوآنزا و سایر بیماریهای عفونی تنفسی می توانند از طریق بزاق دهان بین افراد پخش شوند.
بیماریهای عفونی ناشی از زخمهای دهان
تبخال
تبخال توسط ویروس هرپس سیمپلکس-1 ایجاد میشود. بر خلاف بیماریهای میکروبیای که از طریق بزاق دهان انتشار می یابند، این ویروس از طریق زخم باز روی لب و نزدیک دهان منتقل میشود.
اگرچه تبخال در تمامی مراحل آن مسری است، اما وقتی زخم آن باز است و ترشح دارد، بیشتر سرایت میکند.
بیماری دست، پا و دهان
بیماری دست، پا و دهان توسط ویروس کوکس ساکی (کوکساکی) ایجاد میشود و یکی دیگر از بیماریهای میکروبی است که از طریق زخم های باز در دهان پخش میشود.
این بیماری در کودکان، مخصوصا آنهایی که در مهدکودکها و شیرخوارگاهها نگهداری میشوند، شایع است. این بیماری از طریق آلوده شدن دست به مدفوع کودک موقع تعویض پوشک او، منتقل میشود.
وقتی دست آلوده به دهان زده شود، این بیماری وارد بدن میگردد.
ولی آفت دهان، عفونی و مسری نیست
بر خلاف زخم تبخال و زخم بیماری دست و پا و دهان، زخم های آفت واگیر ندارند و از طریق بزاق دهان و روبوسی کردن منتقل نمیشوند.
درباره ویروس اچ آی وی (HIV) و ویروس هپاتیت B چه می دانید؟
ویروس اچ آی وی (ایدز) و ویروس هپاتیت ب که از راه خون و رابطه جنسی منتقل میشوند، در بزاق دهان نیز وجود دارند.
ولی علی رغم وجود ویروس ایدز در بزاق دهان، این ویروس هرگز نمی تواند از این طریق منتقل شود.
در مقابل، انتقال ویروس هپاتیت B و نیز هپاتیت A و C از طریق بزاق دهان اثبات شده است.
مکانیسم دفاعی طبیعی دهان در برابر میکروبها
بزاق دهان با عمل شستن دهان، به طور طبیعی آن را تمیز میکند. سایر دفاعهای ضدمیکروبی بزاق شامل آنتیبادیها و سایر پروتئینهای ضدمیکروبی (مثل لیزوزیم) و فلور طبیعی دهان است. باکتریهای خوب بدن که از رشد باکتریهای بد جلوگیری میکنند را فلور طبیعی میگویند.
انتقال میکروبها از طریق بزاق دهان زمانی اتفاق میافتد که دفاع طبیعی دهان در برابر میکروبها کاهش پیدا کند.
به عنوان مثال بیماریهای عفونی لثه در کسانی که دچار کمبود ویتامین ث هستند، دیده میشود و یا برفک دهان که توسط قارچی به نام کاندیدا ایجاد میشود، بیشتر در افرادی که آنتی بیوتیک مصرف میکنند، رخ میدهد.
در افرادی که دچار کم آبی بدن هستند، ترشح بزاق کاهش مییابد و میزان باکتریهای دهانشان چهار برابر میگردد.
مطالب مرتبط:
درمان و پیشگیری از بیماری بوسیدن
پیشگیری از بیماریهای مدرسهای
چطور از سرایت گلودرد چرکی جلوگیری کنیم؟