تبیان، دستیار زندگی
اغلب در مورد احترام به خود سوءتفاهم بزرگی وجود دارد. برخلاف عقیده رایج، احترام به خود، (خودخواهی 219569) یا خود پرستی نیست؛ بلکه به این معناست که خودتان را به همان صورتی که هستید دوست بدارید.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

به احترام خودت از جا برخیز!


اغلب در مورد احترام به خود سوءتفاهم بزرگی وجود دارد. برخلاف عقیده رایج، احترام به خود، خودخواهی یا خود پرستی نیست؛ بلکه به این معناست که خودتان را به همان صورتی که هستید دوست بدارید.

اعتماد به نفس

مقوله «احترام به خود» برای داشتن یك شخصیت قوی انسانی و متعادل، جایگاه بسیار عمیق و تعیین‌كننده‌ای دارد. اما به واقع از این موضوع چه تصوری در ذهن خود داریم؟ آیا این مقوله از جنس فكر و شناخت است یا احساس و یا حاصل تلفیق و كشاكش این دو. قطعا سرمنشا هراحساسی، همان تجربه‌های عینی و ذهنی است. بخصوص آنچه در كوچه، پس كوچه‌های باریك و گاه تیره و تار دوران كودكی اتفاق افتاده است و در پستوخانه ذهن ما بدجوری جا خوش كرده است كه خیلی به سختی می‌توان نقشش را كم رنگ كرد. احساس‌هایی كه برآمده از همین تجربه‌هاست كه باعث می‌شود بسیاری اوقات واقعیت‌ها را نه تنها مخدوش بلكه گاهی اساسا واژگونه ببینیم.

لحظه ای مکث کنید تا چند نکته منفی را که درباره خودتان گفته اید به یاد آورید، بیندیشید آنها به «احترام به خودتان »، چه شکلی بخشیده اند،آیا هیچ یک از این جمله ها حرف شما نیز هست؟

«من آنقدر خنگم که نگو»

«با این بد بیاری که من دارم،حتما شکست می خورم»

«از خودم متنفرم»

اگر ذهنتان را با اندیشه هایی چنین فرودست برنامه ریزی کنید، سطح «احترام به خودتان» همانجا باقی می ماند. شاید به طور خود آگاه متوجه نشوید که در طول روز چند بار ازاین جمله های منفی استفاده می کنید. اما با اندکی صرف وقت وخودآزمایی دقیق، می توانید از این شیوه تفکرتان که به صورت عادت درآمده، اگاه شوید. با عوض کردن این گونه تفکر می توانید سطح خویشتن دوستی خود را عوض کنید. «احترام به خود» راستین، بزرگترین هدیه ای است که ما می توانیم به خودمان بدهیم. احترام به خود پایه واساس زندگی خوب است.

درحالی كه مقوله «احترام به خود» اگر در دوران كودكی در یك بستر تربیتی سالم، شكل گرفته باشد به فرد كمك خواهد كرد كه در آینده از آسیب‌پذیری هیجانی و در برابر استرس‌های مختلف مصون باشد. زیرا وقتی كودك اجازه پیدا می‌كند «من» خود را به صورت مستقل از مادر گسترش و شكل دهد؛ ضمن كسب توانایی برقراری رابطه با دیگران ، احساس ایمنی و اعتماد بنیادین را تجربه می‌كند كه بعدها می‌تواند در كلیه مراحل زندگی او را حمایت كند. روانپزشكان معتقدند احترام به خود، برمی‌گردد به ارزشی كه فرد برای خود قایل است. هرچقدر این ارزش‌ قوی‌تر و پخته‌تر باشد این احساس نیزدر سطح بالاتر و به طور فراگیرتری شخصیت فرد را دربرمی‌گیرد. به این ترتیب آنچه افراد از خودشان تعریف و تصور می‌كنند بر انگیزه‌ها، نگرش‌ها و رفتارشان در سراسر زندگی تاثیر می‌گذارد.

احساس احترام به خود در سطح پایین معمولا با گروهی از مشكلات دیگر مثل ضعف دانش و اطلاعات، عدم موفقیت در انجام وظایف، ضعف در اتباطات خویشاوندی و دوستانه، خشونت و اختلالات عاطفی مثل افسردگی و خودكشی همراه است. پذیرش خود و رسیدن به یك چشم‌انداز مثبت در زندگی با رشد مقوله احترام به خود به صورت سالم، ارتباط پیدا می‌كند. افرادی كه به خودشان و توانایی‌هایشان اعتقاد دارند عموما بیشتر از این احساس برخوردارند كه در نهایت تمایل به شاد‌زیستن و هیجانات مثبت را در آنها گسترش می‌دهد.

افرادی كه از عزت نفس بالا بهره می جویند، هیچ گاه در زندگی در زیر فشار انتقاد خرد نمی شوند یا به واسطه طرد شدن ، احساس نابودی نمی كنند. آنان ازشما به خاطر «راهنمایی سازنده تان» تشكر می كنند

راه‌های دیگری كه افراد می‌توانند برای رشد احساس احترام به خود، در پیش گیرند این موارد است:

- شناختن ویژگی‌های مثبت خود

- تشخیص موارد و محدوده‌های بسیار موفقیت‌آمیز

- برنامه‌ریزی برای حمایت از دوستان و خویشاوندان

- تمركز بر فضیلت‌ها و توانایی‌های خود و نه، ماندن و غرق شدن در ناتوانایی‌ها و واماندگی‌ها

- عدم اندازه‌گیری و تعریف ویژگی‌های خود با استانداردهای دیگران

- پذیرش برخی ریسك‌ها و خطرها برای دستیابی به موفقیت

- فراگیری هدف‌گذاری واقع‌گرایانه

به اضافه این‌كه، افراد می‌توانند از طریق مشورت با روانپزشكان، روش‌های رشد احساس احترام به خود را فراگیرند. بی‌تردید همه، فقدان احترام به نفس را در شرایط خاص و مهم زندگی خود- كه شاید بیش از سایر زمانها به آن نیاز دارند را- تجربه می‌كنند. قطعا همه می‌دانیم مجموعه عوامل گوناگونی این احساس را درما ایجاد می‌كنند: محیط، انتظارات و تجربیات شخصی و اجتماعی. برای مثال، پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد كه بدرفتاری‌های زبانی و بیانی، در دوران كودكی اثر منفی زیادی براحساس احترام به خود افراد می‌گذارد كه تا دوران بزرگسالی ادامه می‌یابد. بعضی افراد، از شكاكی و سوءظن نسبت به خود رنج می‌برند و همواره در برخورد با هرمسئله‌ای دنبال پیداكردن اشتباه و خطای خود هستند. این نگرش به طور طبیعی به احساس احترام به خود آنها به طور جدی آسیب می‌رساند.

پژوهشگران مسایل اجتماعی می‌گویند پیام‌های تبلیغاتی از جمله عوامل محیطی است كه می تواند این احساس را مخدوش كند. برای مثال، آن گروه از پیام‌های رسانه‌ها كه اغلب لاغری بیش از اندازه را توصیه می كنند می‌تواند اثر منفی براحساس احترام به نفس زنان داشته باشد. این پیام‌ها دختران و زنان را دچار این وسواس و اعتقاد منفی می‌كند كه حتما یك مورد نادرست كه نیاز به تغییر دارد در بدن آنها هست. در نتیجه، آنها ممكن است به سختی بتوانند در رژیم غذایی‌شان برای رسیدن به آن اندازه ایده‌آل موفق شوند. همچنین این نگرش می‌تواند خطر رشد اختلالات غذایی را برای آنها درپی داشته باشد.

طرز تفكر ما درباره خودمان تأثیرات شگرفی برتمام جوانب زندگی ما دارد. افرادی كه برای خویشتن ارزش مثبتی قائلند، عموماً به عنوان نشانه های خارجی رضایت درونی، حالت توازنی رانشان می دهند و احساس امنیت و آرامش خاطر را منتشر می سازند. چنین افرادی به تقویت كننده های اجتماعی و ستایش های دیگران وابستگی ندارند زیرا آموخته اند چگونه بهترین دوست خود و بزرگترین مشوق خویشتن باشند. آنان شركت كنندگان، مبتكران وچاره سازانی هستند كه موجب به حركت درآمدن ماشین اجتماع می شوند. افرادی كه از عزت نفس بالا بهره می جویند، هیچ گاه در زندگی در زیر فشار انتقاد خرد نمی شوند یا به واسطه طرد شدن ، احساس نابودی نمی كنند. آنان ازشما به خاطر «راهنمایی سازنده تان» تشكر می كنند. زمانی كه با پاسخ «نه» مواجه می شوند، هیچ گاه آن را به معنای طرد خودشان تلقی نمی كنند.

فرآوری: راضیه کتابچی

بخش خانواده ایرانی تبیان


منبع: tmajidi, modern-psychology

مطالب مرتبط:

اینقدر خجالتی نباش!

راه و رمز دلخوشی های کوچک

زندگی برای خودم یا برای دیگران؟

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.