خاویار، مروارید سیاه پرخاصیت

خاویار در حقیقت تخم‌های کوچک ماهی خاویار می‌باشد که در درون شکم این حیوان جای گرفته است. خاویار یکی از پرطرفدارترین مواد غذایی خوراکی در تمام دنیا است که تنها از ماهی خاویاری که در دریای مازندران زندگی می‌کند به دست می‌آید. بسیاری از کشورها تلاش کرده‌اند تا خاویار مصنوعی تولید کنند اما هیچ یک از خواص و ویژگی‌های آن به پای خاویار طبیعی ایرانی نمی‌رسد. این تخم‌های خوش‌طعم که به عنوان مروارید سیاه شناخته می‌شوند، بسیار پرخاصیت هستند و به عنوان اشتهاآور عمل می‌کنند. لازم به ذکر است که ماهی خاویار تنها در دریای مازندران رشد می‌کند و تجارت آن در انحصار ایران و روسیه می‌باشد.

خاویار سرشار از مواد معدنی

تخم‌ها و دانه‌های تمام گیاهان و جانوران از جمله مواد غذایی می‌باشند که دارای بیش‌ترین چگالی انرژی و مواد مغذی هستند. این مواد در حجم کم مواد مغذی بسیار بالایی دارند. از این جمله می‌توان به آجیل‌ها، تخمه‌ها، جوانه‌ها، بذر گیاهان، تخم‌مرغ و تخم سایر ماکیان و ... اشاره کرد؛ زیرا رشد و نمو در دوران ابتدایی زندگی بسیار پُر اهمیت می‌باشد و برای رشد صحیح و ایمن ماندن از مخاطرات طبیعی لازم است تا تمام مواد مغذی در دانه و تخم جانوران و جود داشته باشد. به همین علت است که این تخم‌ها سرشار از مواد مغذی می‌باشند. تخم ماهی خاویار هم از این مسئله مستثنا نیست و خاویار سرشار از تمام مواد مغذی می‌باشد.

در یک فنجان خاویار که معادل با 115 گرم از آن است؛ 145 واحد بین‌المللی ویتامین آ، 3/0 میلی‌گرم ویتامین ای، 8 میکروگرم فولات، 37 واحد بین‌المللی ویتامین د، 6/0 میلی‌گرم ویتامین B5 (پانتوتنیک اسید)، 6/78 میلی‌گرم کولین، 2/3 میکروگرم ویتامین ب12، 44 میلی‌گرم کلسیم، 9/1 میلی‌گرم آهن، 48 میلی‌گرم منیزیم، 57 میلی‌گرم فسفر، 29 میلی‌گرم پتاسیم، 2/0 میلی‌گرم روی و  5/10 میکروگرم سلنیوم وجود دارد.

تامین ویتامین A مورد نیاز با خاویار

خاویار سرشار از ویتامین A می‌باشد که یکی از مهم‌ترین آنتی‌اکسیدان‌ها است. ویتامین A برای برطرف کردن نشانه‌های پیری بر روی پوست مانند چین و چروک‌ها، لکه‌های تیره روی پوست و ... و نیز جوان‌سازی و شادابی پوست مناسب می‌باشد. همچنین در رابطه با بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس و آکنه نیز کارآمد است.

خاویار سرشار از پتاسیم

خاویار یکی از منابع اصلی پتاسیم در طبیعت است. پتاسیم از پیشرفت سنگ کلیه جلوگیری می‌کند. همچنین باعث بهبود توانایی‌های ذهنی می‌شود، زیرا پتاسیم برای انتقال اکسیژن به مغز به کار می‌رود. مواد غذایی سرشار از پتاسیم مانند خاویار برای تسکین سردرد مناسب می‌باشند.

خاویار دارای اسیدهای چرب امگا 3

امگا 3 یکی از چربی‌هایی است که نقش اساسی در حفظ سلامتی ایفا می‌کند و متأسفانه اکثر رژیم‌های مدرن محدود از این چربی مفید هستند. خاویار یکی از منابع اصلی امگا 3 است و هر فنجان از آن بیش از 1000 میلی‌گرم اسید چرب امگا 3 دارد. امگا 3 که به فراوانی در ماهی‌های آب سرد مانند سالمون، ساردین، ماکرو، مغزها، تخمه‌ها، خاویار، میگو و ... وجود دارد؛ لازم است حداقل دو بار در هفته مصرف شود. چند مورد از اثرات مفید چربی‌های امگا 3 در زیر آمده است:

1. امگا 3 برای پیشگیری از آلزایمر مناسب است.

2. رژیم سرشار از امگا 3 ریسک ابتلا به سکته‌های قلبی را کاهش می‌دهد.

3. امگا 3 نیز مانند پتاسیم برای افرادی که از فشارخون بالا رنج می‌برند، مناسب است.

4. تحقیقات نشان می‌دهد رژیم سرشار از امگا 3 برای کاهش علائم بسیاری از مشکلات روانی و عصبی مانند افسردگی، اختلال دوقطبی و سایر بیماری‌های مرتبط با سیستم عصبی مفید است.

5. امگا 3 در برابر بیماری‌های قلبی، آرتریت روماتوئید، بیماری‌های معده‌ای و روده‌ای و ... محافظت ایجاد می‌کند.

6. امگا 3 باعث کاهش ریسک ابتلا به سرطان پروستات، سرطان سینه و سرطان کولون می‌شود.

از ویتامین D موجود در خاویار غافل نشوید

ویتامین D از طریق تابش نور خورشید در بدن تولید می‌شود و در منابع غذایی به ندرت وجود دارد. تنها منبع غذایی سرشار از ویتامین D روغن کبد ماهی می‌باشد؛ اما جالب است بدانید که مقدار بسیار زیادی ویتامین D در خاویار یافت می‌شود و اگر بخواهید ویتامین D را از طریق رژیم غذایی دریافت کنید، خاویار پیشنهاد خوبی است. ویتامین D متابولیسم فسفر و کلسیم را در بدن تسهیل می‌کند و باعث استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها می‌شود. این ویتامین سیستم ایمنی بدن را تنظیم و از شما در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها محافظت می‌نماید.

خاویار، سرشار از آهن

دریافت مواد مغذی سرشار از آهن برای دختران نوجوان، خانم‌های باردار و شیرده، افراد ورزشکار و ... بسیار ضروری است. اگر به طور منظم فعالیت بدنی دارید و زیاد عرق می‌کنید بدن شما به آهن زیادی نیاز دارد. سعی کنید این ماده معدنی بسیار پر اهمیت را از طریق رژیم غذایی تامین نمایید.

خاویار، مفید برای جراحی و شیمی‌درمانی

اگر به تازگی عمل جراحی انجام داده‌اید یا شیمی‌درمانی کرده‌اید، روی خاویار حساب ویژه‌ای باز کنید؛ زیرا خاویار تولید هموگلوبین در بدن را افزایش می‌دهد. هموگلوبین مولکولی است که انتقال اکسیژن به سایر بخش‌های بدن را تسهیل می‌کند و باعث تسریع بهبودی می‌شود. البته برای مصرف آن حتماً با پزشک معالج خود مشورت کنید و مطمئن شوید که با داروهای مصرفی شما تداخلی نداشته باشد.

خاویار بسیار پر کالری است

یک قاشق غذاخوری سرخالی خاویار که 16 گرم وزن دارد، دارای 40 کالری انرژی می‌باشد؛ که 26 کالری آن از چربی است.

در حقیقت خاویار به عنوان یک ماده پرچرب شناخته می‌شود و مصرف زیاد آن برای افرای که دارای اضافه‌وزن، چاقی، دیابت، فشارخون، کبد چرب، چربی خون بالا، تری گلیسیرید بالا، کلسترول خون بالا و ... می‌باشند. مناسب نیست.

خاویار سرشار از سدیم

اگر در شرایطی هستید که باید رژیم محدود از سدیم مصرف کنید، از مصرف خاویار اجتناب نمایید؛ زیرا خاویار پر سدیم می‌باشد. در حقیقت در هر قاشق غذاخوری از آن (که معادل 16 گرم است)، 240 میلی‌گرم سدیم وجود دارد که این مقدار سدیم بسیار زیاد می‌باشد. اگر فشارخونتان بالا است در مصرف آن زیاده روی نکنید. خاویار علاوه بر اینکه سرشار از پتاسیم و امگا 3 است که برای کاهش فشارخون مناسب هستند، اما سدیم موجود در آن، برای افراد داری فشارخون مناسب نمی‌باشد؛ زیرا مقدار مجاز سدیم برای یک فرد با فشارخون بالا، 1500 میلی‌گرم است و این مقدار مجاز سدیم با یک رژیم غذایی معمول و بدون نمک تامین می‌شود و جای دیگری برای غذاهای پر سدیم باقی نمی‌ماند.

کلسترول فراوان موجود در خاویار

خاویار سرشار از کلسترول است در نتیجه برای افرادی که باید مواد غذایی دارای کلسترول را حذف نمایند، مناسب نمی‌باشد. در هر واحد از خاویار که معادل با یک قاشق غذاخوری از آن می‌باشد، 94 میلی‌گرم کلسترول وجود دارد که 31 درصد از میزان کلسترول مجاز روزانه شما را پر می‌کند. در نتیجه اگر رژیم شما محدود از چربی و کلسترول است باید در مصرف آن رعایت اعتدال را بنمایید. مصرف خاویار به صورت دو بار در هفته، نیاز بدن شما را تامین می‌کند و هر بار تنها به میزان یک واحد (یک قاشق غذاخوری) نه بیشتر، می‌توانید مصرف کنید.

روش نگهداری خاویار

کنسرو خاویار 18 ماه پس از تولید درحالی‌که در دمای زیر صفر درجه سانتی‌گراد نگهداری شود قابل استفاده است؛ اما قوطی باز شده باید در یخچال نگهداری و هر چه زودتر مصرف شود. همچنین خاویار را در ظروف نقره سرو نکنید زیرا طعم آن عوض خواهد شد.

بینه خوشنودی راد

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

مطالب مرتبط:

خاویار؛ مروارید سیاه دریای خزر