بزرگ‌ترین ذکر الهی چیست؟

نماز، بزرگ‌ترین ذکر الهی است. به دلیل آیه‌ی «أقم الصّلاة لذکری» (طه، 14) که نماز را ذکر خداوند می‌داند.

آیه 45 سوره‌ی عنکبوت:

اتْلُ مَا أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَیٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ وَلَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ

هر چه را از این کتاب بر تو وحی شده است، تلاوت کن؛ و نماز بگزار، که نماز آدمی را از فحشا و منکر باز می‌دارد و ذکر خدا بزرگ‌تر است و خدا به کارهایی که می‌کنید آگاه است.

* در این آیه، خداوند به پیامبرش دستور تلاوت قرآن و نماز را در کنار هم داده و این به خاطر آن است که قرآن و نماز، دو منبع نیروبخش هستند. خداوند که به پیامبرش از یک مسئولیت سنگین خبر می‌دهد، «انّا سنلقی علیک قولاً ثقیلاً» (مزمّل، 5) به او می‌فرماید: برای انجام این مسئولیت سنگین، از دو منبع نیروبخش کمک بگیر:

یکی تلاوت قرآن. «و رَتّل القرآن ترتیلا» (مزمل، 4)

و دیگری نماز شب. «اِنّ ناشئة الیل هی اَشدّ وَطاً و أقوم قیلاً» (مزمل، 6)

* البته علاوه بر این آیه، نماز و قرآن، بارها در کنار هم آمده است؛ از جمله: «یتلون کتاب اللّه و اقاموا الصّلاة» (فاطر، 29) و «یمسّکون بالکتاب و اقاموا الصّلاة» (اعراف، 170)

خداوند به پیامبرش دستور تلاوت قرآن و نماز را در کنار هم داده و این به خاطر آن است که قرآن و نماز، دو منبع نیروبخش هستند.

* برای جمله «لذکر اللّه اکبر» چند معنا بیان شده است:

الف: نماز، بزرگ‌ترین ذکر الهی است. به دلیل آیه‌ی «أقم الصّلاة لذکری» (طه، 14) که نماز را ذکر خداوند می‌داند.

ب: یاد خدا (و حضور قلب)، بالاتر از ظاهر نماز است.

ج: یاد خدا برای انسان، از همه کارها برتر است.

د: یاد خدا، برای جلوگیری از فحشا و منکر، بالاتر از هر اهرم دیگر است.

ه: یاد خدا از شما، بزرگ‌تر از یاد شما از خدا است. (البته این معنا با توجه به روایات در ذیل آیه «فاذکرونی اذکرکم» (بقره، 152) برداشت شده است.)

به پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) گفته شد: فلانی، هم نماز می‌خواند و هم خلاف می‌کند، فرمود: «انّ صلاته تنهاه یوماً» بالاخره نماز او، روزی نجاتش خواهد داد.

* به پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) گفته شد: فلانی، هم نماز می‌خواند و هم خلاف می‌کند، فرمود: «انّ صلاته تنهاه یوماً» بالاخره نماز او، روزی نجاتش خواهد داد.

* امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: هر کسی دوست دارد قبولی یا ردّ نمازش را بداند، ببیند نمازش او را از فحشا و منکر باز داشته است یا نه. سپس امام (علیه‌السلام) فرمود: «فبقدر ما منعته قبلت منه» به اندازه‌ای که نماز، انسان را از منکرات باز می‌دارد، به همان اندازه قبول می‌شود.

باشگاه خبرنگاران