تهیه کمپوست از زباله های تر - جلسه دوم

اهداف:

اهمیت تفکیک زباله ها 

محاسبه ی درصد وزنی زباله های تر و خشک

وسایل مورد نیاز:

سطل زباله (همراه با محتویات!) - ترازو - قلم و کاغذ - یک جفت دستکش و چند کیسه نایلون کوچک و بزرگ

2-1 اهمیت تفکیک زباله ها
به نظر شما هر فرد هر روز چه مقدار زباله تولید می کند؟

می توانید نوع زباله هایی که در یک روز تولید می کنید را نام ببرید؟

آیا می توانید به صورت حدودی با توجه به جمعیت شهری که در آن زندگی می کنید میزان زباله های تولید شده در هر روز را محاسبه کنید؟

آیا روشی می شناسید که حجم زباله های شهری را کاهش دهد؟

زباله ها در نهایت یا در محل‌های دفع زباله (landfill) دفن می شوند یا سوزانده می شوند. بعضی از زباله ها صدها سال طول می کشد تا در محیط زیست تجزیه شوند و بعضی باعث تولید آلودگی می شوند که در نهایت باعث آلودگی خاک و آب‌های زیر زمینی می شوند. با تفکیک زباله ها می توان حجم زباله های قابل دفن را کاهش داد و در نهایت سهم کم‌تری درآلودگی محیط زیست داشت.

جنبه های اقتصادی، کار آفرینی و صرفه جویی در مصرف مواد اولیه از مسایل با ارزش و با اهمیت دیگری در این مقوله است

2-2 تفکیک زباله های تر و خشک
جداسازی زباله های تر و خشک در واقع آسان ترین روش برای حفظ محیط زیست است. با این روش مواد قابل بازیافت (زباله های خشک) و مواد قابل تجزیه (زباله های تر) در منزل، مدرسه، محل کار و ... از هم تفکیک می شوند.

2-3 زباله ی خشک چیست و چه اهمیتی دارد؟

زباله خشک

زباله خشک شامل موادی هستند که خشک بوده ( درصد وزنی آب در آنها بسیار کم است) و اکثراً زیست تخریب ناپذیرند. بعضی از این مواد قابل بازیافت و بعضی غیر قابل بازیافت هستند. زباله های خشک شامل انواع بطری ها، قوطی کنسروها، لباس، پلاستیک، چوب، شیشه، فلزات، کاغذ و مقوا، ظروف یکبار مصرف، باتری، وسایل خانگی، و غیره.

اکثر زباله های خشک قابل بازیافت هستند. استفاده ی مجدد زباله های قابل بازیافت به حفظ منابع طبیعی نیز کمک می کند. اگر برای ساخت مواد جدید از مواد اولیه مواد قابل بازیافت استفاده کنیم، سرعت مصرف منابع طبیعی کره زمین کاهش می یابد و آیندگان نیز می توانند سهمی از این منابع خدادادی داشته باشند.

2-4 زباله ی تر چیست و چه اهمیتی دارد؟
هر ماده که به سرعت در محیط زیست تجزیه می شود و درصد وزنی آب آن نسبتاً زیاد است، زباله تر نامیده می شود. پسمانده های مواد غذایی و ضایعات باغبانی همگی جزء این دسته از زباله ها می باشند. این مواد شامل گوشت و استخوان، میوه و سبزیجات و ضایعات آنها، دستمال کاغذی، تفاله چای، پوست تخم مرغ، برگ درختان و ...

زباله تر

زباله های تر قابل تبدیل به کود گیاهی (compost) هستند. این کود منبع بسیار غنی از مواد معدنی برای رشد گیاهان می باشد که می تواند جایگزین بسیار خوبی برای کودهای شیمایی باشد.  هدف این درس همین می باشد، یعنی استفاده مفید از زباله های تر!

_ دوباره به سراغ سطل‌های زباله می رویم. کار را مجدداً از منزل شروع می کنیم.

وسایل مورد نیاز:
• قلم و کاغذ
• یک جفت دستکش
• ترازو
• سطل زباله !
• چند کیسه نایلون بزرگ و کوچک

تمام محتویات سطل زباله را همراه با خود سطل وزن کنید. دستکش ها را دست کرده و زباله ها را یکی یکی خارج نمایید. نام تمام زباله های موجود در آن را در جدولی مشابه جدول شماره 2 وارد کنید. ابتدا مشخص کنید که هر زباله جزو کدام دسته ی تر یا خشک هست. هر نوع زباله را در یک کیسه ریخته و وزن کنید. مثلاً همه ی کاغذها و مقوا ها را در یک کیسه جداگانه ریخته و وزن آنها را مشخص نمایید.

جدول شماره 2

حال وزن مجموع کل زباله های تر جمع آوری شده را محاسبه نمایید. وزن سطل خالی را نیز اندازه بگیرید. محاسبه کنید چند در صد از وزن زباله های موجود در سطل را زباله های تر تشکیل می دهد. از فرمولهای پیشنهادی زیر می توانید برای محاسبات درصد وزنی زباله ها استفاده نمایید:
وزن خالص کل زباله ها= وزن سطل خالی _ وزن سطل پر
درصد وزنی زباله های تر= X 100( وزن خالص کل زباله ها / وزن کل زباله های تر)

نکته: جداسازی و توزین زباله های سطل آشپزخانه کار چندان جالبی نمی باشد. با فراگیری تفاوت بین زباله تر و خشک به راحتی می توان زباله های تر و خشک منزل را در سطل‌های جداگانه جمع آوری کرد. در منزل از دو سطل مختلف برای جمع آوری هر نوع زباله تر یا خشک استفاده نمایید، بعد از دو روز به کمک یک ترازو، وزن زباله ی هر سطل را اندازه بگیرید.

بدین ترتیب وزن زباله های تر را بر وزن مجموع کل زباله ها ( تر+ خشک) تقسیم کرده و در عدد 100 ضرب نمایید، حال درصد وزنی زباله های تر بدست می آید. با این روش دیگر نیازی به دستکش و کار پر زحمت جداسازی زباله های تر و خشک به منظور توزین آنها نیست!

تکلیف: فعالیت یک و دو را با سطل زباله مدرسه ها و یا سطل موجود در آشپزخانه منزل انجام دهید. درصد زباله تر در هر سطل را محاسبه کنید. درصد زباله های تر آشپزخانه به مراتب بیشتر از درصد زباله های تر مدارس خواهد بود.

محل بازدید/ اردو / خرید: بعد از جداسازی زباله های تر و خشک و توزین آنها، زباله های تر را به منظور تهیه کمپوست نگه داشته و زباله های خشک را به غرفه‌‏های بازیافت که در میادین میوه و تره بار به چشم می‏‌خورند تحویل دهید. این غرفه‌ها در ازای دریافت زباله‌های تفکیک شده، به افراد، مواد شوینده یا بن خرید کالا مثل گل وگیاه می‏‌دهند. از مسئول مربوط این غرفه ها بپرسید سرنوشت زباله های تر که این مراکز تحویل می‌گیرند چه می شود.

منابع مطالعه: برای اطلاع بیشتر در زمینه تفکیک زباله ها و اهمیت آن به منابع زیر مراجعه نمایید.

_ کتاب چگونه از کره زمین محافظت کنیم؟/ ترجمه: رضا فرجی/ انتشارات شهد، شما را با نحوه جداسازی زباله‌ها در منزل، کاهش تولید زباله ها و مزایای بازیافت آن آشنا می سازد.

_ در این صفحه از سایت تبیان می‌توانید با موضوعاتی چون غذاهایی که زباله می‌‏شوند، زباله‌‏های خطرناک، غرفه‏‌های بازیافت و ... آشنا شوید.

بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان

تنظیم: یگانه داودی

تهیه کمپوست از زباله های تر - جلسه اول
تهیه کمپوست از زباله های تر - جلسه دوم
تهیه کمپوست از زباله های تر - جلسه سوم
تهیه کمپوست از زباله های تر - جلسه چهارم
تهیه کمپوست از زباله های تر - جلسه پنجم
تهیه کمپوست از زباله های تر - جلسه ششم
تهیه کمپوست از زباله های تر - جلسه هفتم
تهیه کمپوست از زباله های تر - جلسه هشتم