تبیان، دستیار زندگی
شناور کردن گیره ی کاغذ روی آب کمی سخت است. برای این کار یک تکه دستمال کاغذی یک لا را روی سطح آب قرار داده و سپس به آرامی گیره ی کاغذ را روی آن ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حباب های غول پیکر– جلسه اول

اهداف جلسه: شامل اهداف رفتاری و آموزشی آشنایی با مفهوم کشش سطحی

زمان عملیاتی: 50 تا 60 دقیقه

وسایل لازم:

مایع ظرفشویی

آب

بشر 100 سی سی (دو عدد)

گیره ی کاغذ فلزی

دستمال کاغذی

چنگال

چوب کبریت.

حباب های غول پیکر - جلسه اول

روند کار

1- (زمان تخمینی:20 دقیقه) دانش آموزان را به گروه های سه الی چهار نفره تقسیم کرده و به هر گروه دو عدد بشر حاوی 100 سی سی آب، یک عدد گیره کاغذ، تکه ای دستمال کاغذی، یک خلال چوب کبریت و مقداری مایع ظرفشویی بدهید. اگر مایع ظرفشویی در یک ظرف قطره چکان باشد بهتر است. حال از دانش آموزان بخواهید سعی کنند تا گیره ی کاغذ و چوب کبریت را روی آب شناور کنند. گوگرد چوب کبریت را جدا کنید. پس از انجام این کار دانش آموزان را ترغیب کنید تا مشاهدات خود را به طور دقیق ثبت نمایند.

2- (زمان تخمینی: 30تا 40 دقیقه) در مرحله ی بعد دانش آموزان باید یک قطره مایع ظرفشویی کنار گیره ی کاغذ و یک قطره هم کنار چوب کبریت بچکانند و این بار با دقت بیشتری مشاهدات خود را ثبت نمایند. از آن ها بخواهید که موارد مشاهده شده در دو مرحله را بررسی و برای آن ها دلایلی پیشنهاد کنند.

برای بررسی بهتر دلایل پدیده های رخ داده از گروه ها بخواهید تا نتایج حاصل از مشاهدات و بررسی های خود را به صورت سخنرانی ارائه کرده و به مقایسه حالات پیش آمده برای گیره ی کاغذ و چوب کبریت بپردازند. تا جایی که ممکن است سعی نمایید دانش آموزان خود به نتایج نزدیک شوند و شما توضیحات خاصی ارائه نکنید.

توضیحات تکمیلی:

شناور کردن گیره ی کاغذ روی آب کمی سخت است. برای این کار یک تکه دستمال کاغذی یک لا را روی سطح آب قرار داده و سپس به آرامی گیره ی کاغذ را روی آن می گذاریم. پس از گذشت چند ثانیه دستال کاغذی در آب غرق می شود و گیره روی آب شناور می ماند. البته این کار را با چنگال هم می توانید انجام دهید. مراحل فوق باید به آرامی و دقت انجام شوند تا سطح آب چندان دچار تغییر نشود. برای بهتر شدن نتیجه ی کار می توانید گیره را کمی چرب نمایید. نیازی نیست روغن بیاورید، از چربی روی پوست صورت یا کنار بینی استفاده نمایید! این نکات را به دانش آموزان نگویید و فقط ابزار را در اختیارشان قرار دهید تا با فکر و ایده ی خود از آن ها استفاده نمایند. اگر نتیجه ی فکر و اندیشه ی آنان ناامید کننده بود به روش خود راهنمایی شان کنید.

به دانش آموزان تذکر دهید که از میز فاصله بگیرند و به آن تکیه ندهند تا در اثر برخورد آن ها با میز سطح آب بشر دچار لرزش نشود.

مایع ظرفشویی را باید کنار گیره ی کاغذ و چوب کبریت و نزدیک به دیواره ی بشر چکانید و از چکاندن مایع ظرفشویی روی گیره یا چوب به طور مستقیم امتناع نمایید.

ارزیابی در پایان بحث انتظار می رود دانش آموزان به نتایج زیر برسند:

علت غوطه ور شدن گیره ی کاغذ که از جنس فلز (فولاد) می باشد، کشش سطحی می باشد.

علت غوطه ور شدن چوب کبریت که از جنس چوب می باشد، چگالی کم آن نسبت به آب می باشد.

پس از چکاندن قطره ی مایع ظرفشویی، گیره ی کاغذ و چوب کبریت به سمت مخالف شروع به حرکت می کنند که علت آن آزاد شدن نیروی کشش سطحی در آن نقطه می باشد.

گیره ی کاغذ پس از پایان حرکت در سطح به درون آب سقوط می کند که علت آن ضعیف شدن نیروهای کشش سطحی توسط مایع ظرفشویی می باشد.

چوب کبریت پس از پایان حرکت در سطح در آب سقوط نمی کند که دلیل آن چگالی کم چوب می باشد.

مطالب مرتبط:

حباب های غول پیکر - جلسه دوم
حباب های غول پیکر - جلسه سوم
حباب های غول پیکر - جلسه چهارم
حباب های غول پیکر - جلسه پنجم
حباب های غول پیکر - جلسه ششم
حباب های غول پیکر - جلسه هفتم
حباب های غول پیکر - جلسه هشتم

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان

تهیه: مهدی معینی - تنظیم: فاطمه گودرزی