گزارش نشست تخصصی روز جهانی وبلاگ
گزارش نشست تخصصی روز جهانی وبلاگ
موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان، به مناسبت فرا رسیدن روز جهانی وبلاگ، به همت سامانه وبلاگ تبیان، نشستی صمیمانه و تخصصی را با حضور فعالان رسانه‌ای و جمعی از وبلاگ‌نویسان برتر، برگزار کرد.
در روز یکشنبه نهم شهریورماه سال جاری، نشست تخصصی وبلاگ با حضور جمعی از کارشناسان، وبلاگ‌نویسان و کاربران سایت تبیان در موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان برگزار شد.
در ابتدای این نشست، محمدرضا سلطانی شیرازی، مدیر روابط عمومی موسسه تبیان، ضمن تبریک روز جهانی وبلاگ و آغاز هفته کرامت به مهمانان، به معرفی اجمالی سایت تبیان پرداخت.
قاسم شکوری (معاونت شبکه‌های اجتماعی و امور کاربری موسسه تبیان)
قاسم شکوری، اولین سخنران نشست تخصصی وبلاگ، پس از خوش‌آمدگویی به مهمانان، سخنان خود را با توجه به روز جهانی وبلاگ، از تاریخچه آن آغاز کرد و گفت: اگر بخواهیم تاریخچه وبلاگ را بررسی کنیم، به اولین وبلاگ در سال 1997 می‌رسیم که توسط جان بارگر آمریکایی تأسیس شد. هدف او از راه‌اندازی این وبلاگ، ثبت فرآیند واقعه‌نگاری در فضای وب بود. پیش‌تر از این شخص و در سال 1994، زمزمه پیدایش یک فضای شخصی که بتواند خارج از عرف و چارچوب قوانین حقوقی و با خطوط نسبتاً بازتری فعالیت داشته باشد، مطرح بود؛ که نهایتاً واژه‌ای تحت عنوان «بلاگیسم» به کار گرفته شد. عنوان بلاگیسم به فکر نو و تازه‌ای که در فضای وب و از طریق ابزار وبلاگ منتشر می‌شد، اطلاق شد.
وی افزود: شرط بقا و پایداری هر پدیده‌ای در دنیای واقعی، این است که تکیه بر نیاز ذاتی بشر داشته باشد؛ مثل نیاز به خوردن، نوشیدن و ابراز وجود. این نیازهای ذاتی، همیشگی است و باید تأمین شود. دلیل اینکه از سال 1994 تا کنون، وبلاگ به عنوان یک سرویس در کنار تمام سرویس‌های کاربرمحوری که بعدها راه‌اندازی شدند، توانست سرپا بایستد و هنوز هم طبق نظر کارشناسان این حوزه، اقبال به سوی فضای وبلاگ وجود دارد، همین است؛ چون یک نیاز ذاتی انسان را پوشش می‌دهد. نیازی که انسان را در خارج از فضای هنجاری دنیای پیرامون، در یک فضای آزادتر قرار می‌دهد تا خودش را ابراز کند. وبلاگ، این نیاز را پوشش می‌دهد و چون پوشش‌دهنده یک نیاز دائمی است، می‌تواند دائمی هم بماند.
اگر بخواهیم بحث را در سطحی بالاتر پی بگیریم، باید اشاره‌ای به خصیصه‌های فضای مجازی داشته باشیم که وبلاگ، یکی از ابزارهای آن است. خاصیت‌های فضای مجازی را می‌توان از چند بعد با دنیای واقعی مطابقت داد، از جمله اینکه در فضای حقیقی، به ازای هر تولید، یک مصرف داریم، اما ویژگی ممتاز فضای مجازی، این است که به ازای هر تولید، چند مصرف و متمایل به بی‌نهایت مصرف داریم.
شکوری در بخش دیگری از سخنان خود، به غیرتخصصی بودن فضای غالب وبلاگستان فارسی اشاره کرد و افزود: فضای وبلاگ‌های فارسی، خاطره‌نگاری، علاقه‌مندی‌ها، تصویرگرایی و ... است، اما در کشورهای غربی، فضا کاملاً حرفه‌ای است؛ یعنی یک بلاگر غربی، ممکن است رویکردی کاملاً علمی و آموزشی در وبلاگ خود داشته باشد. این موضوع، هم مزایا و هم معایبی دارد. اینکه افراد در زبان فارسی به یکدیگر نزدیک‌تر می‌شوند و احساسات و عواطف و دیدگاه‌های شخصی را با دیگران به اشتراک می‌گذارند، سبب مودت می‌شود؛ اما معایب آن از این بابت است که بسیاری از این موارد، تجربه‌های غلط شخصی است و ممکن است از نظر آموزشی، بدآموزی داشته باشد؛ و دیگر اینکه حریم خصوصی در این موارد پایمال می‌شود؛ و همین‌طور اینکه قوانین حقوقی مشخصی، بر خلاف غرب، برای آنان نمی‌شود برقرار کرد.
معاونت شبکه‌های اجتماعی و امور کاربری موسسه تبیان ادامه داد: فضای وبلاگستان، فضایی است که فرد در آن، خودابرازی می‌کند، برخلاف چت‌روم‌ها که خودسانسوری در آن رخ می‌دهد. دلیل این است که فضای مجازی و مخصوصاً وبلاگ، امتداد فضای واقعی است. به عبارتی، جهان موازی با جهان واقعی است.
وی در پایان افزود: انتظاری که می‌شود از سرویس‌دهنده‌های وبلاگی داشت، این است که تلاش بشود ابزارها و خدماتی در اختیار کاربر قرار گیرد تا وبلاگستان، به سمت حرفه‌ای شدن و کاربردی شدن، سوق پیدا کند.
محمد حسن میثمی (مدیر وب‌سایت خبری وبلاگ‌نیوز)
سخنران دوم این نشست، محمدحسن میثمی (مدیر وب‌سایت خبری وبلاگ‌نیوز)، سخنان خود را با طرح این پرسش آغاز کرد که آیا پدیده وبلاگ در حال حاضر، منقرض شده است یا خیر؟
وی ادامه داد: وبلاگ یا وب‌نوشت، نوعی از صفحات اینترنتی است که توسط یک نفر یا یک گروه به‌روز می‌شود. در این صفحه، نظرات، حرف‌ها و تجربیات خودتان را می‌توانید منتشر کنید. بررسی واژه‌ای کلمه وبلاگ یا بلاگ، نشان می‌دهد که از دو کلمه «وب» (WEB) و «لاگ» (LOG) ساخته شده است که لاگ در زبان تخصصی رایانه به دفترچه‌ای گفته می‌شود که اتفاقات و رخدادهای رایانه در آن ثبت می‌گردد. به عبارت دیگر، وبلاگ، صفحه‌ای اینترنتی است که نویسنده وبلاگ، وقایع رخ داده برای خودش را در آن ثبت می‌کند. برخی فکر می‌کنند که در حال حاضر، راه‌اندازی سایت، متداول‌تر از وبلاگ است؛ درحالی‌که برخی از سایت‌ها ماهیت وبلاگ دارند و به اصطلاح غلط به آن‌ها وب‌سایت می‌گویند. وبلاگ به صفحه‌ای گفته می‌شود که پست‌های منظم داشته باشد؛ پست‌ها از جدید به قدیم چیده شده باشند؛ و دارای سیستم‌های منظمی مثل نظرات (کامنت)، آرشیو، برچسب (تگ)، موضوع و ... باشد.
مدیر وب‌سایت خبری وبلاگ‌نیوز در ادامه، تعدادی از تفاوت‌های وبلاگ و وب‌سایت را برشمرد؛ از جمله اینکه وب‌سایت‌ها عموماً توسط ارگان‌ها اداره می‌شوند و وبلاگ‌ها عموماً توسط اشخاص یا گروهی از اشخاص؛ وب‌سایت‌ها عموماً دارای صفحات متعدد، نقشه و چارت مشخص هستند، اما وبلاگ‌ها معمولاً دارای یک صفحه هستند با یک قالب مشخص. این تفاوت‌ها کمک می‌کند تا وبلاگ‌ها را از وب‌سایت‌ها بشناسیم.
میثمی، سخنان خود را با این جمله در پیش گرفت که: دعوا از وقتی شروع شد که شبکه‌های اجتماعی آمدند. از زمانی که شبکه‌های اجتماعی آمدند، آرام آرام وبلاگ از رونق خارج شد. یک نیاز در بین کاربران وجود داشت که تمایل داشتند سریع‌تر، مطلب و پست خود را منتشر و سریع‌تر بازخورد آن را دریافت کنند. با آمدن شبکه‌های اجتماعی، این نیاز به سرعت تأمین شد، اما بعد از آن، نوع جدیدی از وبلاگ‌نویسی رایج شد؛ کما اینکه نوشتن در شبکه‌های اجتماعی هم چیزی غیر از وبلاگ‌نویسی نیست.
از سال 80 یا 81، موج اول وبلاگ‌نویسان را افرادی تشکیل می‌دادند که نویسنده، استاد دانشگاه، روزنامه‌نگار و خبرنگار بودند. کسانی بودند که از قبل با مقوله نوشتن آشنا بودند و صرفاً در وبلاگ‌نویسی، تجربیات خود را ارائه دادند. بعد از سال‌های 87 و 88، یک کوچ از وبلاگ‌ها به شبکه‌های اجتماعی رخ داد و نسل جدیدی از وبلاگ‌نویسان یعنی مردم عادی آمدند. کسانی که شاید نوشتن بلد نبودند، اما آمدند و وبلاگ ساختند و از آن جهت که توانایی تولید محتوا نداشتند، عمدتاً به کپی کردن مطالب اقدام کردند. به همین دلیل، وزن وبلاگستان در دید ما افت پیدا کرد و این تصور ایجاد شد که با آمدن شبکه‌های اجتماعی، وبلاگ دیگر معنایی ندارد. بنابر این، خود ما هم تا حدودی مقصر هستیم و آرام آرام فضای وبلاگ‌ها را داریم فراموش می‌کنیم.
 |  |
وی ادامه داد که با نگاه به کاربری‌های وبلاگ‌نویسی، می‌توان تشخیص داد که آیا فضای وبلاگ از بین رفته است یا خیر؟ از این کاربردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1) روزانه نویسی و ثبت علایق شخصی: یعنی اینکه اتفاقات رخ داده زندگی را در وبلاگ ثبت کنیم. طبیعتاً می‌شود بیان کرد که این کاربرد به شبکه‌های اجتماعی منتقل شده است.
2) ذخیره تجریبات شخصی و حرفه‌ای (رزومه نویسی): یعنی انتشار مهارت‌های شخصی در وبلاگ. در شبکه‌های اجتماعی به دلیل ضعف سیستم‌های آرشیو مطالب، قابلیت فراخوانی یک مطلب، سخت و دشوار است، اما در وبلاگ، دسترسی به مطالب، آسان‌تر است.
3) اطلاع رسانی، خبرپراکنی و جریان‌سازی: این کارکرد نیز در حال حاضر، معمولاً از وبلاگ‌ها دور شده است و معمولاً برای کسب خبر به وبلاگ‌ها سر نمی‌زنند. جریان‌سازی معمولاً در شبکه‌های اجتماعی رخ می‌دهد.
4) دوست‌یابی و برقراری ارتباط
5) انتشار عقاید، آرا و افکار: چیزی که در شبکه‌های اجتماعی به صورت کاملاً ناپخته ولی در فضای وبلاگ‌ها به صورت کاملاً پخته اتفاق می‌افتد.
به طور خلاصه می‌توان اشاره کرد که کارکرد 2 و 5، همچنان در فضای وبلاگ‌ها برقرار است و همین موضوع باعث شده است تا وبلاگ‌ها خاص‌تر و تخصصی‌تر بشوند.
میثمی در ادامه، سرویس‌های فضای مجازی را به سه سرویس خلاصه کرد و افزود: نوع اول، سرویس‌های خدماتی هستند، مثل ایمیل‌ها، موتورهای جستجو، آپلود سنترها، فروشگاه‌های اینترنتی، هاستینگ‌ها، سرویس‌دهنده‌های وبلاگ و ... و هر آن چیزی که به شما خدمت ارائه می‌کند. نوع دوم، سرویس‌های ارتباطی هستند مثل مسنجرها، شبکه‌های اجتماعی، نرم‌افزارهای موبایلی ارتباطی و هر چیزی که ارتباط شما را تسهیل می‌کند. نوع سوم، سرویس‌های محتوایی هستند مثل وب‌سایت‌های اطلاع‌رسانی، وب‌سایت‌های خبری، وبلاگ‌ها، انجمن‌های گفت‌وگو و ...
وی افزود: بن‌مایه اصلی فضای مجازی ما را عمدتاً سایت‌ها و بلاگ‌ها تشکیل می‌دهند. اگر شما وبلاگ‌نویس باشید، بن‌مایه اصلی فضای مجازی را شما و امثال شما تشکیل می‌دهید. حالا اگر تولید محتوایی توسط وبلاگ‌ها شکل نگرد، فاجعه‌ای در شبکه‌های اجتماعی رخ می‌دهد و عملاً چیزی برای ارائه وجود نخواهد داشت.
مدیر وبلاگ‌نیوز، صحبت‌های خود را این‌گونه جمع‌بندی کرد که فضای وبلاگ‌ها را آن چیزی که هست ببینیم. وبلاگ‌ها را حذف نکنیم که باعث شود فضای مجازی بدتر از وضعیت کنونی بشود و محتوا در آن وجود نداشته باشد. در یک فضای واقع‌گرایانه می‌توان دید که وبلاگ‌ها در حال نقش‌آفرینی هستند.
محمدرضا زینلی (مدیر سامانه وبلاگ تبیان - تبلاگ)
محمدرضا زینلی، سخنران بعدی نشست وبلاگ در موسسه تبیان، اعلام کرد که از سال گذشته و با رونمایی از نسخه جدید سامانه وبلاگ تبیان، تمام بخش‌های چندرسانه‌ای سایت، یعنی بخش‌های گنجینه فیلم، گنجینه صوت، گنجینه تصاویر و کتابخانه تبیان، با سامانه وبلاگ، هماهنگ و یکپارچه شدند. بدین‌صورت که امکان درج مستقیم تمام مطالب بخش‌های فوق در وبلاگ کاربر وجود دارد.
وی در ادامه به امکان مدیریت آپلود فایل‌ها در سامانه وبلاگ اشاره کرد و افزود: به هر کاربر عضو تبلاگ به طور پیش‌فرض، صد مگابایت فضای رایگان اختصاص می‌دهیم. کاربر می‌تواند از این فضا برای آپلود فایل‌های مورد نظر برای استفاده در وبلاگ بهره‌مند شود.
مدیر تبلاگ در ادامه معرفی ویژگی‌های سامانه وبلاگ تبیان، به امکانات اعلام پیامکی رخدادها و نظرات وبلاگ، انتقال مطالب از دیگر وبلاگ‌ها به سامانه وبلاگ تبیان، آمار پیشرفته وبلاگ و ... اشاره کرد. وی در پایان، به طور خلاصه به آموزش نکاتی پیرامون بهینه‌سازی موتورهای جستجو (SEO) پرداخت.
صالح اصغری (مدرس دانشگاه و پژوهشگر حوزه فرهنگ و رسانه)
صالح اصغری، آخرین سخنران نشست تخصصی وبلاگ، به ارائه توضیحاتی در رابطه با وبلاگ و اثرگذاری آن در جامعه پرداخت. وی خصوصیاتی را برای وبلاگ‌ها برشمرد که از جمله عناوین آن‌ها می‌توان به «وبلاگ، فرصتی برای خودشکوفایی»، «خاصیت درمانی وبلاگ» و «فرهنگ ایرانی در فضای مجازی» اشاره کرد. وی همچنین اعلام کرد که مطالب آموزشی، یکی از برجسته‌ترین مزیت‌های وبلاگ‌نویسی فارسی است.
این مدرس دانشگاه در ادامه سخنانش گفت که در هنگام ساخت وبلاگ و مدیریت آن، باید به معیارهای عام وبلاگ‌نویسی توجه کنیم. معیارهایی که با عناوین دسترس‌پذیری، خاص‌بودگی، نمایایی و تعاملی‌بودن مطرح می‌کنیم. به عنوان مثال در زمینه خاص بودگی، باید یک قالب خاص، یک نام وبلاگ خاص و یک موضوع خاص برای وبلاگ در نظر بگیرید.
وی در ادامه، توصیه‌هایی را به وبلاگ‌نویسان ارائه داد:
- وبلاگ بمانید و تبدیل به سایت نشوید؛ چرا که صمیمیت در وبلاگ بیشتر از وب‌سایت است و جذب مخاطب بیشتر می‌شود.
- راه‌های ارتباط مختلف از جمله پست الکترونیک خود را در اختیار مخاطب وبلاگ قرار دهید.
- سعی کنید دیگران را تشویق کنید که وبلاگ‌نویس شوند.
در این مراسم، پرسش‌هایی از صحبت‌های کارشناسان نشست مطرح شد و به کاربران پاسخ‌گو، هدایایی به رسم یادبود، اهدا شد. همچنین در این نشست، تعدادی از دانش آموزان علاقه‌مند به وبلاگ‌نویسی حضور داشتند که از آن‌ها تقدیر شد.
برای مشاهده آلبوم تصاویر نشست تخصصی روز جهانی وبلاگ، به اینجا مراجعه کنید.
باشگاه کاربران تبیان
تهیه گزارش از خبرنگار افتخاری باشگاه کاربران: سعید سخایی (جاده دوستی)
مطالب مرتبط:
آلبوم تصاویر نشست تخصصی روز جهانی وبلاگ
جریری؛ نخستین وبلاگ‌نویس فارسی
جدال وبلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی
چند دلیل معتبر زنده بودن وبلاگ
