تقدیری متوسطه 2 فضیلت

در نهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی تبیان

پژوهشگران جوان متوسطه 2 فضیلت به مدیریت سرکار خانم زهره بصیری در نهمین دوره جشنواره پروژه‌های دانش آموزی تبیان حضور داشتند.

پروژه ی بررسی اثرگیاهان بادرنج گل گاو زبان و بابونه شیرازی در کاهش استرس و اضطراب از این مدرسه جزء تقدیری های غرفه های این دوره از جشنواره شد. نیوشا رحیمی موقر، درسای مداح، ملیکا تفضلی و سارا هاشمی پژوهشگران عزیزی هستند که این پروژه را با راهنمایی سرکار خانم فاطمه آگاه انجام داده اند. در زیر خلاصه ای از این پژوهش ارابه می گردد.

ضرورت انجام تحقیق و بیان مسئله

از آنجایی که استرس و اضطراب 2 فاکتور مهم در کاهش بازده عملکرد و فیزیولوژیک بدن هستند و علاوه بر عامل مرگ بیماران قلبی و ... زندگی روزانه ی ما را تحت الشعاع قرار می دهند و مسئله ی قابل تاملی در عرصه های روانشناسی و پزشکی به شمار می آیند، مسئله ی مهمی برای کودکان و نوجوانان نیز هست؛ ولی هنگام سخن گفتن از مشکلات روحی شایع در کودکان و نوجوانان، باید دقیق تر بود و تفاوت میان استرس و اضطراب را به خوبی درک کرد.

در روان شناسی، اضطراب مرحله ی پیشرفته تر استرس مزمن است، که هنگامی به صورت یک مشکل بهداشت روانی در می آید که برای فرد یا اطرافیانش رنج و ناراحتی به وجود آورد یا مانع رسیدن او به اهدافش شود و یا در انجام کار های روزانه و عادی او اختلال ایجاد کند. برای درک بهتر ابتدا استرس (تنیدگی)، و سپس اضطراب را مورد بررسی قرار می دهیم.

تنیدگی (استرس)

استرس یا تنیدگی یا فشار عصبی، در روان شناسی به معنی نیرو و فشار است. هر محرکی که در بدن باعث ایجاد واکنش شود، عامل تنیدگی یا استرس زا نامیده می شود. به عبارتی دیگر، هر عاملی که موجب تنش روح و جسم و از دست رفتن تعادل فرد شود عامل تنیدگی است.

تنیدگی، واکنش یا واکنش هایی است که در فرد، در اثر حضور عاملی دیگر (عامل تنیدگی) به وجود می آید تا تعادل از دست رفته را باز گرداند، و باعث بسیج شدن قوای فرد برای مقابله با آن عامل و در موجود زنده می شود.

اضطراب

ترسى مزمن که علیرغم وجود یک تهدید مستقیم، خودنمایى مى‏کند - یک ملازم عمومى روانى براى استرس (تنیدگى) است.

اضطراب اگر برانگیزاننده مۆثرى براى کنار آمدن با رفتار باشد، چیز مناسبى است؛ اما اگر آنقدر سخت و طاقت فرسا شود که عملکردهاى طبیعى را از هم بگسلد، با عنوان اختلال اضطراب از آن یاد مى‏شود.

تمام اختلالات اضطراب با احساسات اضطرابى (مثل: ترس، نگرانى، اندوهگینى) و با تنوع فیزیولوژیکى واکنش‏هاى تنیدگى (مثل: تپش قلب، پرتنشى (فشارخون بالا)، تهوع، تنگى نفس، اختلالات خواب و بالا بودن سطح گلوکوکورتیکوئید) مرتبط است.

مراحل تنیدگی

تنیدگی معمولاً دارای سه مرحله است:

1- واکنش اخطار:

مغز پس از دریافت خبر ناخوشایند (عامل تنیدگی)، آن را ثبت می کند و هیپوتالاموس به تفسیر آن، و سپس به فرستادن اخطار الکتروشیمیایی به غدد هیپوفیز موجود در مرکز جمجه می پردازد.

این غدد شروع به ترشح هورمونی برای تحریک غدد فوق کلیوی می کنند. به این ترتیب، هورمون آدرنالین از غدد فوق کلیوی آزاد شده و در جریان خون می ریزد و پیام را به سایر غدد در سراسر بدن منتقل می کند.

در نتیجه، طحال برای عمل بسیج شده و باعث ورود گلبول های قرمز اضافی در جریان خون می شود. بنابراین، اکسیژن و غذای اضافی وارد سلول ها می شوند، قدرت لخته ی خون بالا می رود، کبد مواد قندی و ویتامین ها را رها می سازد، ضربان قلب بیشتر می شود و تنفس تغییر می کند.

هم چنین، خون از پوست و احشا به ماهیچه ها و مغز جاری شده، باعث سردی دست ها و پاها می شود، و بدن برای تهاجم یا حمله یا فرار به صورت آماده در می آید. این مرحله ممکن است از چند دقیقه تا 24 ساعت به طول انجامد.

دستاورد تقدیری متوسطه 2 فضیلت، استرس و اضطراب

2- مرحله ی مقاومت

طی این مرحله که ممکن است از چند ساعت تا چند روز طول بکشد، بدن عملاً برای مبارزه با عامل فشار، بسیج است. به همین دلیل به مصرف انرژی فراوان نیازمند است.

بعد از واکنش و دفع، یا حل عامل فشار، بدن احساس خستگی می کند. پس از مدتی استراحت، متابولیسم (سوخت و ساز) بدن به حالت عادی بر می گردد. معمولاً دو مرحله ی اول برای بدن مفیدند، چون از طرفی باعث می شوند تا بدن قوای خود را بسیج کند و در آن شرایط واکنش نشان دهد، و از طرفی دیگر، با تحریک غدد و فعال شدن هورمون ها، تعادل هورمون ها و دیگر مواد در خون دوباره بر قرار می شود.

3- مرحله ی فرسودگی

در صورتی که شرایط استرس زا بیش از حد طولانی شود، یا به طور مکرر رخ دهد، و یا این که سیستم عصبی بدن نتواند به مرحله ی مقاومت خاتمه دهد و بدن مدتی طولانی هم چنان بسیج باقی بماند (به خصوص در کسانی که اضطراب دارند)، ذخایر آن به تدریج تمام می شود و بدن در برابر بیماری ها آسیب پذیر می گردد.